Eerste Kamer stemt voor dubbele achternaam

De Eerste Kamer heeft ingestemd met het wetsvoorstel om een gecombineerde geslachtsnaam mogelijk te maken. Hierdoor kunnen ouders beide achternamen doorgeven aan hun kinderen. Senator Joris Backer sprak namens D66 zijn steun uit voor het wetsvoorstel. En deelde een familiegeheim: de familienaam Backer komt uit de vrouwelijke lijn. “Ook toen was er al een wens dat de familienaam van de vrouw zou voortleven”.

Beeld: Hans Kouwenhoven/Eerste Kamer

Oude wens

Gezinssamenstellingen veranderen: er wordt minder getrouwd en vaker gescheiden, er zijn steeds meer relatievormen naast het huwelijk, en er is steeds verdere internationalisering en mobiliteit. D66 vindt het belangrijk dat het namenrecht mee verandert, en de dubbele achternaam is een belangrijke verandering. Bovendien, benadrukte senator Backer, hebben andere Europese landen hun naamrecht vaak al aangepast. De dubbele achternaam is een lang gekoesterde wens van D66. Al in 2006 probeerde Tweede Kamerlid Lousewies van der Laan de gecombineerde geslachtsnaam te regelen via een amendement. In 2019 dienden Tweede Kamerleden Maarten Groothuizen en Vera Bergkamp een motie in over de dubbele achternaam, die tot dit wetsvoorstel leidde.

Vangnetnorm

De gecombineerde geslachtsnaam is een aanvulling op de bestaande keuzemogelijkheden. Het is niet verplicht om een keuze te maken. Wanneer ouders geen keuze maken, is de vangnetnorm van toepassing. In het geval van getrouwde of geregistreerde ouders, krijgt het kind de naam van de vader of meemoeder. Wanneer ouders niet getrouwd of geregistreerd zijn, krijgt het kind de naam van de geboortemoeder. Op deze vangnetregelingen kwam kritiek: nu het mogelijk is om de achternaam van beide ouders te geven, zou een regeling die de naam van de (mee)moeder of vader voorrang geeft, de andere ouder discrimineren. Volgens senator Backer is dit niet het geval, want het wetsvoorstel mitigeert juist de zorgen over discriminatie. Er komt juist een optie bij, waardoor meer evenwicht ontstaat in de posities.

Terugwerkende kracht

D66 heeft de afgelopen jaren veel berichten ontvangen van ouders over de wens om beide achternamen door te kunnen geven aan hun kind. Dankzij een amendement van D66’er Lisa van Ginneken in de Tweede Kamer is de overgangsregeling verruimd. Hierdoor kunnen ouders van wie het eerste kind na 1 januari 2016 is geboren de achternaam alsnog veranderen in de dubbele achternaam.