Kansen voor iedereen: onderwijs en werk

Goed onderwijs is de basis voor een vrije, gelukkige samenleving waarin iedereen tot zijn recht kan komen. Een goede opleiding geeft je de vrijheid om je dromen na te jagen en je talenten ten volle te benutten, de vrijheid om je eigen plek te vinden in de maatschappij. Maar ook de vrijheid om de toekomst aan te kunnen, met alles wat er op je afkomt in een wereld die steeds sneller verandert. Hierdoor kun je ook betekenis geven aan de ander, die nog niet zo ver is.

Veel onderwijsbeleid wordt landelijk bepaald. D66 zet zich daar als onderwijspartij als geen ander voor in. Maar ook lokaal kunnen we verschil maken. D66 ziet onderwijs daarom als een belangrijk speerpunt van lokaal beleid. We willen dat kinderen in Berg en Dal veilig en gezond naar school kunnen gaan. De gemeente kan, behalve door de uitvoering van haar wettelijke onderwijstaken en -bevoegdheden, het verschil maken voor kinderen door informeel haar invloed te gebruiken.

  • Voor elk kind een Rijke Schooldag: een dagvullend programma waarbij kinderen in de eigen omgeving kennismaken met o.a. sport, cultuur, natuur en huiswerkbegeleiding. Dit vereist een sterke samenwerking tussen onderwijs, opvang, lokale verenigingen, instellingen, organisaties en ouders, waarbij de gemeente een actieve rol moet hebben om de samenwerking te ondersteunen en te realiseren.
  • Alle kinderen kunnen meedoen en zich breed ontwikkelen. D66 is daarom voorstander van brede scholen die naast goed onderwijs ook kinderopvang, voorschoolse educatie, buitenschoolse opvang, sport en cultuur bieden. Wij willen schoolbesturen stimuleren om bestaande scholen uit te bouwen tot brede buurtscholen (integrale kindcentra).
  • Gratis kinderopvang voor alle peuters. Kinderen van ouders die niet werken gaan vaak niet naar de kinderopvang terwijl dit wel bevorderlijk is voor hun sociale vaardigheden en taal- en spraakontwikkeling. Momenteel is er al vroege voorschoolse opvang voor kinderen met een achterstand. Het liefst wil je achterstand voorkomen en zorgen dat alle kinderen met een goede start aan de basisschool kunnen beginnen. Wij willen, naar voorbeeld van de gemeente Groningen, kinderopvang voor alle kinderen van twee tot vier jaar beschikbaar maken voor twee dagen in de week.
  • Culturele verenigingen en instellingen gaan we koppelen aan onderwijs om cultuureducatie te versterken, want de mate waarin scholen nu aandacht aan cultuur besteden is zeer verschillend.
  • Alle jongeren gaan met een diploma van school. We willen dat de gemeente in het kader van de leerplichtwet een actiever beleid ontwikkelt. D66 wil dat de gemeente goed met andere gemeenten samenwerkt in de uitvoering van de leerplichtwet. Verantwoordelijkheid voor onze jongeren houdt niet op bij de gemeentegrens. D66 zal hiervoor bij de landelijke politiek pleiten.
  • Ouders met een kind met een beperking krijgen dezelfde keuzevrijheid voor de school van hun kind als andere ouders, ongeacht de kosten die de gemeente maakt voor het leerlingenvervoer.
  • Het college stelt een educatieve agenda op, waarin de gemeente samen met schoolbesturen afspraken maakt over de ontwikkeling van het onderwijs en de kinderopvang. Dit gebeurt aan de hand van thema’s. Op die manier kunnen raadsleden hun kaderstellende en controlerende taken beter uitoefenen. D66 neemt het initiatief om schoolbestuurders en ouders met regelmaat uit te nodigen voor een gesprek met de gemeenteraad over hoe de gemeente beter onderwijs kan faciliteren.
  • De gemeente zoekt samenwerking met de tweetalige Euregioschool in Kranenburg om jongeren in Berg en Dal te stimuleren om Duits te leren en contacten op te bouwen over de grens. Vaak blijken een gebrek aan taalkennis en culturele onbekendheid redenen te zijn om niet over de landsgrenzen heen te kijken, terwijl er vlak over de grens veel banenkansen zijn.
  • D66 stimuleert een leven lang ontwikkelen/leren door ook werkzoekenden (taal)cursussen aan te bieden, bijvoorbeeld tijdens schooltijd.

Een prettige en duurzame leeromgeving voor alle kinderen

Goed onderwijs hoort in een goede leeromgeving. Oudere schoolgebouwen hebben vaak een slecht binnenklimaat, slechte ventilatie en zijn minder veilig. Dit alles komt de leerprestaties van leerlingen niet ten goede. Huisvesting van scholen is een wettelijke taak van gemeenten. D66 wil daarom extra inzetten op de kwaliteit van schoolgebouwen in Berg en Dal.

  • D66 wil een ambitieus en vernieuwend integraal huisvestingsplan, ook voor de lange termijn, in nauwe samenwerking met het onderwijsveld en rekening houdend met ontwikkelingen als integrale kindcentra.
  • We willen scholen duurzaam bouwen en verbouwen. Een energiezuinig schoolgebouw scheelt al snel 40 euro per leerling per jaar aan energiekosten. Bij nieuwbouw of groot onderhoud willen we daarom dat de schoolgebouwen zo duurzaam mogelijk worden gemaakt door bijvoorbeeld betere isolatie, zonnepanelen en groene daken.
  • D66 wil dat de duidelijke kwaliteitsnormen voor schoolgebouwen met betrekking tot een gezonde en duurzame omgeving, zoals de luchtkwaliteit, beter worden gehandhaafd.

Jeugdhulp: snelle, optimale zorg en ondersteuning voor alle kinderen

Alle kinderen verdienen het om gezond en veilig op te groeien en hun talenten te ontwikkelen. Waar nodig bieden we zorg en ondersteuning dichtbij, waarbij we het hele gezin en netwerk van het kind actief een rol geven. Er komen steeds meer kinderen in de Jeugd-GGZ. Landelijk wil D66 de verantwoordelijkheid voor kinderen met intensieve zorgbehoefte terugleggen bij de rijksoverheid. Maar zolang de gemeente verantwoordelijk is voor de opvang en begeleiding moeten we zorgen dat kinderen met complexe problematiek snel bij de juiste instellingen komen.

  • We organiseren de zorg voor het kind in nauwe samenwerking met gemeente, sociaal team, huisartsen, onderwijs, zorgaanbieders, vrijwilligers en zorgverzekeraars. De gemeente is eindverantwoordelijk en pakt hierin de regie. Het sociale team moet werken vanuit het drangkader in de jeugdzorg. Het drangkader mag niet dwingend worden opgelegd. Er moet duidelijk onderscheid worden gemaakt tussen vrijwillige zorg (drang) en door de rechter opgelegde zorg (dwang).
  • We leggen de focus op zelfstandigheid voor jongeren in de jeugdhulp; de vrijheid hebben om ‘normale dingen’ te doen en keuzes te kunnen maken over je eigen leven. We willen inspraak voor jongeren. Zodat er mét hen gepraat wordt, in plaats van over hen.

Meer kansen via werk en inkomen

D66 Berg en Dal wil dat iedereen kan meedoen in de samenleving, bij voorkeur in de vorm van betaald werk. Een baan is een manier om geld te verdienen, maar geeft ook kans om je te ontwikkelen, een maatschappelijke bijdrage te leveren en sociale contacten te leggen. De weg naar betaald werk loopt echter langs scholing, vrijwilligerswerk en andere vormen van actief zijn. Daar moet dus voldoende gelegenheid voor zijn. We dragen bij aan economische en sociale zelfstandigheid en ontwikkeling op een niveau dat past bij de talenten en mogelijkheden van inwoners. We focussen op het benutten van kansen door te kijken naar wat mensen wél kunnen en willen.
We willen steeds contact houden met onze inwoners en als iemand na tijdelijk werk dreigt terug te vallen zorgen we voor passende begeleiding. Nu de wereld – en daarmee de werkgelegenheid – snel verandert, is het van belang dat onderwijs en werk op elkaar aansluiten, nu en in de toekomst. Die aansluiting verdient extra aandacht en moet in de regio worden opgepakt. D66 is sterk voorstander van een leven lang leren, dan zijn we wendbaar en kunnen we als regio gezond en vitaal blijven.

  • De gemeente kan zelf vooroplopen in het bieden van werkervaringsplaatsen, doorstroming van talent en het bieden van werkkansen aan mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt.
  • De gemeente Berg en Dal moet alle werkzoekenden ondersteunen om initiatieven te ontplooien of vrijwilligerswerk te doen waarmee ze relevante ervaring opdoen en hun kans op werk vergroten. We werken hiervoor actief samen met onderwijsinstellingen. Samen kunnen gemeente, bedrijven en het werkbedrijf zorgen voor een betere match tussen beschikbare banen en werkzoekenden.
  • Als mensen in de bijstand hulp in natura krijgen van derden zoals familieleden moet dat niet in mindering op de uitkering komen. De gemeente zal goed moeten vaststellen wat de hulp omvat en duidelijk communiceren met de betrokkenen wat wel/niet moet worden opgegeven aan de gemeente.
  • De gemeente maakt gebruik van de wettelijke mogelijkheid om te experimenteren met de uitvoering van de bijstand, om te onderzoeken op welke wijze de participatie en de zelfredzaamheid van mensen kan worden vergroot. Een mooi voorbeeld is het onvoorwaardelijk basisinkomen, waarmee in andere gemeenten ook wordt geëxperimenteerd.
  • In regionaal verband stimuleren we dat werkgevers en werknemers aandacht blijven geven aan om- en bijscholing van personeel met het oog op de toekomst. Scholing en opleiding bieden we ook aan als onderdeel van het re-integratie- of participatieplan. Extra aandacht willen we geven aan het verder terugdringen van laaggeletterdheid. Werkgevers zouden bijvoorbeeld gestimuleerd moeten worden om laaggeletterdheid en beperkte digitale vaardigheden bespreekbaar te maken en aan te pakken.
  • Regionale samenwerking met onderwijs en werkgevers willen we versterken, met extra aandacht voor schoolverlaters, ook al in hun laatste schooljaar. De gemeente moet stages stimuleren bij bedrijven voor jongeren die in dit gebied wonen.
  • Sociaal zwakkeren en anderstaligen helpen we proactief bij het gebruik maken van regelingen die voor hen van belang zijn.

Armoedebeleid, iedereen telt mee

D66 wil dat alle mensen mee kunnen doen. Dat is het uitgangspunt van ons armoedebeleid. Daarom willen we dat de gemeente inwoners ondersteunt met het vinden van de juiste oplossing. Het armoedebeleid moet als belangrijkste doel hebben om de basis op orde te krijgen en de oorzaken van armoede aan te pakken.

  • D66 vindt dat de gemeente alle inwoners van Berg en Dal perspectief moeten bieden door ze blijvend te laten meedoen in de maatschappij. Wanneer dit niet via betaald werk mogelijk is, zetten we erop in dat mensen in ieder geval betrokken blijven via sport of vrijwilligerswerk. Daarbij verdienen kinderen, eenoudergezinnen, ouderen en chronisch zieken speciale aandacht. De focus bij het armoedebeleid moet gaan naar maatschappelijke participatie en minder naar financiële ondersteuning.
  • We willen voortzetting en uitbreiding van het team Vroeg Eropaf voor snelle hulp bij schuldproblematiek, zodat verslechtering van de situatie wordt voorkomen. De gemeente kan preventief budgetteringscursussen aanbieden aan inwoners die te maken hebben met schuldproblematiek.
  • We brengen de doelgroep nog beter in beeld. Door de nieuwe gemeentelijke taak op het gebied van vroegsignalering wordt verwacht dat de gemeente de doelgroepen goed kan herkennen zodat het beleid daar gericht op wordt afgestemd. Door de verdere integratie van inkomensondersteuning binnen de sociale teams kan de effectiviteit van vroegsignalering toenemen.