Gemeente Raalte als circulaire aanjager?!

Onze prachtige gemeente heeft net als andere gemeenten in Nederland, haar handtekening gezet onder het Manifest Maatschappelijk Verantwoord Inkopen. Het laat zien dat de gemeente Raalte oog heeft gekregen voor milieu en klimaat. Een mooie eerste stap om net als de rest van Nederland vanaf 2050 volledig circulair te zijn, maar wel met een scherpe kanttekening: de huidige inzet is ruim onvoldoende om circulariteit in de gemeente extra aan te jagen. Het wordt tijd dat de gemeente gaat handelen naar de geest, en niet naar de letter, van het inkoop manifest.

In een circulaire economie gaan producten langer mee en bestaat er nauwelijks afval. Om producten langer in gebruik te houden en grondstoffen te kunnen herwinnen, moeten producten eenvoudig, demontabel en recyclebaar zijn. Productieprocessen worden geschikt voor gebruik van reststromen en secundaire materialen. Het blad Binnenslands Bestuur geeft helder aan hoe circulaire inkoop past binnen een circulaire economie: “Bij circulair inkopen draait het niet alleen om financiële waarde voor een organisatie (inkoopkosten), maar ook om waardebehoud en hoogwaardig hergebruik van producten, componenten en materialen, en om het samen ontwerpen van een optimale product/dienst-combinatie voor de opdrachtgever.”
 
Zover zijn we in Raalte nog lang niet. Maar we kunnen wel stappen zetten om er te komen. De Economische agenda van oktober 2020 biedt daarvoor helaas geen goede basis. De circulaire ambities die daarin staan zijn erg voorzichtig geformuleerd. Van het aanjagen van de circulaire economie is nauwelijks sprake. Zo mogen circulaire criteria bij de gemeentelijke inkoop het lokale MKB niet in de weg zitten en is het aan bedrijven om circulair ondernemen vorm te geven. Prima om circulair ondernemen aan de bedrijven zelf over te laten. Je moet als overheid niet zeggen hoe het moet, maar je kunt wel zeggen wat je als gemeente wilt. Dat is niet het MKB in de weg zitten, maar uitdagen om toekomstbestendig te worden.
 
Geen wonder dat de circulaire economie niet behoort tot de zes hoofdthema’s van de Economische agenda. Het wordt tijd dat het daartoe wel gaat behoren en de gemeente overtuigender aan de bak gaat om de circulaire economie aan te jagen. Neem als gemeente circulaire beoordelingscriteria in de inkoopvoorwaarden van de gemeente op. Ga voor het hoogste ambitieniveau van het Manifest Maatschappelijk Verantwoord Inkopen dat de gemeente heeft ondertekend. Benoem inkoopcategorieën die in aanmerking komen voor circulaire inkoop en formuleer hoeveel procent circulaire inkoop je wilt bereiken in een bepaalde periode. Daarmee wordt de vrijblijvendheid in de uitvoering weggehaald, en jaagt de gemeente Raalte daadwerkelijk de circulaire economie aan!