Spreektekst Joey Koops
“Voorzitter, 2022 was een bewogen jaar. En dat blijkt ook wel, want we hebben blijkbaar maar liefst 185 pagina’s nodig aan jaarstukken om het te verantwoorden. Dat mag bij volgende edities wel iets korter. Al is het wel opvallend dat ondanks die lengte wel is genoemd dat we bijvoorbeeld vluchtende Oekraïners hebben kunnen helpen, in hebben gezet op circulariteit en waterstof, inmiddels gebiedswethouders kennen, de protesterende boeren tijdens een raadsvergadering hebben laten inspreken en hebben mogen constateren dat de tevredenheid van inwoners over het loketcontact is toegenomen, allemaal terechte punten, maar daarbij niet benoemen dat we een overlooplocatie voor Ter Apel hebben geweigerd, dat er twee belangrijke buslijnen zijn verdwenen, we ook tegenslagen hebben gehad op het gebied van bijvoorbeeld waterstof en het programma voor circulariteit nog niet is ontwikkeld, de gebiedswethouders nog druk op zoek zijn naar de invulling van die rol, we er niet in geslaagd zijn de Rijksgelden voor antidiscriminatievoorzieningen in te zetten, we andere inwoners niet het podium in de raad hebben gegund, meermaals op onze vingers zijn getik door de Rekenkamers en we ook niet reflecteren op de lage opkomst bij de verkiezingen en de stijgende ontevredenheid en afstand van. Dat is een gemis. Zonder wrijving geen glans en het zou ons sieren, en naar ons idee ook bijdragen aan het terugbrengen van vertrouwen in de politiek, als we gewoon inzetten op transparantie en niet op een goed rapportcijfer.
U erkent naar ons idee daarentegen wel goed wat het doel van de jaarstukken is, of zou moeten zijn, in het concept raadsvoorstel. Namelijk, de raad op de hoogte te stellen van de uitvoering van het beleid in 2022, daar gaat het ons wat betreft dus nog te weinig over, de raad de kans te geven om de jaarstukken te controleren en te beoordelen, wat ons betreft ligt daar nu te veel nadruk op, daar zijn normaalgesproken ook de accountant en de auditcommissie voor, en om de nuttige inzichten van de raad te gebruiken voor toekomstig beleid en financiële keuzes, wat een mooi doel is, maar wij niet meteen terug zien.
Bij de bespreking van de jaarstukken 2021, de Berap’s en de begroting, hebben wij bijvoorbeeld aangegeven ons zorgen te maken over de voorspelbaarheid van onze financiën, want hoe je het ook went of keert is er ook nu weer een enorme afwijking, en dat we liever een nadruk zien op smiley’s op straat dan op smiley’s in deze stukken, want het is wel duidelijk wat gedaan hebben, maar wat is nou echt bereikt? Wij missen daar reflectie op. Het eerste programma Inwoners en bestuur is daarbij wat ons betreft illustratief, want de doelen en resultaten draaien alleen maar om het interne functioneren van de gemeente en niet om de gevolgen daarvan voor onze inwoners. Of neem het doel ‘Emmen is energieneutraal in 2050’ uit programma 5, daar staan 3 groene smiley’s achter, maar gaan we dat doel nou echt bereiken met de genoemde prestaties? Dat kan echt beter.
Dan zouden wij ook nog graag aandacht willen vragen voor het calamiteitenfonds. We hebben die bij de Berap 2022-2 ingesteld om de Coronagelden zogezegd niet aan de algemene reserves te verliezen, waarbij ook is meegenomen dat het saldo van de baten en lasten inzake opvang Oekraïense vluchtelingen zou worden toegevoegd. Voorzitter, toen wij dat besluit namen, hadden wij niet verwacht dat we in 2022 maar liefst 7.5 miljoen euro zouden verdienen aan de opvang van Oekraïense vluchtelingen. Wat een bijzin was is opeens de hoofdmoot geworden en het calamiteitenfonds bedroeg per 31 december 2022 uiteindelijk het enorme bedrag van 16.2 miljoen euro. Graag horen wij van het college hoe het mogelijk is dat wij zoveel geld aan deze opvang hebben verdiend en of het college dit bedrag al bij de Berap 2022-2 had voorzien. Verder horen wij ook graag van de andere partijen, voor zover dat nog niet is gebeurd, wat zij van deze ontwikkeling vinden. Het CDA lijkt achteraf bezien een terechte waarschuwing af te hebben gegeven bij de bespreking van de Berap 2022-2, iets waar ook wij niet scherp genoeg op waren.
Vanaf pagina 112 tot en met pagina 114 lezen wij bijvoorbeeld dat dit potje is gebruikt om een nadeel op het budget verkiezingen te dekken, een uur gratis parkeren te financieren, kosten opvang van het Leger des Heils te dekken, de doorontwikkeling van Toolbox te betalen, 87.000 euro is uitgegeven aan grote evenementen, er is enkele tienduizenden euro’s uitgegeven aan het Van Goghhuis en bijna 3 ton aan reclamebelasting is gecompenseerd. Vinden de andere partijen dat het college voldoende heeft onderbouwd dat deze bedragen te maken hebben met de energiecrisis, corona of Oekraïne, zoals in de richtlijnen staat? En is de grens van 4 ton voor er een raadsbesluit moet komen, laag genoeg?
Wat D66 betreft onderbouwt het college het verband tussen de uitgaven en de richtlijnen in het vervolg duidelijker met een specifieke toelichting per onderdeel en horen wij ook graag tot welk bedrag het college inschat dat dit fonds zich in 2023 zal ontwikkelen. Ook hopen wij bij toekomstige P&C-stukken een duidelijke uitleg te vinden over de posten waaraan het college dit fonds denkt te moeten besteden. Corona is van de kwalificatie pandemie af, de energiecrisis lijkt dankzij landelijke maatregelen beter onder controle, en Oekraïne behaalt hopelijk snel de overwinning, al is dat natuurlijk nog verre van een zekerheid. Hoe kunnen de gelden vanuit dit fonds dan nog besteed worden? Hoe ziet het college dat?
Voorzitter, ik kom tot een afronding. Graag bedanken wij het ambtelijk apparaat voor deze stukken en de andere raadsfracties voor de samenwerking in 2022. Wij kijken uit naar het vervolg!”