Betoog Fractievoorzitter autoluwe Lind

Voorzitter,
 
Het is de wens van veel inwoners in Oisterwijk: een centrum waar het goed toeven is. een centrum dat leeft en bruist. En een centrum dat autoluw is. Met de komst van Corona kwam ook de leefbaarheid en het bruisen van het centrum in gevaar. Eén van de maatregelen was het tijdelijk afsluiten van de Lind voor auto’s. Op dat moment pure noodzaak.  
Het liet ons ook zien hoe de Lind óók beleefd kan worden: minder verkeer, meer ruimte voor terrassen en wandelaars. Een glimp van de toekomst?
 
Voor D66 wel. En daarom heeft D66 gevraagd naar de uitkomsten van de evaluaties van deze periode. Dat was lang wachten, óók op initiatief van het college en daarom dient D66 nu een initiatiefvoorstel in. Om dat toekomstbeeld vast te houden en weer een stap daarnaartoe te zetten.

D66 is trots op dit initiatiefvoorstel.
Behalve dat we als raadsleden een controlerende taak hebben, mogen wij natuurlijk ook zélf met voorstellen en initiatieven komen. Een belangrijk onderdeel in het democratisch proces binnen het lokaal bestuur.
Voor het eerst sinds 5 jaar ligt er nu een initiatiefvoorstel vanuit de raad, namens D66.
 
Dit proces begon al 2 jaar geleden.
Tijdens de raadsvergadering op 3 november 2022: D66 diende, samen met PRO, een motie in waarin het college werd gevraagd om een raadsvoorstel voor te bereiden met maatregelen om de Lind aan de Noordzijde weer autovrij te krijgen. Dit naar aanleiding van de positieve ervaringen tijdens de Corona-periode voor inwoners en ondernemers.
 
Het college moest deze motie ontraden: er was gebleken dat er geen behoefte was onder de ondernemers.
Waarom? Dat was gebleken uit een evaluatie. Die evaluatie was niet gedeeld met de raad, de uitkomsten dus onbekend. Onder de belangrijkste gebruikers van de Lind, de inwoners van Oisterwijk, was geen uitvraag gedaan.
 
Hierop hebben we gevraagd die evaluatie te delen en ook te verbreden: wat vinden onze inwoners hiervan.  En met die toezegging van de wethouder, hebben we de motie op dat moment ingetrokken. Op deze evaluatie hebben we als raad erg lang moeten wachten. Ruim een jaar. Pas in januari 2024 kwam er een Raadsinformatiebrief van de wethouder. We hebben kennis kunnen nemen van alle onderzoeken, evaluaties, enquêtes.
 
Door het Pon/Telos werd een evaluatie uitgevoerd onder het Burgerpanel.
Behalve dat werd gevraagd naar de ervaringen van de pilot in de zomerweekenden in 2020 en 2021, werd hen ook de vraag voorgelegd in hoeverre zij willen dat De Lind autoluw of autovrij wordt.
 
Een ruime meerderheid heeft aangeven dat De Lind autoluw mag worden.
Bijna 90% geeft aan dat dat wat hen betreft in het weekend, van vrijdag tot en met zondag zou mogen.
Als positieve gevolgen worden genoemd:
de vermindering van de geluids- en milieuoverlast. Ook zorgt het voor meer veiligheid, meer rust en wordt het gebied beter toegankelijk voor fietsers.
En voorzitter ik citeer hier niet uit eigen werk, dit staat in de rapportage.
 
Het Centrummanagement Oisterwijk zélf heeft ondernemers aan het Lindeplein en De Lind geënquêteerd. In totaal zijn er 37 enquêtes ingevuld door ondernemers. 
Op de enigszins sturende vraag: ‘Hebt u bezwaar tegen het afsluiten van De Lind Noord in het weekend enkel bij festiviteiten, evenementen of activiteiten van andere aard?’
gaf 54% aan geen bezwaar te hebben tegen een afsluiting.
Dus niet zo’n overduidelijke meerderheid als vanuit het Burgerpanel, maar toch anders dan wat het college twee jaar geleden vertaalde naar de raad.
 
Het college blijft later wel in lijn met de uitkomsten en komt tot de conclusie in haar Raadsinformatiebrief: “Al met al wordt de pilot als een succes ervaren”
 
Vanuit het college bleef het vervolgens stil.
Terwijl de gevraagde informatie natuurlijk was bedoeld om tot een volgende stap te komen.
Maar behalve het delen van de uitkomsten van de verschillende evaluaties, kwamen er geen aanbevelingen, geen ideeën, geen voorstellen.
 
Voor D66 de aanleiding om dit wél op te pakken, want wij staan voor een aantrekkelijk, groen en leefbaar centrum op de Lind.
D66 heeft de verantwoordelijkheid genomen om te komen tot dit initiatiefvoorstel, zodat we het er nu met elkaar over kunnen hebben.
 
En vanaf het moment dat we hiermee naar voren traden, ontstond er vanuit de ondernemers in het centrum veel reuring. Goed georganiseerd in de ondernemersvereniging hebben zij hun ongenoegen en zorgen duidelijk gemaakt. Hun petitie is duidelijk. Zorgen die D66 Oisterwijk serieus neemt.
We merkten in de verschillende reacties soms een onjuiste interpretatie van ons voorstel.
Aannames werden ineens feiten.
 
Maar wat bedoelt dit voorstel nu feitelijk?
In ieder geval niet een complete afsluiting van ons centrum voor gemotoriseerd verkeer.
De overzijde van de Lind, de zuidzijde, de Burgemeester Verwielstraat, de Stationsstraat, de Spoorlaan, de Johannes Lenartzstraat, in dit voorstel blijft dit allemaal vrij toegankelijk voor de auto. Het centrum is en blijft toegankelijk. Het wordt aantrekkelijker voor wandelaars, voor winkelend publiek, voor een nog fijnere terrasbeleving.  Zoals de inspreker ons twee geleden ook al voor hield,  het centrum wordt steeds meer een place 2 meet. En dat ontmoeten kun je versterken door het af en toe autoluw te maken.
 
Willen we dit 24/7?
Welnee! We stellen voor om dit te doen van donderdagmiddag 12.00 uur, een moment dat De Lind toch al autoluw is vanwege de weekmarkt, tot zondagavond 23.00 uur. Dit sluit aan op en doet recht aan de uitkomsten van het Burgerpanelonderzoek. Daar gaf bijna 90% van de geënquêteerden aan dat dat wat hen betreft in het weekend, van vrijdag tot en met zondag de Lind autoluw zou mogen.
 
Participatie en dialoog spelen een cruciale rol. Het is van groot belang om bewoners, ondernemers en andere belanghebbenden actief te betrekken bij de planvorming, uitvoering en uiteindelijk ook evaluatie. D66 roept op om in beweging te komen. Om iets te dóen in plaats van wéér een heel jaar te verspillen. Laat ons hier ambitie en lef tonen, je moet stappen zetten om vooruit te komen.
 
Wij stellen daarom voor: begin vast, ervaar wat wel werkt en wat niet? Gebruik de ervaringen om tot een gedegen, integraal plan en voorstel voor ons centrum te komen.
 
Het standpunt van onze ondernemers in het centrum is duidelijk en goed verwoord, mede door de ondernemersvereniging. Dank daarvoor.
Onze inwoners hebben een dergelijk platform niet. Hun standpunten zijn minder zichtbaar of hoorbaar in het publieke debat. Als ze wél zo moedig zijn om raadsleden in een raadsplein toe te spreken, ontmoeten ze wantrouwen en achterdocht.

De afgelopen weken heeft onze fractie diverse steunbetuigingen mogen ontvangen, die sterken ons in de overtuiging dat dit voorstel tegemoet komt aan de wens van velen.