“Waar een klein land groot in kan zijn: medemenselijkheid en lotsverbondenheid”

Sinds het begin van de Russische oorlog tegen Oekraïne zien we in heel Nederland veel solidariteit met gevluchte Oekraïners. Gemeenten zorgen in het hele land voor opvangplekken, bedrijven nemen Oekraïense ontheemden in dienst en scholen zorgen ervoor dat Oekraïense kinderen en studenten kunnen blijven leren en studeren. D66 vindt dat Nederland hiermee laat zien waar een klein land groot in kan zijn: medemenselijkheid en lotsverbondenheid. “Voor mijn fractie is dit dan ook precies het tegenovergestelde van de ontwrichting van de Europese samenleving waar Poetin heel duidelijk op heeft ingezet”, aldus senator Stienen.

D66 zou willen dat de wijze waarop Oekraïners worden opgevangen ook voor mensen in het reguliere asieltraject zou kunnen. Tegelijkertijd vindt D66 ook dat er niet te lichtzinnig moet worden omgesprongen met de inzet van het staatsnoodrecht. In maart 2022 zijn de artikelen 2c en 4 uit de ‘Wet verplaatsing bevolking’ geactiveerd. Hierdoor kregen burgemeesters de wettelijke plicht om zorg te dragen voor de opvang van Oekraïners. Senator Stienen vroeg minister van Justitie en Veiligheid of zij kon uitleggen waarom deze maatregel nu nodig was, en niet bij eerdere groepen vluchtelingen. Minister Yeşilgöz-Zegerius antwoordde dat het vorig jaar ging om een plotselinge en ongekend hoge instroom van ontheemden uit Oekraïne die onmogelijk in de bestaande structuur opgevangen konden worden.

Een groot deel van de Nederlanders, 72 procent, steunt de opvang van Oekraïners. De fractie van D66 ziet een wisselwerking tussen de participatie van Oekraïense ontheemden in de samenleving en het draagvlak onder Nederlanders. Oekraïners hebben meer kansen en mogelijkheden dan asielzoekers in de reguliere asielketen: zij hebben toegang tot werk, scholing en kinderopvang. “Meer participatie leidt tot meer contacten en daardoor meer draagvlak, en meer draagvlak leidt tot een beter netwerk en daardoor meer participatie”, volgens senator Stienen. Daarom vroeg senator Stienen de minister wat wij kunnen leren van de opvang van Oekraïners voor de opvang van asielzoekers en statushouders uit andere landen. De minister antwoordde dat er momenteel meerdere onderzoeken lopen om in de reguliere opvang te leren van de wijze waarop ontheemde Oekraïners zijn opgevangen.