Wonen voor iedereen

De Nederlandse woningmarkt is overspannen, er is meer vraag dan aanbod. Daarbij komt nog de opgave om te zorgen dat bestaande woningen energiezuinig en energieschoon worden.

Ook in Teylingen is grote behoefte aan woningen die aansluiten op de actuele vraag van onze inwoners en de verwachte toekomstige bevolkingsopbouw. Vooral het aanbod van betaalbare en middeldure woningen en voor bepaalde doelgroepen voldoet onvoldoende aan de actuele en toekomstige vraag. Bijvoorbeeld ouderen die willen doorstromen naar een kleinere of levensloopbestendige woning.

Voor starters op de huizenmarkt is in de afgelopen periode te weinig gerealiseerd. Steeds meer jongeren blijven langer dan zij willen bij hun ouders wonen en jonge gezinnen verhuizen naar elders omdat ze geen start op de Teylingse woningmarkt kunnen maken.

Hoe kunnen we binnen Teylingen ervoor zorgen dat er voldoende woningen naar behoefte voor kopers en huurders komen? Hoe kunnen onze inwoners geholpen worden met het verduurzamen van hun bestaande woning?

Wonen voor iedereen.
In Teylingen is grote behoefte aan woningen. D66 wil daarom de komende tien jaar in alle drie de Teylingse dorpen woningen realiseren. Het moet de komende periode topprioriteit zijn om met actief beleid een gezonde mix, die aansluit bij de actuele en toekomstige vraag, in de diverse woonprijscategorieën te realiseren.

D66 wil vooral ook sturen op het vergroten van het aanbod van woningen en huisvesting voor doelgroepen als starters, ouderen, jongeren, spoedzoekers, statushouders en arbeidsmigranten. D66 wil snelle ontwikkeling en realisatie van de projecten Bloementuin, Langeveld en Hortusplein (Sassenheim). D66 streeft ernaar dat we met de nieuwbouwplannen, zoals voor Nieuw Boekhorst in Voorhout, de Waaier en Mariënhof in Warmond, focussen op extra wooneenheden voor starters en ouderen. 

Uitgangspunt: kwaliteit van woningen én van de leefomgeving
Woningen dienen duurzaam, energiezuinig, veilig en betaalbaar voor onze inwoners te zijn. Dit geldt niet alleen voor nieuwbouw maar ook om de bestaande woningen in onze dorpen aangepast te krijgen.
De nieuwe woonwijken waaraan we gaan werken mogen geen stenige wijken worden; de aandacht voor groen moet uitdrukkelijk in de wijken zijn terug te vinden.

Stimuleren duurzame plannen van inwoners, bedrijven en organisaties
Medio 2022 wordt de Omgevingswet ingevoerd, die de regelgeving rondom ruimtelijke inrichting en de leefomgeving vereenvoudigd. Plannen worden hierin beter op elkaar afgestemd en duurzame projecten worden gestimuleerd. D66 wil, met name duurzame, ideeën en plannen van inwoners, van collectieve burgerinitiatieven voor zelfbouw, van bedrijven en organisaties stimuleren. De houding van de gemeente bij vergunningverlening dient daarbij ‘ja, mits’ in plaats van ‘nee, tenzij’ te zijn. Hiervoor stelt de gemeenteraad algemene regels op, leggen we vast wat we niet willen en evalueren we de uitvoering.

Woningen voor beschermd wonen en maatschappelijke opvang
Vanaf 2023 worden beschermd wonen en maatschappelijke opvang gedecentraliseerd naar de gemeente. Daarbij wordt de zorg anders georganiseerd: dichterbij huis en kleinschaliger, zodat ook kwetsbare inwoners zo zelfstandig mogelijk in hun eigen omgeving kunnen blijven wonen. Voor deze groep inwoners moet een inhaalslag met kleinere en goedkope woningen gemaakt worden. Er dient voldoende huisvesting te zijn voor alle maatschappelijk kwetsbare groepen.
 

Masterplan wonen
Er bestaat een grote behoefte aan meer woningen in onze gemeente. Beschikbare nieuwe woningbouwruimte is echter, met name in Sassenheim en Warmond, beperkt. Daarom wil D66 een Masterplan waarbij de gemeente in kaart brengt waar kansen en mogelijkheden liggen en in overleg gaat met eigenaren van mogelijke percelen en leegstaande gebouwen.

Het realiseren van woonruimte in leegstaande winkels en kantoorpanden. Waar mogelijk samen met Woonstichting Stek op te pakken. Sneller herontwikkelen van gemeentelijk vastgoed dat vrijkomt. Zo voorkomen we mogelijke jarenlange leegstand en komt meer potentiële woonruimte beschikbaar.
 
Nieuwbouw van woningen
D66 wil bouwen naar de daadwerkelijke behoefte, afgestemd op het karakter van de omgeving en rekening houdend met de bestaande woningvoorraad en een evenwichtige bevolkingsopbouw. Basisuitgangspunt is 30% sociale huur, 35% betaalbare koop tot de actuele grens Nationale Hypotheek Garantie (NHG) en middeldure huur en 35% vrije invulling. In heel specifieke gevallen is D66 onder strikte voorwaarden bereid deze verhouding los te laten, mocht dit nodig zijn om een project te realiseren.

Wanneer ontwikkelaars in hun bouwprogramma niet voldoen aan 30% sociale huur moeten zij een bijdrage leveren aan het zogenaamde vereveningsfonds[2]. Dit geld zetten we in om de bouw van extra goedkope en betaalbare woningen op andere locaties te realiseren. Om te voorkomen dat ontwikkelaars deze verplichting te gemakkelijk afkopen moet dit een substantieel bedrag zijn. Bijvoorbeeld door deze te koppelen aan de onrendabele top van sociale woningbouw of een percentage van de actuele grondwaarde.

Voor D66 Teylingen is het bespreekbaar om woningcapaciteit binnen de bebouwde kom te bereiken door hoger te bouwen met behoud van een smaakvolle uitstraling en een groene omgeving. Mogelijkheden hiervoor bestaan bijvoorbeeld bij het Hortusplein en Langeveld in Sassenheim en Nieuw Boekhorst in Voorhout.
 
Ruimte voor burgerinitiatieven
D66 wil ook kijken waar het op een bouwlocatie mogelijk te maken is om ruimte te bieden aan burgerinitiatieven die met collectieve zelfbouw aan de slag willen. Bijvoorbeeld voor het realiseren van een Knarrenhof in Collectief Particulier Opdrachtgeverschap (CPO).
 
Diversiteit aan woningen
De laatste jaren is de behoefte aan grotere diversiteit aan woningen steeds urgenter geworden. Grotere groepen starters, spoedzoekers en ouderen zijn op zoek naar een woning op maat. Daarnaast is huisvesting voor statushouders nodig. D66 wil dat op de verschillende groepen beter wordt ingespeeld. Ook burgerinitiatieven met suggesties voor concrete locaties en innovatieve woonvormen als ‘tiny houses’, kleine flexibele woningen en een Knarrenhof moeten niet alleen waardering, maar ook een serieuze kans krijgen.

De zorg komt dichterbij huis zodat ook kwetsbare inwoners zo lang mogelijk zelfstandig in hun eigen omgeving kunnen blijven wonen. Voor deze groep inwoners moet een inhaalslag met kleinere en goedkope woningen gemaakt worden.
D66 wil ook voldoende passende huisvesting voor beschermd en begeleid wonen en maatschappelijke opvang. Dit is onderdeel van de jaarlijkse prestatieafspraken met Woonstichting Stek en met zorgpartijen.

Inspraak bij bouwplannen, ook aangaande de leefomgeving
Aan projectontwikkelaars en Woonstichting Stek dienen niet alleen eisen gesteld te worden aan de woningen, maar ook aan de inrichting van de wijk. Bij wonen hoort ook de bereikbaarheid van voorzieningen, de verkeersveiligheid, parkeerruimte en de groeninvulling. Bewoners stellen steeds hogere eisen aan innovatieve, levensloopbestendig, plus op de meter en voor lagere prijsniveaus te bouwen ontwerpen. Bij nieuwe bouwplannen moeten daarom ook onze inwoners en de gemeenteraad vroeg betrokken worden.
 
Woningen niet ten koste van de natuur
De buitengebieden van Sassenheim, Voorhout en Warmond staan wat betreft biodiversiteit en vergroening onder hoge druk. D66 is terughoudend in verdere bebouwing. We willen voorkomen dat volgend uit Het Pact van Teylingen en de Integrale Structuurvisie Greenport Duin- en Bollenstreek (ISG) willekeurig huizen in ons buitengebied gebouwd worden.
 
Een groene woonbeleving
Door de tijd heen zijn onze dorpen versteend. D66 wil meer vergroening van tuinen en openbare ruimte. Niet alleen goed voor opvang van klimaatveranderingen maar ook voor de positieve effecten die groenbeleving geeft. D66 wil graag een gemeente die zichzelf en haar inwoners hierop uitdaagt. Een gemeente die burgerinitiatieven hiertoe waardeert en die dit slim weet te combineren met gemeentelijk onderhoud. Bijvoorbeeld bij vervangingen en vernieuwingen in de openbare ruimte.
 
Verduurzamen bestaande woningen
D66 wil een gemeente zijn die de leiding neemt om bestaande woningen energiezuinig en energieschoon te maken. Die aan de ene kant faciliteert met duurzaamheidsleningen en subsidieregelingen voor groene daken en hemelwaterafvoer voorzieningen. Aan de andere kant, een gemeente die initiatiefnemers steunt bij het organiseren van collectieve afspraken.  

Een gemeente die regie voert en begeleidt en verschillende partijen bij elkaar brengt. Denk aan aannemers en installateurs, nutsbedrijven en financiële ondersteuningsmogelijkheden. Die borgt dat goede contractuele afspraken gemaakt worden met heldere prestatieverantwoordelijkheden en nazorg.
 
Meer prijsvariatie voor nieuwbouwwoningen
Teylingen kent drie woningprijscategorieën: betaalbaar, middelduur en vrij. De huidige aanpak van het realiseren van betaalbare en middeldure woningen blijkt in de praktijk onvoldoende te werken. Er wordt structureel gebouwd op de bovengrens van de prijscategorie, maar dit prijsniveau is voor veel van onze inwoners niet betaalbaar. Het streven moet daarom zijn de gemiddelde woningprijs 20.000 tot 50.000 euro onder het actuele (markt) maximum van de categorie te leggen. De regeling starterslening blijft behouden, inclusief de medefinanciering van duurzaamheidsmaatregelen. D66 wil een gezonde mix qua grootte en prijsniveau van woningen in nieuwbouwplannen. Continueren van de starters- en duurzaamheidsleningen.
 
Voorkomen van woningspeculatie en scheefwonen
D66 wil dat de gemeente scherpe regels instelt om woningspeculatie te voorkomen. Bijvoorbeeld door de invoering van een zelfbewoningsplicht. In samenwerking met Woonstichting Stek wordt een actieplan ‘voorkomen scheefwonen’ opgesteld.