Kunst, Cultuur & Inclusie

Kunst en cultuur brengen Ede tot leven. Ze verbinden mensen, geven kleur aan onze stad en maken Ede een plek waar je graag woont en geniet. Toch investeert Ede nog altijd minder in kunst en cultuur dan vergelijkbare gemeenten, terwijl een groeiende stad juist een bruisend cultureel leven verdient. D66 Ede wil dat iedereen kan meedoen en genieten: van het Openluchttheater tot het Kröller-Müller, van lokale makers tot kunst in de wijk. Zo bouwen we aan een Ede dat leeft, bruist en inspireert.

Ede bruist van jong talent en muzikale energie, maar poppodium Astrant groeit uit zijn jasje en heeft een onzekere toekomst. D66 Ede wil investeren in een volwaardig poppodium dat past bij een gemeente van meer dan 100.000 inwoners. Een plek voor livemuziek, doorbrekende bands en cultuur die leeft. We stellen voor te onderzoeken of het gebouw van De Fietser een nieuwe creatieve hotspot kan worden: centraal, ruim en perfect om Ede als muzikale stad op de kaart te zetten. Zo ontstaat een dynamische ontmoetingsplek voor jongeren, artiesten en muziekliefhebbers.

D66 Ede ziet het voor zich: de Frisokazerne als kloppend hart van cultuur in de Veluwse Poort. Een plek waar groot en klein elkaar ontmoeten, waar gevestigde namen samenkomen met de kleine maker en waar ruimte is voor alle culturele stromingen om te mengen en te inspireren. We willen dat de Frisokazerne uitgroeit tot een creatieve broedplaats vol ateliers, podia, werkplaatsen en ontmoetingsruimtes. Een thuis voor makers, publiek en nieuw talent. En dit doen we niet zonder de bewoners zelf: hun ideeën, dromen en energie moeten het fundament vormen voor deze nieuwe ster aan het Edese cultuurlandschap. Want een bruisende cultuur begint met mensen die zich herkennen en meedoen.

D66 Ede gelooft dat lezen de sleutel is tot kansen, ontwikkeling en verbinding. Daarom willen we dat in elke wijk een (wijk)bibliotheek komt, zodat boeken en kennis altijd dichtbij zijn en lezen een vanzelfsprekend onderdeel wordt van ieders leven. Na het succes van de zondagsopenstelling van de bibliotheek in Ede, maken we dit de standaard: alle bibliotheken in onze gemeente openen ook op zondag. Zo worden onze bibliotheken nog meer bruisende ontmoetingsplekken waar iedereen welkom is, zeven dagen per week.

Kunst en cultuur hebben de kracht om mensen te verbinden en verschillen te overbruggen. D66 Ede wil dat deze verbindende kracht volop wordt benut: bij integratie van vluchtelingen, in de ouderenzorg en tussen verschillende culturele groepen. Cultuur mag niet verborgen blijven achter museummuren of hoge entreeprijzen, maar moet overal zichtbaar en toegankelijk zijn – op straat, in buurthuizen en in de wijken. Met kunstroutes, lokale exposities en creatieve plekken voor muziek, theater, schilderen en schrijven brengen we kunst dichter bij mensen en geven we iedereen de kans om zelf creatief te zijn.

D66 Ede wil een divers samengestelde cultuurraad die de gemeente adviseert over cultuurbeleid en de stem van inwoners en makers laat horen. Kleine makers, buurtinitiatieven en jong talent worden zo goed vertegenwoordigd, en de raad biedt een platform voor samenwerking en gezamenlijke projecten. Zo versterken we elkaar en bouwen we aan een levendig, verbonden cultureel Ede.

Kunst en cultuur zijn essentieel voor de ontwikkeling van kinderen. Ieder kind in Ede moet de kans krijgen zijn creativiteit te ontdekken, via muziek, theater, musea en kunstprojecten. D66 Ede wil dat scholen en culturele instellingen samenwerken, zodat cultuur vanzelfsprekend wordt en bijdraagt aan een creatieve, open en betrokken generatie.

Ede verloor te vaak cultureel erfgoed, en dat willen we stoppen. D66 Ede zet zich in voor behoud en onderhoud van waardevolle gebouwen, brengt jong erfgoed in kaart en onderzoekt altijd eerst renovatie bij sloopplannen. Zo beschermen we verleden, koesteren we het heden en geven we toekomstig erfgoed een kans om verhalen te blijven vertellen.

D66 Ede zet zich in voor een actief inclusiebeleid dat de problemen aanpakt waar inwoners van kleur, inwoners met een beperking, inwoners die houden van iemand van hetzelfde geslacht, transgender of genderdiverse inwoners van onze gemeente tegen aanlopen. Bij een actief inclusiebeleid hebben we ook expliciet aandacht voor het mentaal welzijn. Zo zorgen we dat discriminatie wordt uitgebannen, de straat en openbare gebouwen toegankelijk zijn voor iedereen en dat iedereen de hand van zijn/haar/hun partner durft vast te houden.  Daarbij gaan we ervan uit dat integratie niet alleen gericht moet zijn op wat we traditioneel als minderheden zien. Er is ook integratie nodig van groepen in de samenleving met bijzondere religieuze opvattingen of die bepaalde verworvenheden van onze samenleving niet onderschrijven.

D66 Ede maakte van Ede in 2021 officieel een Regenbooggemeente en blijft het college scherp houden op de uitvoering van deze initiatiefnota. We willen de LHBTIQ+ gemeenschap zichtbaarder maken, zowel in gemeentelijke communicatie als in de fysieke ruimte, en werken aan veiligheid door problemen samen met de gemeenschap in kaart te brengen. Acceptatie is essentieel: de gemeente blijft in gesprek met scholen, sportclubs en religieuze organisaties om discriminatie tegen te gaan. Daarnaast willen we succesvolle initiatieven, zoals de adoptie van monumenten door basisscholen, uitbreiden met de Regenboogbank zodat diversiteit ook bij de jeugd aandacht krijgt, en blijven waakzaam tegen schadelijke praktijken zoals gebedsgenezing en homo-conversietherapie.

De gemeente Ede geeft als inclusieve werkgever het goede voorbeeld. Medewerkers worden getraind in cultuurverschillen, diverse aanspreekvormen en moderne gezinssamenstellingen. De gemeente werft actief mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt en stimuleert bedrijven hetzelfde te doen. Zo versterken kennis en kunde op het gebied van inclusie en diversiteit niet alleen het gemeentehuis, maar de hele samenleving.

Hetis belangrijk dat iedereen gebruik kan maken van onze openbare ruimte. Daarom voeren we bij iedere verbouwing van de openbare ruimte een toegankelijkheidscheck uit voor mensen met een fysieke beperking, waaronder blinden en slechtzienden. Ook tijdens de uitvoering van werkzaamheden is zorg voor toegankelijkheid cruciaal. We zien nog te vaak dat fietsers en voetgangers worden weggedrukt voor een gemakkelijke en veilige werkplek. Wat een oplossing is voor de aannemer is vaak een probleem voor de voorbijganger. De gemeente moet hierin sturender optreden en de veiligheid en het gemak van de gebruikers van de openbare ruimte voorop stellen.

In veel landen is het heel normaal om gratis openbaar van een toilet gebruik te kunnen maken. In Nederland en ook in Ede blijft dit een issue, zelfs de aanwezigheid überhaupt van openbare toiletten. D66 Ede pleit voor het aanleggen van gratis openbare toiletten in de wijken, vooral nabij andere openbare voorzieningen. Dan hebben we het niet over urinoirs, maar volwaardige toiletten waar zowel vrouwen als mannen zich thuisvoelen. Zeker met een vergrijzende bevolking is dit zonder meer een noodzaak. En ook bij evenementen pleiten wij voor schone en gratis openbare toiletten. Dit hoort bij een beschaafde samenleving.

De Nederlandse geschiedenis kent een aantal gitzwarte bladzijden, zoals ons slavernijverleden. D66 Ede wil het aanstaande college de opdracht  geven voor een onderzoek naar de eventuele slavernijgeschiedenis van onze gemeente. Daarnaast willen we jaarlijks de afschaffing van de slavernij herdenken en vieren door jaarlijks stil te staan bij Keti Koti.