Kansen zijn ongelijk verdeeld; dat gaan we verminderen

Armoede, problematische schulden, werkloosheid, slechte gezondheid, moeilijke gezinssituatie en slechte huisvesting vormen een net dat mensen gevangenhoudt. Het aanpakken van problematische schulden is vaak de eerste stap naar verbetering. Want problematische schulden beteken vaak:

o   Stress en concentratieproblemen
o Dat keuzes voor de lange termijn moeilijk zijn
o   Gezondheidsproblemen: minder gezond eten (gezond eten is duurder dan ongezond eten) en minder sport (sporten kost geld)
o   Grotere kans werkloos te zijn
Hierdoor moeten mensen vaker dan anderen een beroep doen op de GGZ, maar ook op Jeugdzorg en Wmo.

Het voorkomen of het zo snel mogelijk oplossen van problematische schulden, levert enorme maatschappelijke “winst” op. Niet alleen voor de gemeente doordat minder beroep hoeft te worden gedaan op de GGZ, de Wmo, de Jeugdwet of de Participatiewet. Maar vooral voor betrokkenen: behoud van hun baan en woning en doordat zij mee kunnen meedoen met maatschappelijke activiteiten. Daarmee kan de cirkel van armoede tussen generaties doorbroken worden en krijgen kinderen een eerlijke kans om hun talenten te ontwikkelen. 
Wat gaan we daarvoor doen:

o   Er komt één portefeuillehouder sociaal domein die daadwerkelijke integraal kan aansturen op alle portefeuilles binnen het sociaal domein (armoedebestrijding, werk en inkomen en (jeugd)zorg en welzijn).
o   Over 5 jaar kennen we al onze inwoners met problematische schulden en onze inwoners die op de armoedegrens leven.
o   We gaan uit van eigen kracht en eigen verantwoordelijkheid, maar nemen tijdelijk verantwoordelijkheden over als dit nodig is.
o   We kopen problematische schulden zoveel mogelijk af, waardoor schuldenaren slechts met één schuldeiser, namelijk de gemeente, te maken hebben. 
o   Om de schuld af te lossen wordt maatwerk geboden. Dit kan beteken dat een langere periode een lager bedrag wordt afgelost, of dat juist een kortere periode meer wordt afgelost.
o   We zorgen dat iedere inwoner die aanspraak kan maken op gemeentelijke regelingen op de hoogte is van die regelingen.
o   Daar waar kinderen betrokken zijn, is er extra aandacht en mogelijkheid om maatwerk te leveren.
 

Inwoners die (even) niet in staat zijn in hun eigen inkomen te voorzien, kunnen een beroep doen op de Participatiewet voor bijvoorbeeld een bijstandsuitkering of bijzondere bijstand. De laatste jaren heeft de uitvoering van de Participatiewet veelal in het teken gestaan van de kansrijke uitkeringsgerechtigden, dus van de mensen die eenvoudig opnieuw een baan kunnen krijgen. Te weinig aandacht was er voor de minder makkelijk bemiddelbare inwoners.  Daarbij is er verder te weinig oog geweest voor het feit dat het hebben van een (deeltijd)baan of het op een andere wijze ervaren dat men meetelt in de samenleving, van onschatbare waarde is. Het gevoel van betekenis te zijn en mee te kunnen doen vergroot het gevoel van eigenwaarde, geeft ritme en structuur en beperkt daarmee het beroep op andere maatschappelijke voorzieningen.
De Participatiewet biedt wel degelijk mogelijkheden voor het leveren van maatwerk en die mogelijkheden moeten ten volle benut worden, waarbij het experiment niet geschuwd wordt:

Wat gaan we daarvoor doen:
o   Bij uitvoering van de Participatiewet gaan we uit van vertrouwen in onze inwoners, waarbij we de individuele situatie van onze inwoner als maatstaf nemen. Maatwerk dus.
o   Inzet op loonkostensubsidie zodat zoveel mogelijk mensen met een arbeidsbeperking een betaalde baan hebben. Het doel is een verdubbeling van het aantal werkenden in de groep mensen met een arbeidsbeperking.
o   De inzet richt zich zowel op de werknemer als de werkgever. 
o   Deeltijdwerk met behoud van een deel van de inkomsten wordt toegestaan
 

o Alle jongeren (of ouders/verzorgers) die in aanmerking komen voor Jeugdzorg, ontvangen die, zonder wachttijd. Zet maximaal in op preventie en op de eerste delen van hulptrajecten om vergroting van problemen te voorkomen
o   We normaliseren gedrag. Niet elk gemiddelde normafwijkend gedrag hoeft ‘opgelost’ te worden door het inzetten van Jeugdzorg. 
o   We kennen onze aanbieders van jeugdzorg, vertrouwen hun professionaliteit en ervaren een gezamenlijke verantwoordelijkheid voor de uitvoering van de Jeugdwet. Dit betekent onder meer een sterke vermindering van het huidige aantal aanbieders. En dit betekent dat we aanbieders een actieve rol laten spelen en mee laten denken over het beheersbaar houden van de kosten.
o   We gaan werken met Jouw Ingebrachte Mentor (JIM). Regiehouders, casemanagers, probleemeigenaren zijn termen uit de Jeugdzorgpraktijk die zouden moeten voorkomen dat jongeren het overzicht en vertrouwen in de Jeugdzorg verliezen, maar die vaak het tegenovergestelde resultaat hebben. Om jongeren een stem te geven in hun traject en het vertrouwen daarin te behouden, kunnen jongeren zelf een mentor aanwijzen die hun vertrouwenspersoon is en die in elke stap van het traject betrokken is.  
  

Ook in de Wet maatschappelijke ondersteuning lopen de tekorten enorm op. Dit heeft te maken met de invoering van het abonnementstarief, maar zeker ook met de toenemende vergrijzing in onze gemeente. Haarlemmermeer staat voor een enorme uitdaging.

D66 stelt de volgende aanpassingen in de uitvoering van de Wmo voor:
o   We kennen onze Wmo-aanbieders, vertrouwen hun professionaliteit en ervaren een gezamenlijke verantwoordelijkheid voor de uitvoering van de Wet maatschappelijke ondersteuning. Dit betekent een sterke vermindering van het huidige aantal aanbieders. o Ons Wmo-aanbod past zich aan de tijd aan. Denk aan innovaties als de robotstofzuiger.
o   We stimuleren en faciliteren door inwoners ingebrachte alternatieven voor gecontracteerde zorg.
o   We hebben oog voor de zorgvraag van onze inwoners met een migratieachtergrond. 

Om toenemende problemen met overlast gevende jongeren tegen te gaan experimenteren we met Jongerenrechtbanken. Speciaal opgeleide “Jongerenrechters” spreken recht over hun “peers” in gevallen en conflicten die zich in hun (school)omgeving voordoen. De jongerenrechters worden daartoe speciaal opgeleid. Op deze manier maken we de jongeren eigenaar van het probleem. 

o   We experimenteren met alternatieve woonvormen voor ouderen zoals een “Knarrenhof” en zorgen voor een geïntegreerd woon/zorgbeleid voor ouderen. Levensloopbestendig bouwen wordt in de gemeente als standaard beschouwd
Er is aandacht voor (jonge) mantelzorgers. We ondersteunen hen waar we kunnen. Als gevolg van de eerdergenoemde vergrijzing in combinatie met het steeds langer zelfstandig blijven wonen van onze inwoners zullen we steeds meer met mantelzorgers en ook steeds meer met jonge mantelzorgers samen moeten werken. Waar nodig zorgen we dat we tijdelijk taken over kunnen nemen in de vorm van respijtzorg. De (jonge) mantelzorger kan een keer naar de film of theater. Of de (jonge) mantelzorger kan een keer voor wat langere tijd op adem komen terwijl de verzorgde in een fijne en veilige omgeving wordt opgevangen. 

Haarlemmermeer is sinds 2019 een regenbooggemeente en als gemeente zetten we ons actief in voor de acceptatie van lesbische, homoseksuele, biseksuele, transgender, intersekse en queer personen (LHBTIQ+). Helaas voelen LHBTIQ+-personen zich nog niet altijd geaccepteerd en veilig in Haarlemmermeer. D66 wil daarom dat de gemeente de belangen van deze groep inwoners actief behartigt, met name in scholen, sportverenigingen en zorgcentra. Initiatieven zoals het Roze Regenboog Café in Hoofddorp als ontmoetingsplek voor LHBTIQ+ ouderen zijn belangrijk en juichen we toe. In het kader van de Regenboogagenda zetten we als gemeente ook vol in om niet alleen in Hoofddorp maar juist ook in de kleinere kernen voldoende aandacht te besteden aan ontmoetingsplekken en activiteiten voor LHBTIQ+.

Jezelf kunnen ontwikkelen en een bijdrage leveren aan onze samenleving kan ingewikkeld zijn als je vluchteling, statushouder of arbeidsmigrant bent. Je spreekt de taal niet of je kent de weg niet in de manier waarop wij onze samenleving hebben ingericht. 

D66 vindt het daarom belangrijk dat de gemeente voldoende mogelijkheden en ruimte biedt zodat vluchtelingen, statushouders en arbeidsmigranten ook echt mee kunnen doen in onze samenleving. Taalcursussen, intensieve begeleiding en vrijwilligersprogramma’s zijn hier voorbeelden van, maar D66 verwelkomt zeker ook initiatieven vanuit de dorpen om eens buiten de gebaande paden te denken en te doen. 

D66 acht de tijd rijp om in alle ernst en met alle betrokkenen te kijken hoe het werk in het sociaal domein betere resultaten kan opleveren en de kosten beheersbaar blijven. Daarvoor vragen wij alle belanghebbenden in het sociaal domein met elkaar een innovatieagenda op te stellen en uit te voeren. De belanghebbenden zijn om te beginnen de doelgroep zelf, uiteraard de professional en ook de gemeentelijke beleidsmakers en uitvoering. Voor deze innovatie agenda wordt zowel vanuit de gemeente, als van de professionals (zorginstellingen ed.) budget vrijgemaakt om tot uitvoering te komen. 

o   D66 vindt het belangrijk dat er meer geld wordt geïnvesteerd in preventie; laagdrempelig, lokaal en door samenwerking tussen zorgverleners en commerciële partijen. Alles wat we nu kunnen voorkomen – escalatie van zorgtrajecten, wachtlijsten, schooluitval, werkloosheid, aan de kant komen te staan etc. – houdt de gemeente vitaal en bespaart straks veel gemeenschapsgeld. 
o   De kosten binnen het sociaal domein blijven ook in de komende jaren een punt van aandacht. Het inzetten van een zorgvuldig traject voor de beheersing van deze kosten is dan ook essentieel. Wat D66 betreft is het uitgangspunt hierbij dat overschrijdingen binnen het sociale domein, binnen de begroting van dit domein worden opgevangen. Verder wil D66 dat er meer aandacht komt voor innovatie en samenwerking tussen partijen en het verder terugdringen van de bureaucratie met als doel zorg- en hulpverlenerstrajecten die minder kosten en doelmatig zijn voor cliënten.