De klimaatcrisis vraagt nu om actie van ons allemaal

Heide op de Veluwe. Beeld: Unsplash

Het IPCC Klimaatrapport uit augustus 2021 is duidelijk; ingrijpende maatregelen zijn dringend nodig om de opwarming van de aarde tegen te gaan, ook in Haarlemmermeer. Het belangrijkste gevolg voor Haarlemmermeer zijn de problemen met water, van te veel tot te weinig. Er is geen tijd te verliezen om dat aan te pakken als wereldburger en als betrokken bewoner van het eigen dorp of de eigen wijk. We moeten de noodzakelijke energietransitie doorvoeren en leren wat het effect daarvan is voor het biodiversiteitsherstel.

De klimaatverandering vraagt om meer dan de aanpak van problemen die we gewend zijn. Voor inwoners, ondernemers en bestuurders moet de ruimte komen om “out-of-the-box’’ te denken, vakgrenzen te overschrijden en experimenten aan te gaan. Inwoners moeten betrokken worden bij de oplossingen en de ruimte krijgen om eigen oplossingen te zoeken. En we zorgen ervoor dat financiële vergoedingen beschikbaar zijn zodat iedereen kan meedoen.

Urgentie eist ambitieuze maatregelen

De komende raadsperiode (2022-2026) is de op een na laatste tot 2030, het jaar waarin wereldwijd de CO2 met 55% verminderd moet zijn. Wij weten nu al dat de bestaande plannen alleen al onvoldoende zijn om het klimaatakkoord van Parijs uit 2015 te halen, laat staan de vertraging in de uitvoering van die plannen door het huidige college.

De inzet van D66 is om tot een nieuw college te komen, waarbij de aanpak van de klimaatcrisis centraal staat. Dat betekent volgens ons onder meer
o   Bestaande plannen zoals de Regionale Energie Strategie (RES 1.0) worden uitgevoerd.
o   De ontwikkeling van plannen zoals isolatie van gebouwen en het beëindigen van gasverwarming, wordt versneld.
o   Bouwvergunningen voor bedrijven en woningen worden alleen nog afgegeven voor energie neutrale gebouwen.

Urgentie eist ambitieuze maatregelen

De komende raadsperiode (2022-2026) is de op een na laatste tot 2030, het jaar waarin wereldwijd de CO2 met 55% verminderd moet zijn. Wij weten nu al dat de bestaande plannen alleen al onvoldoende zijn om het klimaatakkoord van Parijs uit 2015 te halen, laat staan de vertraging in de uitvoering van die plannen door het huidige college.

De inzet van D66 is om tot een nieuw college te komen, waarbij de aanpak van de klimaatcrisis centraal staat. Dat betekent volgens ons onder meer
o   Bestaande plannen zoals de Regionale Energie Strategie (RES 1.0) worden uitgevoerd.
o   De ontwikkeling van plannen zoals isolatie van gebouwen en het beëindigen van gasverwarming, wordt versneld.
Bouwvergunningen voor bedrijven en woningen worden alleen nog afgegeven voor energie neutrale gebouwen.
o   We zetten in op zoveel mogelijk vergroening en het vergroten van de biodiversiteit.
o   Inwoners, bedrijven en instellingen worden gestimuleerd, binnen gemeentelijke kaders, zelf maatregelen te nemen. Door subsidie kunnen ook lagere inkomens meedoen.
o   Haarlemmermeer beperkt haar rol niet tot die van “slimme volger”, maar loopt als gemeente voorop om de klimaatdoelstellingen te halen.

Alle Beleidskeuzes worden getoetst op klimaat en biodiversiteit

In de komende jaren staan we voor veel keuzes en besluiten over de inrichting van Haarlemmermeer.  D66 wil dat de gevolgen voor het klimaat bij alle keuzes en besluiten voorop staan. Alleen zo kunnen we Haarlemmermeer leefbaar houden. 

Voor deze toetsing stelt D66 voor een panel van onafhankelijke experts en ervaringsdeskundigen te benoemen, dat College van B&W en de gemeenteraad hierover adviseert. Als we dit samen met de regio doen waarin de RES 1.0 wordt opgesteld, scheelt dat kosten en delen we kennis.

Samenwerking is de sleutel tot succes

Juist omdat de klimaatcrisis ons vraagt lastige keuzes te maken, vraagt dat een bijdrage van ons allemaal en hebben we elkaar ontzettend hard nodig. D66 wil daarbij het wederkerigheidsprincipe toe passen: lever je iets in, dan krijg je daar iets anders voor terug. Bijvoorbeeld:
o   We stimuleren agrariërs en veehouders duurzaam landschapsbeheer te doen, zoals in Park21 en ten zuiden van Nieuw-Vennep. De overheid geeft ruimte om te experimenteren door kennis in te winnen of dat te laten doen via burgerinitiatieven. o Er komt ruimte voor experimenten, waarbij beperkingen door wetten en regels even opzij gezet kunnen worden. 
o   We sporen iedereen aan om mee te doen door nieuwe manieren van participeren uit te proberen. Wijkraden stellen samen met de wijk plannen op voor het waterrobuust maken van de wijk en ruimere groenvoorzieningen.
De wens van D66 is dat de landbouw in Haarlemmermeer zich meer en meer gaat richten op het produceren voor de lokale bevolking en dat we daar met z’n allen meer gebruik van gaan maken. Zo zijn we milieubewust en duurzaam bezig en daar zetten wij ons als partij voor in. Maar onze klimaatuitdagingen houden niet op bij onze gemeentegrenzen. Samenwerking met andere gemeentes is daarom belangrijk zodat we kunnen leren van elkaars sterke punten en mogelijkheden. De provincie speelt hierbij een belangrijke rol maar we nemen ook zelf initiatief.

Integrale plannen zijn belangrijk

Veel plannen worden binnen een vakgebied gemaakt. Het gaat om energie of wonen of landbouw of vervoer of natuurbeheer enzovoort. D66 zoekt naar oplossingen die niet maar één doel dienen. 
o   Als we nieuwe woningen en bedrijven bouwen, dan zorgen we ervoor dat ze zelfvoorzienend zijn qua energiehuishouding, dat er natuur inclusief gebouwd wordt en dat er in die wijk, op dat terrein, minder CO2 wordt geproduceerd. 
o   Onze landbouw wordt zodanig veranderd dat de bodem de kans krijgt zichzelf te herstellen. 
o   Zonneweiden plaatsen we pas op vruchtbare bodems als elders echt niet kan en alleen met andere functies zoals recreatie of het vergroten van biodiversiteit. Een goed voorbeeld is de combinatie van stroken gewassen afgewisseld met rechtopstaande en tweezijdige zonnepanelen, die in Noord-Zuid richting zijn geplaatst. 
o   De gebieden waar op basis van het luchthaven Indelingsbesluit (LIB) geen woonhuizen mogen worden gebouwd lenen zich bij uitstek voor de aanleg van zonneweiden

Gemeente zorgt voor informatie

Juist omdat dit thema zo belangrijk is voor de lange termijn en tegelijkertijd ook veel onzekerheid met zich meebrengt, zijn communicatie en informatie essentieel. De feiten en cijfers over hoe het gesteld is met het klimaat in Haarlemmermeer, zien we terug in een klimaatbarometer. Deze dient overzichtelijk, duidelijk en voor iedereen toegankelijk te zijn. Deze barometer laat niet alleen zien hoe het gesteld is met het klimaat maar ook wat de doelen zijn die we ieder jaar willen halen.

We moeten toewerken naar een nieuwe visie op natuur

Als gevolg van de stikstofcrisis is er discussie ontstaan over de vraag welk type natuur het beste past op welk type grond en watersysteem.

Door toedoen van kunstmest, bestrijdingsmiddelen en ruilverkaveling hebben we de agrarische productie over de top gejaagd. ‘Terug groeien’ ten gunste van natuurherstel is dringend noodzakelijk. Dit kan alleen als we sociaal en innovatief te werk gaan met hulp van de overheid. We moeten door een dal heen naar een rijkere en slimmere toekomst. 

Wij wekken meer wind- en zonne-energie op dan gepland en zorgen voor een nuttige besteding hiervan

Volgens de Regionale Energie Strategie (RES 1.0) heeft onze gemeente de ambitie om in 2030 drie keer zoveel duurzame energie op te wekken dan we nu doen. Dat klinkt indrukwekkend en tegelijk weten wij dat met de huidige plannen het klimaatdoel van Parijs niet gehaald zal worden. Ook hier gaan we versnellen en onderzoeken welke plekken nog meer geschikt zijn voor het opwekken van wind en zonne-energie. Ook gaan we zorgvuldig om met de aanwending van deze energie. 

Wat D66 betreft zetten we in Haarlemmermeer vol in op:
o   Versnelling van de uitvoering van de plannen die al zijn goedgekeurd. Hiervoor heeft D66, samen met andere partijen in de gemeenteraad een amendement ingediend, dat is aangenomen, om de plaatsing van windmolens in het Zuiden van Haarlemmermeer (in de sporendriehoek) te bespoedigen. 
o   Direct beginnen met het verkennen van nieuwe zoekgebieden.
o   De aanwending van wind- en zonne-energie voor het daadwerkelijk terugdringen van de CO2-uitstoot gaat voor het uitbreiden van de capaciteit ten behoeve van activiteiten die deze energiebron nodig hebben.
o   Bij het uitgeven van nieuwe bedrijven- en kantoorlocaties dienen de ontwikkelaars te voldoen aan de eis van energieneutrale gebouwen en anticiperen op de komst van waterstof.

Wij verlagen tot 2030 de CO2-uitstoot met 60%

De verkleining van de CO2-voetafdruk willen we op verschillende manieren bereiken:
o   De gemeente zelf is een voorbeeld hoe klimaatneutraliteit te bereiken. 
o   Daarnaast gebruikt de gemeente instrumenten als subsidies en inkoopmacht om ontvangers en leveranciers te verplichten klimaatneutraal te worden.
Inwoners en bedrijven worden gestimuleerd klimaatneutraal te worden. Daarvoor moet per wijk of dorp aangegeven worden wat de gemeentelijke plannen zijn, zodat inwoners daarbinnen zelf initiatieven kunnen ontplooien.
o   Er komt een forse uitbreiding van het aantal laadpalen.
De voortgang en het succes van de maatregelen worden zichtbaar gemaakt in de gemeentelijke klimaatbarometer.
Wat D66 betreft zetten we in Haarlemmermeer vol in op:
o   Versnelling van de uitvoering van de plannen die al zijn goedgekeurd. Hiervoor heeft D66, samen met andere partijen in de gemeenteraad een amendement ingediend, dat is aangenomen, om de plaatsing van windmolens in het Zuiden van Haarlemmermeer (in de sporendriehoek) te bespoedigen. 
o   Direct beginnen met het verkennen van nieuwe zoekgebieden.
o   De aanwending van wind- en zonne-energie voor het daadwerkelijk terugdringen van de CO2-uitstoot gaat voor het uitbreiden van de capaciteit ten behoeve van activiteiten die deze energiebron nodig hebben.
o   Bij het uitgeven van nieuwe bedrijven- en kantoorlocaties dienen de ontwikkelaars te voldoen aan de eis van energieneutrale gebouwen en anticiperen op de komst van waterstof.

Wij ontwikkelen een robuust waterbeheer

In 2023 loopt het huidige Waterplan af. In de komende raadsperiode zal dus een nieuw langjarig Waterplan gemaakt worden. D66 zet daarbij in op:

o   Toetsing of het huidige systeem voor tijdelijke berging van hevige regenval, dat in het zuiden van Haarlemmermeer ontwikkeld wordt, voldoet aan de nieuwste verwachtingen over wateroverlast. o Stimuleren dat wijken planen ontwikkelen voor acties zoals regenpijp-afkoppelen-vanriool tegels-uit-tuin-verwijderen. De realisatie wordt gestimuleerd door gedeeltelijke subsidies. 
o   Zuinig watergebruik door bijvoorbeeld het doorspoelen van toiletten met regen- in plaats van leidingwater te onderzoeken; in ieder geval in nog te bouwen wijken.
o   De kwaliteit van het oppervlaktewater verbeteren, onder meer door veranderingen in de landbouw.

Wij stimuleren biodiversiteit

o Zoals al gezegd ziet D66 het verbeteren van de biodiversiteit als integraal onderdeel van de plannen over de inrichting van Haarlemmermeer.
o   Maar ook eenvoudige aanpassingen in het gemeentelijke groenbeheer kunnen snel tot resultaten leiden. D66 stelt voor de groenstroken niet langer te maaien, maar te laten verwilderen en in te zaaien tot insectenborders.

Samen met inwoners, ondernemers en leden hebben we nagedacht en gesproken over onze ideeën voor de toekomst. In het verkiezingsprogramma lees je deze plannen waarmee we de komende jaren aan de slag willen gaan.

Je bent pas vrij als iedereen dat is. D66 gelooft in gelijke kansen voor iedereen en hulp voor wie het nodig heeft.