Handicap en seksuele gerichtheid als non-discriminatiegrond in Artikel 1 van de Grondwet: een stap dichterbij

Vandaag heeft de Eerste Kamer ingestemd met de initiatiefwet van D66-Kamerlid Vera Bergkamp en Kamerleden van GroenLinks en de PvdA om Artikel 1 van de Grondwet uit te breiden. Met hun voorstel willen ze dat discriminatie wegens seksuele gerichtheid en handicap expliciet wordt toegevoegd aan de Grondwet. D66-senator Boris Dittrich voerde namens de fractie het woord.

Beeld: Hans Kouwenhoven/Eerste Kamer

De Grondwet is een levend document

Tegenstanders van de grondwetswijziging suggereerden om alle specifieke verboden op discriminatie uit de Grondwet te schrappen en in de tweede zin van artikel 1 een algemeen verbod op discriminatie op te nemen. D66 vindt het juist belangrijk dat de gronden voor non-discriminatie expliciet worden vermeld. Hiermee laten we zien dat deze vormen van discriminatie even belangrijk zijn als andere. Dittrich: “De Grondwet is een levend document. Woorden doen ertoe. Woorden geven houvast. Woorden in de tekst van de Grondwet ook. De betekenis van de Grondwet neemt erdoor toe. Voor burgers en maatschappelijke organisaties wordt het kenbaar wat wel en niet mag.”
 

“De Grondwet is een levend document. Woorden doen ertoe. Woorden geven houvast. Woorden in de tekst van de Grondwet ook.”

We zijn er nog niet

D66-senator Boris Dittrich was als Tweede Kamerlid betrokken bij de openstelling van het huwelijk voor stellen van gelijk geslacht. Dit is op 1 april 2021 precies 20 jaar geleden. Op het gebied van emancipatie zijn we er echter nog lang niet. Waar het gaat om wat we bereikt hebben qua wetgeving en beleid staan we in Europa niet eens in de top 10. Het toevoegen van handicap en seksuele gerichtheid aan artikel 1 van de Grondwet is een mooie stap vooruit. Hoe belangrijk ook, aanvulling van de tekst in de Grondwet betekent nog niet dat discriminatie in het dagelijks leven hiermee is opgelost. Ervaringen van mensen uit de LHBTQ-gemeenschap en mensen met een lichamelijke of geestelijke handicap spreken wat dat betreft boekdelen. Daarom moeten we continu alert zijn. En zullen we ons uit moeten spreken tegen alle vormen van discriminatie.

Grondwetswijziging

De Grondwet kan niet zomaar worden aangepast. Dit gaat in twee stappen; we noemen die stappen ‘lezingen’. Eerst stemmen de Eerste en Tweede Kamer in de eerste lezing over een wet die regelt dat wijziging van de Grondwet overwogen wordt: een overwegingswet. Die wet moet in beide Kamers met minstens de helft plus één van de stemmen zijn aangenomen. Bij de tweede lezing moet zowel in de Eerste als Tweede Kamer twee derde van de Kamerleden vóór stemmen. Zo’n tweede lezing kan pas plaatsvinden na nieuwe Tweede Kamerverkiezingen.