Inwoners blijvend betrekken bij politiek en bestuur

Inwoners weten in hun straat of wijk vaak zelf het beste wat mooier of beter kan. De gemeente moet daarvoor ruimte bieden.

D66 wil daarvoor een laagdrempelig initiatievenfonds instellen. Per initiatief kijken wat nodig is: ambtelijke ondersteuning, een tijdelijke locatie, een netwerk, geld, materiaal of soms alleen de vrijheid om het te proberen.

In de praktijk lopen initiatiefnemers op tegen beperkingen en bezwaren binnen de gemeentelijke organisatie. Een vast aanspreekpunt zou al veel helpen. D66 wil dat de gemeente een meedenkende en open houding aanneemt bij lokale initiatieven. 

Met het werken met plaatselijke plannen is nog weinig ervaring opgedaan. Bestuurders en ambtenaren zijn bang het stuur uit handen te geven. Daarom wil D66 in de komende vier jaar experimenteren met verschillende vormen van bestuurlijke vernieuwing met:o   Substantiële buurtbegrotingen of –budgetten, waarbij bewoners zelf beslissen over de besteding van een deel van het geld voor hun buurt. 

o   Een coöperatieve wijkraad die bestaat uit ingelote bewoners en een wijkpanel dat digitaal meedenkt. Deze wijkraad nieuwe stijl neemt zelf het initiatief in het bepalen van de prioriteiten voor de wijk.
o   Het recht gemeente uit te dagen bestaat, maar wordt te weinig gebruikt. Wijkraden en maatschappelijke organisaties kunnen de gemeente namelijk uitdagen, als zij menen lokale voorzieningen beter, anders of goedkoper en met meer draagvlak uit te kunnen voeren dan de gemeente.  Denk aan zorg en welzijn en de leefbaarheid en onderhoud van de directe leefomgeving. De gemeente draagt middelen en verantwoordelijkheid over. De gemeente brengt dit recht frequent onder de aandacht van inwoners en (maatschappelijke) organisaties en daagt ook zelf uit.
 

Haarlemmermeer telde in 2020 ca.12.000 inwoners die geen Nederlandse nationaliteit hebben. We beschouwen hen als volwaardige inwoners. Zo zetten wij ons in om hen te betrekken bij de lokale samenleving. Binnen de gemeente is een aanspreekpunt speciaal voor hen, waar zij voor advies en informatie terecht kunnen. De gemeente en gemeenteraad communiceren actief over de mogelijkheden om te stemmen voor inwoners vanuit een ander land van de Europese Unie.
 

Nieuwe vormen van directe democratie en de vertegenwoordigende democratie vullen elkaar aan. De gemeenteraad bewaakt de vrijheid, gelijkwaardigheid en het algemeen belang. D66 wil de werkwijze en communicatie van de gemeenteraad verbeteren. Wij komen met een raadsinnovatieprogramma voor de komende periode. Twee belangrijke onderwerpen.

o   Een veel gebruiksvriendelijkere en transparantere manier waarmee inwoners met vragen, ideeën en meningen bij de raad terecht kunnen. Via open raadsinformatie moet inzichtelijk zijn hoe ver de besluitvorming rond een onderwerp is. Zo is te zien wat raadsleden willen en hoe zij stemmen.
o   Bij projecten waarin inwoners participeren, zoals straks als de omgevingswet van kracht is, moet de raad veel meer uitnodigend moet zijn. In principe zijn alle bijeenkomsten van de raad of commissies openbaar.  

D66 vraagt al jaren aandacht voor het feit dat de lokale journalistiek flink onder druk staat. Een journalistiek fonds waarbij innovatieve samenwerkingen tussen regionale en lokale media mogelijk gemaakt worden en onderzoeksjournalistiek de ruimte krijgt is cruciaal. In veel gemeenten is hier al goede ervaring mee opgedaan en wordt de lokale democratie versterkt. D66 wil deze lessen overnemen en een eigen Haarlemmermeers fonds oprichten.
o   Een veel gebruiksvriendelijkere en transparantere manier waarmee inwoners met vragen, ideeën en meningen bij de raad terecht kunnen. Via open raadsinformatie moet inzichtelijk zijn hoe ver de besluitvorming rond een onderwerp is. Zo is te zien wat raadsleden willen en hoe zij stemmen.
o   Bij projecten waarin inwoners participeren, zoals straks als de omgevingswet van kracht is, moet de raad veel meer uitnodigend moet zijn. In principe zijn alle bijeenkomsten van de raad of commissies openbaar.