Voorstel Kenniscentrum Toerisme: ‘diverse en leefbare stad voor iedereen beter’

De toeristische druk op Amsterdam is groot — en neemt alleen maar toe, vooral in het centrum van de stad. In 2021 hebben vele Amsterdammers via een volksinitiatief duidelijk gemaakt dat de leefbaarheid te veel onder druk komt te staan. Hierna is een grens vastgesteld van 20 miljoen toeristische overnachtingen per jaar. Zodra dat aantal de 18 miljoen overstijgt, is de gemeente verplicht om maatregelen te nemen. Die grens wordt inmiddels al jaren overschreden. Zo was het aantal overnachtingen in 2023 ruim 22 miljoen. 

Toerisme is een complex en multidisciplinair vraagstuk met een internationaal karakter. Dat maakt eenvoudige oplossingen onmogelijk. Amsterdam heeft al tal van maatregelen genomen, zoals het beperken van Airbnb, het blowverbod op de Wallen en het verhogen van de toeristenbelasting.

Ook is, op voorstel van D66, het aantal zeecruises gehalveerd en worden deze uit de stad verplaatst.
Desondanks blijft het aantal bezoekers stijgen. Veel maatregelen leiden tot verhitte discussies in de stad. Een terugkerend twistpunt: gaat het om het aantal toeristen of om het gedrag van de toerist? De belangen van overheid, ondernemers en bewoners lopen uiteen, maar het gedeelde belang van een diverse en leefbare stad blijft overeind.

Het voorstel voor een Kenniscentrum Toerisme is een publiek-private samenwerking waarin gemeente, wetenschap, bedrijfsleven en maatschappelijke organisaties samen optrekken. Met een wetenschappelijke grondslag wordt structureel onderzoek gedaan naar het toerismevraagstuk en de effecten van beleid.
Om zo te komen tot nog beter onderbouwd toerismebeleid, met meer maatschappelijk draagvlak én een sterkere informatiepositie voor de politiek. Daarbij kan het initiatief dien als voorbeeld voor andere Europese steden die kampen met vergelijkbare toerismedruk.