Fractievoorzitter Rob Jetten sprak vandaag partijgenoten toe op het eerste online partijcongres in de Nederlandse geschiedenis. Vanuit een studio in zijn geboorteprovincie Brabant uitte Jetten zorgen over de impact die het langer volhouden van strenge corona-maatregelen heeft op wat hij noemt ‘de vrije, open samenleving’.

Jetten omschreef het redden van mensenlevens als belangrijkste politieke plicht. Tegelijkertijd pleitte hij voor een ‘geleidelijke en veilige versoepeling’ en in het bijzonder voor het zo snel als veilig en verantwoord mogelijk openen van de scholen zodat leraren hun leerlingen weer écht kunnen zien.

Jetten zei dankbaar te zijn te zien hoe D66-bewindspersonen samen met hun collega’s van de coalitie het land door een ongekend zware crisis loodsen: ‘De politiek doet nu alles om alle mensenlevens te redden en de verspreiding van het virus in te dammen, dat is ook onze belangrijkste plicht.’ Jetten richtte zijn blik ook nadrukkelijk op de toekomst. ‘We moeten zo snel als verantwoord mogelijk onze vrijheden weer herwinnen. Hoe brengen we kinderen weer oog in oog met hun leraar? Hoe zorgen we dat zelfstandigen snel en veilig weer aan het werk kunnen? Hoe redden we concertzalen met ons eigen veilige bezoek?’

Ongelofelijk knap werk
Voor onderwijspartij D66 ligt de sleutel logischerwijs bij het onderwijs. Jetten: ‘Leraren en ouders doen nu ongelofelijk knap werk. In de moeilijkste omstandigheden en onder grote druk en stress krijgen scholen het voor elkaar kinderen de ontwikkeling te blijven bieden die ze nodig hebben. Ik heb daar grote bewondering voor.’ Jetten hamerde op het belang van het onderzoek dat het RIVM doet naar de besmettelijkheid van kinderen. Pas als zich een veilig kans aandient zouden de basisscholen en de kinderopvang open kunnen.
Jetten: ‘Voor veel kinderen is de school de beste plek om te zijn en te leren. Onderwijs vraagt nabijheid, van leraar en leerling. Elkaar echt in de ogen kunnen kijken. Daar moeten we naar terug op een verantwoorde manier. Wij kunnen wat dat betreft leren van wat er in geestverwante landen als Denemarken gebeurt. Daar gingen de basisscholen afgelopen week weer open. In Noorwegen gaat komende week de kinderopvang weer open en een week later de scholen. En in Duitsland gaan de kinderopvang en scholen vanaf 4 mei geleidelijk ook weer open. Een heldere routekaart geeft ook duidelijkheid aan al die ouders die nu in onzekerheid verkeren.’ Bovendien vindt Jetten dat leraren en schoolleiders het best in staat zijn te bepalen hoe de scholen weer kunnen beginnen.

Europa is Nederlands belang
Jetten gebruikte zijn vragen- en antwoord sessie ook voor een reflectie op zijn rol als volksvertegenwoordiger. ‘Mijn taak is om de regering kritisch te volgen. Mijn loyaliteit ligt bij de belangen van alle Nederlanders.’ De D66-leider spoorde het kabinet aan de Nederlandse belangen in Europa te dienen door solidariteit te tonen. De deal van de ministers van financiën noemde hij ‘slechts de eerste stap’. ‘Komende week is het aan premier Rutte. Hij zal zich hopelijk ook realiseren dat als de economieën in Zuid-Europa fors krimpen wij dat als open economie als eerste merken. Dat schaadt rechtsreeks onze bedrijven, onze ondernemers, onze banen. De liberale President Macron heeft gelijk dat het idee van Europa hier op het spel staat. En hier geldt ook: Europa is het fundament onder onze vrije samenleving.’

Steun én kritische blik
Jetten toonde zich ook kritisch over de haast waarmee het kabinet apps ontwikkelt om het Coronavirus in beeld te brengen. Hij vreest dat het burgers kwetsbaar maakt voor willekeur en misbruik en waarschuwde dat de app geen digitaal paspoort mag worden. Jetten: ‘Ik zou geen knip voor de neus waard zijn als ik stil zou gaan zitten toekijken hoe de regering z’n werk doet. Dit is niet te tijd om stil te zijn. Het kabinet verdient zowel onze steun als onze kritische blik. Er zijn zoveel mensen in Nederland die ons weten te vinden met hun vragen en zorgen. Daar komen wij voor op. Deze crisis vraagt om goede democratische controle. Op zo’n moment kunnen mensen rekenen op de Democraten uit 1966.’