Luisteren naar de zachte stem voor de toekomst 

De bespreking van de kadernota, één van de belangrijkste vergaderingen in het jaar. Als raadsleden is het aan ons om besluiten te nemen, mooie plannen te bedenken, maar vooral ook kaders te stellen voor de toekomst. Dit jaar staat in het teken van het ravijnjaar. Het besluit van de Rijksoverheid om een graai in de gemeentekas te doen om eigen te korten op te vangen. Dit leidt tot een kadernota bezuinigingen en hogere lasten voor onze inwoners en bedrijven. Bezuinigen en hogere lasten die we eerlijk moeten verdelen. D66 loopt niet weg van deze verantwoordelijkheid.

Mijn betoog zal ik verdelen in drie blokjes. Ten eerste de kaders voor de begroting voor aankomend jaar. Hierna zal ik reflecteren op de bezuinigingen. Ik zal afsluiten met een twee amendementen en een motie. 

Beeld: D66 De Bilt

Kadernota

Voor D66 is het belangrijk dat er aan onze speerpunten gewerkt kan blijven worden. Progressief liberaal beleid waarbij we kijken naar de toekomst. 

  • Een toekomst waar we afwijkende meningen en debat koesteren, andere keuzes respecteren en onze liberale democratie beschermen.
  • Een toekomst met gelijke kansen voor onze kinderen ongeacht het nest waarin ze zijn bent geboren. 
  • Een toekomst waar we elkaar vertrouwen en omkijken naar elkaar. 
  • Een toekomst waarin het fijn leven is in groene klimaatneutrale gemeente waar voor iedereen een passend huis te vinden is en het fijn buitenspelen is voor onze kinderen.
  • Een toekomst met relevant en nuttig werk en innovatieve ondernemers

We zijn daarom ook erg blij dat vandaag de toekomststoel is aangeboden aan de gemeenteraad, naar idee van in mei overleden politiekleider Jan Terlouw. Fijn dat we hem zo vandaag ook een beetje kunnen herdenken.

D66 De Bilt staat dan ook voor het beschermen van democratische waarden waarin we ook luisteren naar de zachte stemmen die amper over het geschreeuw uitkomen en kiezen bij voorkeur voor een participatievorm dat hierbij aansluit. We zullen dan altijd kiezen voor het beste onderwijs voor onze kinderen – nog nooit heeft een college zo veel geïnvesteerd in onderwijs als afgelopen periode – , voor ambitieus klimaatbeleid en betaalbare woningbouw. En dat alles binnen gedegen financieel beleid. Gelukkig zien we dit allemaal voldoende terug in de huidige kadernota ondanks dat het ook op onze speerpunten best wat pijn doet.

Bezuinigingen

Laat ik starten dat er veel bezuinigingen ook gewoon heel verstandig zijn en we als D66 De Bilt blij zijn dat we deze nu nemen, en eigenlijk veel eerder hadden moeten nemen. Fijn dat vreemde ogen ons hierbij geholpen hebben.

  • Ook vinden we het goed dat het inclusiebudget niet meer wordt ingezet voor evenementen. Inclusie moet in onze genen zitten bij alles wat we doen. Inclusief is niet iets voor een feestje voor erbij.
  • Ook kunnen we goed leven met de keuze dat we het budget voor scootmobielen gericht inzetten voor mensen met een smalle beurs. De gemeente betaalt ook niet voor ieders fiets. 
  • We vinden het ook nuttig dat we meer gaan betalen voor ons afval. De vervuiler betaalt. 
  • Ook goed om het gemeentehuis en milieustraat te sluiten als er – bijna niemand – langskomt. 
  • Dat de SRO een deel van het onderhoud overneemt, hadden we ook veel eerder moeten doe.  

Natuurlijk vinden we als D66 de bezuinigingen op verduurzaming zijn erg pijnlijk, maar ook begrijpelijk. We geven alleen invulling aan onze Rijkstaken als hier Rijksmiddelen tegenover staan. Tegelijkertijd zullen we als D66 altijd zoeken naar creatieve oplossingen hoe deze doelen te realiseren, hiervoor staan we open voor een alternatieve invulling en goede ideeën. 

Naast dat we door het ravijnjaar moeten bezuinigen hebben we deze raadsperiode veel investeren om achterstallig onderhoud weg te werken. Gevolg is dat – na een daling van 96% in 2017 naar 61% nu – maar gaat ook de komende periode stevig omhoog. Dit roept zorgen bij ons op. We zijn daarom blij dat de wethouder gaat kijken hoe we onze investeringen kunnen temporiseren. Ook omdat onze ambtenaren deze investeringen niet aankunnen. Het is simpelweg te veel werk.

Amendement en moties

Vorige jaar pleiten we in bij de kadernota dat we willen blijven investeren in de kenniseconomie, lokale economie en circulaire bedrijven. Met onze motie verkennen nieuw bedrijventerrein willen we hier het komend jaar concreet werk van maken zodat er een divers aanbod van werkgelegenheid blijft voor onze inwoners. Er ruimte is om verouderde bedrijventerreinen te transformeren naar woningen en er ruimte is voor onze kennisindustrie en het midden- en kleinbedrijf.

D66 pleit altijd voor een beperkte verhogen van de OZB. Met ons amendement minimale stijging OZB vragen we het college om bij het uitwerken van de begroting uit te gaan van de ondergrens uit de kadernota. 

Zoals aangekondigd bij de voorjaarsnota afgelopen dinsdag – we zitten bijna elke avond bij elkaar – willen we structurele financiering regelen voor het museum- of concertbezoek van onze basisschoolleerlingen. We zien dit als een verrijking van onze kinderen, in het bijzonder voor de kinderen die al bijna niet hun wijk uitkomen.

Tot slot, D66 maakt zich altijd sterk voor begrijpelijke taal ook voor onze begroting. Hiervoor onze complimenten voor de afgelopen begroting. We vragen het college de begroting 2026 op soortgelijke wijze toegankelijk te laten zijn voor onze inwoners.

Afsluitend

D66 staat voor gezond financieel beleid. Dit vraagt om moeilijke keuzes. We kunnen minder investeren en we moeten zuiniger zijn. Hier loopt D66 niet van weg. Politiek is niet voor bange mensen, zeker niet nu.