Henk Pijlman over Groningen: “Ga uit van vertrouwen”

De Eerste Kamer heeft ingestemd met twee wetsvoorstellen om gebouwen in Groningen te versterken. Veel gebouwen in Groningen lopen veiligheidsrisico’s vanwege aardbevingen als gevolg van de gaswinning, maar voldoen niet aan de veiligheidsnorm. Senator Henk Pijlman voerde het woord namens D66. Zijn boodschap: het versterken van gebouwen in Groningen moet gepaard gaan met het versterken van het vertrouwen van de overheid in de Groninger, en van de Groninger in de overheid.

Beeld: Hanzehogeschool

Wantrouwen in Groningen

Henk Pijlman woont zelf in de stad Groningen en heeft de aardbevingen en de gevolgen ervan van dichtbij meegemaakt. Niet de fysieke of financiële schade, maar de tegenwerking door de bureaucratie en het gebrek aan steun van de overheden, raakte de Groningers volgens hem het meest. “De veiligheid van burgers was ondergeschikt aan financiële belangen. Burgers kwamen door de overheid in de knel. En zo ontstond wantrouwen in Groningen”. Dat bleek ook uit het ongekend harde rapport van de parlementaire enquêtecommissie aardgaswinning Groningen. Dit voorstel is een stap vooruit in het fysieke herstel van gebouwen in Groningen en het herstel van vertrouwen van de burgers in Groningen. Om het vertrouwen terug te winnen, heeft staatssecretaris Vijlbrief (Mijnbouw) onder andere toegezegd dat er een nieuwe schaderegeling komt en dat het vaste bedrag voor kleine schades fors wordt verhoogd.

“De veiligheid van burgers was ondergeschikt aan financiële belangen. Burgers kwamen door de overheid in de knel. En zo ontstond wantrouwen in Groningen”.

Vertrouwen in de Groningers

De schadeafhandeling en versterking van gebouwen gaan nog steeds gepaard met veel problemen. Zo huurt het Instituut Mijnbouwschade Groningen (IMG) verschillende experts in, die meerdere keren bij mensen over de vloer komen en dan ook nog tegenstrijdige adviezen geven. Volgens senator Pijlman moet ook hier worden uitgegaan van vertrouwen: wanneer experts het niet eens zijn of schade wel of niet door een aardbeving komt, moet er gewoon worden vergoed. Bovendien moet de dorpenaanpak, waarbij een dorp als geheel wordt aangepakt en niet meer huis voor huis, worden uitgebreid naar andere dorpen. Zo kan de versterking van gebouwen worden gecombineerd met behoud van de gemeenschapszin en verduurzaming van het dorp. Wat in ieder geval moet worden voorkomen, is meer bureaucreatie. De staatssecretaris beaamde dat en zegde onder andere toe dat de overhead van het IMG wordt teruggebracht. Ook gaat hij onderzoeken of een zelfstandig bestuursorgaan (ZBO) wel een goede vorm is voor het IMG.

De toekomst van Groningen

Eerst moet de gaswinning stoppen. Pijlman complimenteerde de staatssecretaris met het dichten van de helft van de gaswinningsputten en vroeg hem wanneer de andere helft zal sluiten. Het uitgangspunt van het kabinet is oktober 2023 en anders 2024, volgens de staatssecretaris. Daarna moet het kabinet de ‘ereschuld’ aan Groningen, zoals de parlementaire enquêtecommissie het noemde, inlossen. In het pakket aan maatregelen moeten de Groningers en de sociaal-economische infrastructuur in Groningen centraal staan. “Dat is wat de bewoners van Groningen nu nodig hebben”.