D66 Amsterdam Actieplan Lerarenwoningen

Leraren vertrekken

Amsterdam kampt met een groot lerarentekort. De afgelopen jaren is het lerarentekort opgelopen tot ruim 500 banen. Dat betekent dat bij ruim 10.000 kinderen geen vaste leraar voor de klas staat. Een groot deel van de uitstromende leraren verlaat Amsterdam om in een andere stad te gaan werken. Terwijl wij onze leraren hard nodig hebben. Goed onderwijs begint bij voldoende goede docenten. Daarom staat door het lerarentekort de kwaliteit van het onderwijs onder druk. “Juist in de delen van de stad waar we de beste docenten nodig hebben, zijn de tekorten het grootst. Door het lerarentekort krijgen niet alle kinderen de kans om zich te ontwikkelen en het beste uit zichzelf te halen”, aldus Ilana Rooderkerk, raadslid voor D66 Amsterdam.

Docenten behouden voor de stad

We moeten alle zeilen bijzetten om onze leraren te behouden. Daarom wil D66 dat leraren meer salaris, reiskostenvergoeding en ontwikkelmogelijkheden krijgen. Een belangrijke reden van het vertrek van leraren uit onze stad is echter ook de krapte op de woningmarkt. Woningen zijn zo duur geworden dat startende leraren maar ook leraren die een gezin willen vormen en kinderen krijgen geen betaalbare woning kunnen vinden. Leraren in Amsterdam willen graag in de stad werken maar ook wonen. Dat is nu bijna onmogelijk geworden. Daarom moeten we kijken hoe we deze uiterst belangrijke doelgroep voorrang kunnen bieden op een woning in de stad. Zo zorgen we ervoor dat leraren in Amsterdam blijven werken en houden we het onderwijsniveau hoog. Reinier van Dantzig: “We moeten alle belemmeringen die leraren ondervinden om in Amsterdam les te geven wegnemen. De (onmogelijke) zoektocht naar een fijne woning is er hier één van. We moeten daarom leerkrachten vaker voorrang geven op een huur- of koopwoning.” 

7 maatregelen

D66 Amsterdam stelt 7 maatregelen voor om de krapte op de woningmarkt als belemmering voor Amsterdamse leraren weg te nemen. Ilana Rooderkerk: “De afgelopen jaren hebben wij ons ervoor ingezet om leraren aan een woning te helpen door middel van een voorrangsregeling. Deze moet verder worden uitgebreid en er moet meer urgentie achter. Wij doen daarom 10 voorstellen om leraren voor de stad te behouden door een uitgebreidere voorrangsregeling voor woningen voor deze doelgroep.”

  • Verbeter de matching van vraag en aanbod in de huidige voorrangsregeling voor woningen voor leraren door leraren zelf een woning te laten kiezen. Amsterdam kent een voorrangsregeling voor woningen voor leraren (en zorgpersoneel). In de twee jaar sinds de regeling hebben veel leraren zich aangemeld maar zijn er te weinig matches geweest. In 2020 hebben 39 leraren een woning gekregen van de 235 aanvragen. Het gebrek aan matches komt door problemen aan de aanbodkant. In de huidige regeling krijgt een leraar namelijk via directe bemiddeling rechtstreeks een woning aangeboden. Men kan in het huidige beleid niet zelf met voorrang naar een huurwoning zoeken op WoningNet. Men kan een woning twee keer weigeren. Daarna vervalt de voorrangsregeling. Dit is te simplistisch gedacht omdat er meerdere redenen zijn om een woning toch te weigeren (bv. werk-woonafstand). Wij stellen voor dat leraren via woningnet een woning kunnen zoeken met voorrang. Als zij zich aanmelden voor een woning naar keuze krijgen zij een eerste optie op de woning. Zo komen er meer passende woningen vrij om uit te kiezen.
  • Maak duidelijke afspraken met institutionele beleggers over de huisvesting van leerkrachten. Institutionele beleggers hebben een groot aanbod aan middenhuurwoningen alsmede de nodige aantallen woningen in de sociale sector. De gemeente kan afspraken maken met de grootste marktpartijen om bij nieuwbouw een deel van de woningen in deze segmenten te reserveren voor leerkrachten. Ook kunnen de institutionele beleggers een deel van hun huidige voorraad reserveren voor leerkrachten of andere voorrangsberoepen wanneer een huurder uit een van hun woningen vertrekt. Dit laatste wordt bijvoorbeeld via een pilot al gedaan door Vesteda in de Midden Akerveldsepolder.
  • Geef leraren voorrang op sociale koophuizen. Amsterdam kan door beleidswijzigingen van de nationale Huisvestingswet woningzoekenden met een vitaal beroep, zoals leraren, voorrang geven. Daarnaast kan de gemeente via deze beleidswijzigingen sociale koopwoningen (woningen tot 355.000 euro) toewijzen aan zulke vitale beroepen. Dit is een uitgelezen kans voor het college om bij nieuwbouw sociale koopwoningen op te nemen in bestemmingsplannen en deze vervolgens toe te wijzen aan leraren.
  • Bouw geclusterde woningen voor maatschappelijke doelgroepen, onze leraren, zorgverleners en politiepersoneel. In samenspraak met de woningcorporaties kan de gemeente geclusterde woningen bouwen voor maatschappelijke doelgroepen. Deze woningen kunnen deels sociale en deels middenhuur betreffen. Bovendien kunnen we via gedeelde werkplekken, buitenruimtes en andere faciliteiten nuttig met de ruimte omgaan om zo betaalbare woningen te realiseren.
  • Begin een pilot met circulaire flexwoningen voor leraren. Circulaire flexwoningen zijn tegenwoordig volwaardige duurzame huizen en geen containerwoningen. Ze worden in een fabriek gemaakt en kunnen binnen een paar maanden beschikbaar zijn. Tijdelijke woningen kunnen wel maar een beperkt aantal jaar door eenzelfde huishouden bewoond worden waardoor we na de einddatum een andere (tijdelijke) woning beschikbaar moeten hebben. Goede begeleiding naar een vaste woning is hierbij van belang. Tijdelijke woningen voor maatschappelijke doelgroepen zoals leraren is in Zaanstad al een succes gebleken. 
  • Onderzoek de woonwensen van leraren en bied meer ruimte voor maatwerk om tot betere matching te komen. Om tot de beste matching te komen is het belangrijk om de voorkeuren van leerkrachten te kennen. 
  • Schaal de pilot met schoolgemeenschappen op. Woningcorporatie Rochdale en scholengemeenschap Zonova hebben begin september een samenwerkingsovereenkomst getekend om leraren in Zuid-Oost aan een woning te helpen. Dit soort initiatieven zijn belangrijk. Wij willen dit soort initiatieven ook in andere buurten in Amsterdam beginnen, vooral de buurten met de grootste leraren tekorten, en lessen uit de pilot van Rochdale en Zonova trekken. In januari komt hier al een evaluatie van.