Spreektekst
Voorzitter. De afgelopen tijd werd het herindelingsproces van Scherpenzeel en Barneveld in de media regelmatig een soap genoemd.
En als dit proces inderdaad een soapserie zou zijn, dan was afgelopen donderdag waarschijnlijk de seizoensfinale geweest.
Eerst kwam ’s middags het bericht van de Minister van Binnenlandse Zaken dat de minister het herindelingsverzoek niet omzet in wetgeving. En dat de AHRI-procedure daarmee per direct beëindigd is.
Vervolgens kwam er een paar uur later het bericht dat de Commissaris van de Koning de burgemeester van Scherpenzeel ontslagen had.
Voorzitter, over die beide punten wil ik graag wat zeggen.
Het besluit van de Minister om de herindelingsprocedure per direct stop te zetten heeft de fractie van D66 Gelderland verrast en teleurgesteld.
In de vergaderingen voor de zomer hebben we als D66 fractie onze afwegingen over dit lastige besluit gedeeld.
We hebben onze keuze toen omschreven als een duivels dilemma, als het kiezen tussen kwaden. Aan zowel een poging om Scherpenzeel zelfstandig te houden als aan de herindeling en het hele aanloopproces daar naartoe zaten grote haken en ogen.
Voor de fractie was alles afwegende de herindeling de beste, of eerder minst slechte, keuze. En dat is waar de schoen voor ons nu wel wringt.
Het gemak waarmee de minister spreekt over de toekomstige samenwerking van Scherpenzeel in de regio, en in het bijzonder met Barneveld, doet wat ons betreft geen recht aan de verhoudingen zoals ze op dit moment zijn.
Waar het College van Scherpenzeel in haar wens om zelfstandig te blijven alle registers open heeft getrokken, bleef Barneveld zich constructief opstellen.
Ook als er in het moddergevecht af en toe een kluit hun kant op kwam. Maar we kunnen nu niet doen alsof dit allemaal nooit gebeurd is.
Barneveld is altijd heel helder geweest: Wij zijn bereid om mee te werken aan een herindeling, maar als dat mislukt dan hoeft Scherpenzeel niet alsnog aan te kloppen voor een intieme samenwerking. Het geduld is een keer op.
Helaas negeert de Minister dit totaal, wat maakt dat mijn fractie zorgen heeft over het vervolg. Want wat helder is, is dat er nog steeds een gemeente met uitdagingen op het gebied van bestuur en financiën ligt.
En wat ook helder is, is dat Scherpenzeel dit niet alleen kan oplossen.
Dan wat betreft het ontslag van de burgemeester. Iets waar we het als Staten eigenlijk niet over zouden moeten hebben.
Maar gaandeweg het proces zijn de pet die de CdK heeft als voorzitter van GS en de pet die de CdK heeft als Rijksheer steeds meer door elkaar gaan lopen.
Dat begon met de keuze die de CdK gemaakt heeft om zich meermaals in de Statenvergadering te verantwoorden over zijn rol als Rijksheer.
Terwijl hij hiervoor niet de Staten, maar de Minister verantwoording verschuldigd is.
Vervolgens werden er door de CdK publiek discussies gevoerd over zowel de uitspraken van Prof. De Vries als de verhouding met de Burgemeester van Scherpenzeel, waarmee de CdK ook zelf onderdeel werd van de publieke discussie.
De fractie van D66 verwacht van de CdK dat hij boven de partijen staat. Dat hij wanneer het uit de hand loopt de-escaleert. Dat hij, juist in dit soort gevoelige politieke en bestuurlijke processen, een diplomatieke houding aanneemt.
Wij vragen de CdK daarom om reflectie op het proces en zijn rol en houding daarin. En verwachten dat hij de bereidheid toont om te leren van dit proces. En misschien is het daar vanavond, in het heetst van het debat nog te vroeg voor.
Maar de komende twee weken staat het herfstreces voor de deur. Het ideale moment om wat afstand te nemen van het dagelijkse werk en terug te blikken.
Voorzitter. Alle partijen: Scherpenzeel, Barneveld en de Provincie zijn wat D66 betreft nu vooral gebaat bij rust.
En als we het herindelingsproces van Scherpenzeel en Barneveld inderdaad als een soap zien, dan hoop ik van harte dat dit het laatste seizoen is.
Wie weet keren de delen van de verhaallijn ooit terug in een nieuwe serie. En die zal dan vast ook weer spannend worden. Maar heeft hopelijk dan in ieder geval voor de verschillende hoofdrolspelers een beter einde.