Stem de Provincie vooruit.

Jan Paternotte - Beeld: D66

Hij was nog maar net fractievoorzitter, of de wereld stond op zijn kop. Oorlog in Oekraïne, een gascrisis, hyperinflatie en de volgende verkiezingen voor de Provinciale Staten staan alweer voor de deur. Hoe kijkt Jan Paternotte terug op zijn eerste jaar fractievoorzitterschap? En hoe gaat hij de verkiezingen tegemoet, in een tijd waarin veel mensen zich zorgen maken over de toekomst? De Democraat sprak met Jan op het fractiekantoor van D66 in de tijdelijke Tweede Kamer huisvesting.

Tekst Lisanne van ’t Riet

‘‘Als fractievoorzitter van D66 in de Tweede Kamer kijk ik terug op een bewogen jaar waarin veel is gebeurd. Ik was nog maar net van start in mijn rol, en toen rolden de tanks van Poetin Oekraïne binnen. Dat was een heel ingrijpend moment voor iedereen. Rusland is een land waar journalisten het raam uit worden gegooid, waar je als je niet oppast in een strafkolonie terecht kan komen. Als je ziet hoe moedig Oekraïners nu strijden voor hun vrijheid, dan sta ik er elke dag wel even bij stil dat die democratie, die vrijheid, het waard is om te beschermen. Dat heeft het afgelopen jaar als een rode draad door mijn werk gelopen.”

Jan Paternotte - Beeld: D66

Een bewogen jaar als fractievoorzitter

“Natuurlijk heeft de oorlog ook invloed gehad op Nederland. We steunen Oekraïne. Die steun voelen we, door de hoge prijzen waar we mee te maken hebben. Het is de prijs die we betalen voor vrijheid. Iedereen heeft denk ik wel het gevoel dat we in een bijzondere tijd leven en dus een stapje extra moeten zetten. Het kabinet kwam met een mega-operatie om mensen financieel zoveel mogelijk te helpen. Maar nog steeds zijn het moeilijke maanden. Veel Nederlanders hebben het zwaar. Niet alleen door de stijgende prijzen, maar ook door de maatschappelijke onrust die om de hoek kijkt. Bijvoorbeeld rondom het uitvoeren van de stikstofplannen voor onze natuur en meer woningbouw, of de opvang van asielzoekers, wat afgelopen zomer in Ter Apel voor afschuwelijke omstandigheden zorgde. Tegelijk zie ik ook dat we, mede dankzij vrijwilligers in het hele land, in staat zijn om veel Oekraïense vluchtelingen op te vangen. En dat een groot deel van de volwassen vluchtelingen na een jaar ook al aan het werk is. Dat is ontzettend goed, dat wil ik voor alle asielzoekers.”

Strijden voor de
democratie

“Wat je ook goed kunt merken is dat de democratie, niet alleen in Oekraïne, maar ook op andere plekken, onder druk staat. Onder andere in Duitsland, Brazilië en Amerika, waar rechtsextremisten van alles proberen om het democratisch systeem onderuit te halen. Maar ook in Nederland, waar journalisten, politieagenten en verpleegkundigen het werk moeilijk wordt gemaakt. Ondertussen is het aantal bedreigingen tegen politici verdubbeld ten opzichte van vorig jaar. Ik zie en merk aan alle kanten dat dit er bij mensen inhakt. We hebben nu politici in het parlement die met hun boodschap oproepen tot enorm vijandschap tegenover mensen die hun werk doen. Veel mensen in Nederland kijken mee met de debatten en gesprekken en vragen zich dan af; is dit normaal? Dat een bevolkingsgroep in de hoek wordt gezet, of dat wetenschappers worden bedreigd. Daar gaan wij tegen in, om te laten zien dat dit niet normaal is en het ook nooit normaal mag worden. Het is hoopvol om te zien dat we het afgelopen jaar, hier andere partijen ook in hebben meegekregen.”

Jan Paternotte - Beeld: D66

Keuzes maken
voor vooruitgang

“Als D66 willen we graag vooruit, en elke provincie heeft daarin haar eigen verhaal. Bijvoorbeeld Brabant, mijn geboorteprovincie, die bekend staat om de intensieve veehouderij. Veel mensen die hier wonen, hebben te kampen met gezondheidsklachten zoals astma en longontstekingen. Maar Brabant is ook de plek waar de economie van de toekomst zich vestigt. Kijk naar ASML, een van de snelst groeiende bedrijven van Nederland. En nog veel meer grote spelers, van de logistiek tot de economische kennis in Tilburg. Iedere provincie heeft zo haar eigen kwaliteiten, haar eigen verhaal. Doorzetten met het verduurzamen van woningen met het installeren van warmtepompen, zodat we niet meer afhankelijk zijn van Gronings gas. Of neem Zuid-Holland, waar de behoefte aan woningen het allergrootst is, maar waar we ook meer zouden kunnen doen voor de opvang van vluchtelingen. Een heleboel grote thema’s waar we de komende tijd hard mee aan de slag moeten, zitten in de politiek en het werk van de provincie. Denk aan het uitvoeren van de belangrijke stikstofafspraken, of het uitrollen van plannen voor de energietransitie. Daarom zijn de komende verkiezingen ook zo belangrijk, omdat we de Provinciale Staten nodig hebben om vooruitgang te boeken. De provincies zullen straks fundamentele keuzes moeten maken, om die vooruitgang een kans te geven. Het vergt daadkracht en moed. Dat is niet altijd even populair, maar wel noodzakelijk voor de toekomst van Nederland.”