Schiphol moet krimpen
Beeld: Matheus Cenali
Over onze gemeente liggen verschillende vliegroutes die van en naar het nabijgelegen Schiphol leiden. Schiphol is in de afgelopen decennia een steeds drukkere luchthaven geworden. In 1970 waren er 135.000 vliegbewegingen, in 1980 was dat aantal gegroeid tot 185.000, in 2019 werd een record gevestigd met bijna 500.000 vluchten. Er werken veel mensen op Schiphol en veel Nederlanders zijn blij met de lage ticketprijzen voor vakanties. Maar het aantal vluchten blijft maar stijgen en inwoners hebben hier last van, vanwege de uitstoot van de vliegtuigen en de geluidsoverlast die een overvliegend vliegtuig veroorzaakt. De negatieve invloed van het vliegverkeer op gezondheid, woonkwaliteit en natuur in de regio wordt te hoog. Steeds meer inwoners overwegen te verhuizen. Ook omdat zij tijdens de coronacrisis weer hebben ervaren wat de waarde van stilte is.
Wij zetten ons, samen met een groot aantal andere D66’ers, sinds 2019 actief in voor een nieuwe, frisse en eigentijdse blik op de toekomst van Schiphol. Een toekomst waarin het belang dat inwoners hebben bij voldoende nachtrust en bij het leven in een fijne, gezonde, schone leefomgeving weer echt aandacht krijgt en niet weggestreept wordt tegen de economische belangen van de luchtvaartsector. Een toekomst waarin de volledige natuur- en klimaatimpact van de luchtvaart erkend worden. Een toekomst waarin Schiphol en de luchtvaartmaatschappijen hun eigen, eerlijke bijdrage leveren aan de vermindering van uitstoot van CO2, stikstof en fijnstof. Een toekomst met eerlijke prijzen voor tickets: de vervuiler betaalt.
Wij willen een afbouw van het aantal nachtvluchten naar nul. We willen een stop op het gebruik van het ‘aantal gehinderden’ als maat voor beoordeling van geluidhinder. Met deze werkwijze kan een kleine groep mensen onbeperkt worden gehinderd en dat is onacceptabel in een rechtsstaat. In plaats daarvan is een (her)introductie nodig van persoonsgebonden, wetenschappelijk verantwoorde normen voor bescherming tegen geluid en schadelijke stoffen. Normen die gehandhaafd kunnen worden door inspecties en in het uiterste geval door de rechter. Wij willen dat er een fijnmazig en betrouwbaar geluidmeetnetwerk wordt ontwikkeld. Metingen kunnen bijdragen aan verbetering van de berekeningen van vliegtuiggeluid, maar ook weer een rol gaan spelen in de handhaving. Deze aangescherpte normen en handhaving moet in onze ogen gerealiseerd worden voordat er sprake kan zijn van een nieuw besluit over een maximaal aantal vluchten op Schiphol.
De luchtvaartsector moet als een ‘normale sector’ worden behandeld binnen het klimaatakkoord en binnen andere regelgeving, met accijnzen op kerosine en btw op tickets. Een uitzonderingspositie van de luchtvaart is niet meer van deze tijd. Claims rond verduurzaming van de luchtvaart moeten getoetst worden op realiteitsgehalte. Voor de beoordeling van de werkelijke bijdrage van de luchtvaart aan stikstofuitstoot en -depositie is het van belang dat in berekeningen alle stikstofuitstoot wordt meegenomen, niet alleen de uitstoot onder de 3000 voet (914 meter) vlieghoogte.
Als de bovenstaande punten serieus worden genomen, dan is groei van de luchtvaart voor de komende 10-20 jaar ondenkbaar. Sterker nog, dan is krimp van de luchtvaart onvermijdelijk. Wij willen dat het nieuwe kabinet dat erkent en dat er, op basis van de punten hierboven, voor de luchtvaart in Nederland ook een krimpscenario wordt uitgewerkt. De bovengenoemde maatregelen moeten deels op landelijk niveau worden genomen, deels ook op internationaal niveau. Wij willen dat het kabinet zich hier hard voor maakt.
Lokaal kunnen wij geen resultaten op het luchtvaartdossier afdwingen. Wij kunnen de gemeentelijke positie aan bestuurlijke tafels wel gebruiken om de belangen van huidige en toekomstige inwoners te verdedigen. Klimaat, gezondheid en wonen gaan boven vliegen. De gemeente dient in formele procedures zienswijzen in die de belangen van huidige en toekomstige inwoners verdedigen. Waar nodig of nuttig brengen we zienswijzen actief onder de aandacht van de Tweede Kamer. Vanzelfsprekend steunen we bewonersinitiatieven zoals de vereniging Vlieghinder Nieuwkoop en we werken graag met hen samen.