Duiding verkiezings- uitslag maart ’22

In Deventer wint het lokale Gemeentebelang twee zetels. Knap werk.  Opvallend en heel knap dat vrijwel alle kandidaten van gemeentebelang op eigen kracht en met veel steun vanuit de eigen netwerken in eigen kern of wijk met voorkeursstemmen rechtstreeks in de raad komen. Een mooie start als volksvertegenwoordiger!
Hoe is dit te duiden? Tja, ik duid dit als een signaal dat heel veel kiezers stemmen op een partij die staat voor “voorspelbaarheid, betrouwbaarheid, geen gedoe, geen gekkigheid, financiële soliditeit en continuïteit”.  Een partij die ervoor zorgt dat de winkel open blijft voor de dagelijkse boodschappen. Liefst zonder steeds weer andere opstellingen van de schappen en zonder verbouwingen. Een partij die heeft laten zien dat ze daar goed in zijn. Dat is knap, dat zien kiezers en dat wordt beloond. 

Andere lokale partijen blijven gelijk qua zetels, maar dalen qua aantal stemmen. Er is geen algemene trend in Deventer dat “lokale partijen winnen”. Kiezers stemmen selectief lokaal. Knap van Deventer Sociaal dat ze een volle zetel konden behouden, ondanks de komst van SP (ook welkom) die bij de PvdA stemmers en 1 zetel lijkt te hebben weggelokt.  

Het is ook opvallend dat de coalitiepartijen over de afgelopen periode per saldo 3 zetels gewonnen hebben. Van de vijf partijen winnen er drie (ook knap werk van CDA), verliest er 1 en mijn partij blijft gelijk. Van regeren is verliezen is geen sprake in Deventer. 

Veel kiezers willen niet alleen de winkel draaiende houden, maar ook dat de winkel verduurzaamd. Zowel qua huisvesting, maar ook in het assortiment. Dat signaal heeft GL goed opgevangen en verwoord en ontvangen daarvoor de zetelwinst. Ook al betreft het slechts 90 stemmen extra tov vier jaar geleden. Dat belang heeft GL beter over bühne gebracht dan mijn fractie en ondergetekende. Maar laten we niet vergeten, het betreft hier geen partijpunt van GL of D66, maar een wettelijk verankerde opdracht om te verduurzamen en de CO2 ingrijpend te reduceren. Er ligt een wettelijke opdracht om de winkel te verbouwen, ook al wensen veel kiezers het liefst alles bij het oude te laten. Partijen die de noodzaak daarvan ter discussie stelden met een 1-dimensionale focus op bv “geen windmolens”, zijn daarvoor niet beloond. Dat is nog eufemistisch uitgedrukt. Onderschat de kiezers niet, die denken wel na over het nageslacht. 

Voorzitter, de vraag is hoe verder. D66 ziet graag een gedegen en serieuze verkenning van mogelijke coalities. Welke meerderheden zijn mogelijk om de winkel zowel voorspelbaar en rendabel open te houden, als toch ook te verbouwen om de verduurzaming mogelijk te maken. Met oog voor de betaalbaarheid van de producten en de salarissen van het winkelpersoneel. Dat is de opdracht voor een snel te starten informatieronde. D66 heeft goede herinneringen aan de analyse die Martijn Dadema vier jaar geleden heeft gedaan met steun vanuit de griffie. D66 ziet graag een vergelijkbare herhaling door een gezaghebbende informateur. Het liefst ook een analyse met een advies over de meest voor de hand liggende daarop volgende verdiepende formatieronde. Een analyse die we hier vervolgens bespreken en bevragen in de Raad. Dat geeft acceptatie en inzicht voor alle fracties in deze raad. Ook een les uit 2018.

Voorzitter, ik rond af met mijn laatste punt over de insteek van D66
De raad kent ons als een fractie met oog voor de continuïteit en financiële soliditeit van de winkel, en kent ons tegelijk ook als fractie met oog voor de noodzaak om te vernieuwen en zonodig te verbouwen. D66 beseft al te goed dat er nu  ook een behoudende meerderheid van 4 partijen is te smeden die de focus primair legt op het “open houden van de winkel” en over 4 jaar wel verder ziet. Voor zo’n coalitie is D66 niet te porren. Niet mee ontwikkelen met wat de stad van ons vraagt, leidt op langere termijn tot grotere brokken. Dan gaat de winkel failliet. Daarvoor wil D66 geen verantwoordelijkheid dragen. 

D66 wil door in de spirit van de afgelopen coalitieperiode. Behoedzaamheid en soliditeit als voorwaarde om te kunnen investeren en te anticiperen in nieuwe opgaven. Voor urgente plannen moet er geld zijn. Het gaat dan niet alleen om de verduurzaming en de betaalbaarheid van producten en salarissen personeel. Het gaat ook om woningen voor het nieuw te werven personeel voor het nieuwe filiaal, het gaat om de openbare ruimte rondom de winkel en de tijdsbesteding van personeel en winkelend publiek in de avonduren buiten de openingstijden van de winkel. D66 wil serieus meer dan de winkel open houden. D66 wil verder bouwen aan een aantrekkelijk, duurzaam en toekomstbestendig Deventer. Voor een coalitie die daarvoor gaat, wil D66 graag medeverantwoordelijkheid dragen. Er is nog veel werk aan de winkel!