Montferland heeft gekozen

Welke keuze gaat Montferland maken? Als ik rondkijk in deze zaal, waren er van deze raadsleden niet veel aanwezig bij het overleg met toenmalige gedeputeerde Markink van de provincie Gelderland in 2020. Dat wat het startsein van de discussie over de koers van Montferland en de regiokeuze. Zoals ook VVD college dhr. Som steeds heeft aangehaald waren er toen vier opties: Kiezen voor de Achterhoek, kiezen voor de regio Arnhem-Nijmegen, kiezen voor beide of optie 4, ook door D66 ingebracht, overwegen om als gemeente kritisch naar jezelf te kijken en naar je bestaansrecht en te besluiten jezelf op te heffen. Deze laatste optie heeft het college niet willen uitwerken, dan blijven er nog drie opties over.
Het gaat D66 niet om welke regio, maar om het nemen van een verantwoord besluit. Wat onze inwoners mogen verwachten is dat wij een besluit nemen waar we goed over nadenken en de consequenties in ogenschouw nemen. Het gaat er dus niet om dat we ons verbonden voelen met de groene vlag of dat we qua cultuur beter bij een regio passen. Het gaat ons om de vraag: Met welke consequenties zadelen we onze opvolgers op en is dat verantwoord?
Het gaat nu om een keuze die voor de ontwikkeling van Montferland op de LANGE TERMIJN goed is. Dit vraagt om verstand boven gevoel. U heeft als raad in meerderheid besloten onder voorwaarden over te willen naar de regio Achterhoek. Maar is nu voldaan aan uw voorwaarden? Nog steeds heeft u geen idee wat de uittrede kosten zijn als we uit de GMR stappen. En ook is niet voldaan aan alle voorwaarden. In de oordeelsvorming hebben we dit nog eens benadrukt en kritische vragen gesteld over de voorwaarden, die de raad zelf hebben gevraagd in januari. Maar wat schetst onze verbazing, voorwaarden zijn verworden tot een wensenlijstje en wat je in januari nog belangrijk vond is nu niet meer relevant. En als je daarover een kritische vraag stelt, krijg je geen antwoord of het debat ontaard in een vervelende discussie die zelfs geschorst moet worden. De conclusie van D66 is dan ook dat deze raad al een beslissing om naar de Achterhoek te gaan al in januari 2023 had kunnen maken, want de randvoorwaarden zijn niet meer relevant en de keuze wordt gemaakt vanuit het hart i.p.v. het verstand. En daar is niks mis mee, maar wees daar dan eerlijk en duidelijk over.

Ik heb met u teruggekeken op het proces en het handelen van u zelf in dat proces. Daar kunnen we in blijven hangen, maar we kunnen ook vooruit kijken.
Vanochtend sloeg ik de Gelderlander open en de redactie heeft alvast een artikel geplaatst dat Montferland naar de Achterhoek gaat. Dus laat ik dan maar als uitgangspunt hanteren. Als we dan toch naar de Achterhoek gaan, moeten we ook de consequentie van die keuze aanvaarden. En dat betekent wat D66 betreft dat je ook eerlijk en betrouwbaar naar je samenwerkingspartners moet zijn. Plavei is daar een van. De keuze die wij maken, heeft consequenties voor hun bedrijfsvoering. En wat D66 niet wil is dat meerkosten die zij incidenteel en structureel moeten gaan maken, verhaalt gaat worden op de huurders in Montferland. Ook de huurdersvereniging van Plavei heeft daartoe opgeroepen. Vandaar dat we een amendement hebben gemaakt, waarin het college wordt opgeroepen de incidentele kosten te dekken en de structurele kosten voor de komende 3 jaar. En dat we dan evalueren en bepalen hoe we daarna verder gaan.

Afgelopen maandag was ik aanwezig op de discussieavond georganiseerd door de ondernemers vereniging Zeddam Braamt, die ging over de regio keuze. En dat heeft mij geïnspireerd en voor het eerst hoorde ik daar inhoudelijke argumenten waarom aansluiting met de Achterhoek een goede keuze zou kunnen zijn. Een van onze pijlers voor Montferland is recreatie en toerisme. De Achterhoek is een sterk merk en laten we dat dan aangrijpen dat in onze profilering te gaan gebruiken. Dus als we dan naar de Achterhoek gaan, laten we daar een onderwerp inbrengen die voor Montferland van belang is: Recreatie en Toerisme. Het mooie is dat ik dit zelf niet bedacht heb, maar dat burgemeester Boumans dit zelf als idee naar voren bracht afgelopen maandag. In de Achterhoek werken ze met thematafels, waarbij politiek, bedrijven en onderwijs samen nieuwe ideeën uitwerken, want samen ben je strekt. Vandaar ons amendement om dit bij toetreding in te brengen bij de Achterhoek Raad of Board.
En dan tot slot. De VVD heeft een motie gemaakt waarbij het uitgangspunt is dat we ook aangesloten blijven bij de regio Arnhem-Nijmegen.  Dat sluit aan bij de oorspronkelijke opdracht die we hebben gekregen van de provincie: maak een keuze. En de keuze kan ook zijn: ga uit van je kracht en positie in de regio dat je in zit tussen twee regio’s en je kunt ook in twee regio’s actief zijn. Naar mening van D66 doet deze keuze om in beide regio’s actief te blijven ook recht aan het hele proces wat is doorlopen. Er is veel geld en tijd gestopt om met veel betrokkenen te praten over de positie van Montferland. En de conclusie daarvan was dat beide regio’s interessant kunnen zijn, niet alleen vanuit gevoel, maar ook vanuit verstand. En wij realiseren ons dat dit meerkosten betekent, maar op de bewuste ochtend in 2020 met gedeputeerde Markink heeft hij daar de toezegging gedaan dat als Montferland kiest voor beide regio’s, dat er te praten valt over de bijdrage die Montferland moet gaan betalen in beide regio’s. En wij zijn ook van mening dat deelnemen in beide regio’s weliswaar een dubbele bijdrage kost, maar samenwerking zou ook iets op moeten leveren. Dus Montferland kan volwaardig meedraaien in beide regio’s en dan ook volwaardig ,mee profiteren van de kansen en lobbykracht in beide regio’s. Wat ik zo mooi vind aan deze motie van de VVD is dat deze motie getuigt van verbinding, ook in de raad van Montferland. We kunnen lijnrecht tegenover elkaar gaan staan in de discussie, maar we kunnen ook op zoek naar de oplossing om elkaar te vinden. Ik hoop op een brede meerderheid en dat we na vanavond kunnen zeggen dat Montferland ook echt de schakel is tussen Arnhem-Nijmegen en de Achterhoek en dat dan ook volwaardig en betrouwbare partner doet. Ik wens ons allen  een wijs besluit.

Helaas heeft de meerderheid van de gemeenteraad gekozen voor het oorspronkelijke raadsvoorstel van het college om over te gaan naar de regio Achterhoek en afscheid te nemen van de regio Arnhem-Nijmegen. Ook alle amendementen zijn verworpen. Dat betekent dat de huurders van Plavei meerkosten gaan krijgen door de keuze van gemeenteraad. En ook het idee om direct een inhoudelijke bijdrage in te brengen bij de Achterhoek, op het gebied van recreatie en toerisme werd door de PvdA en CDA afgeschoten. Er lag een ultieme poging vanuit de VVD en D66 om te komen tot verbinding, zowel in de regio als in de raad, maar de andere partijen zagen daar geen toekomst in. Een teleurstellend resultaat.