Mobiliteit & Veiligheid

Veiligheid op straat
In onze snelgroeiende gemeente zal het verkeer alleen maar toenemen. Daarom is het van groot belang na te denken over hoe we Ede en de dorpen veilig en leefbaar kunnen houden. Veiligheid voor onze kinderen om op de fiets naar school te kunnen, veiligheid voor ouderen die tussen de steeds grotere en stillere auto’s hun weg proberen te vinden in winkelstraten, de steeds grotere verschillen in snelheid van fietsers maar vooral de drukte tijdens spitsuren en in toeristische gebieden.

Autovrije winkelstraat

Speciaal in de dorpskernen van Bennekom, Lunteren en Otterlo pleiten wij voor beperking van het autoverkeer, met uitzondering van mensen die geen alternatief hebben behalve de auto. Veilige oversteken creëren, zoals bijvoorbeeld in Oosterbeek waar voetgangersoversteken fysiek goed worden aangegeven, zou een goede oplossing zijn. Ook doorgaande provinciale wegen door kernen als Otterlo en Harskamp dienen een aangepaste (30 km/u) snelheid te krijgen voor een veilige oversteekbaarheid. Sommige dorpskernen zouden geheel autovrij kunnen worden, zoals de Dorpsstraat in Bennekom. De nieuw aangelegde fietsstraat om het centrum heen heeft nog niet gezorgd voor een beperking van het autoverkeer in het centrum zelf en ook veel snelle fietsers weten de fietsstraat nog niet te vinden.

Verkeersveiligheid voorop

In veel woonwijken en dorpskernen geldt inmiddels 30 km/u, maar met de groei van Ede neemt de verkeersintensiteit toe. D66 Ede vindt dat waar snelverkeer en kwetsbare weggebruikers ruimte delen, de snelheid naar 30 km/u moet. Ervaringen in Amsterdam tonen dat dit slachtoffers vermindert, ook zonder grote ingrepen. We pleiten voor doorvoering van 30 km/u met zowel grote als eenvoudige maatregelen. De N224 loopt dwars door de bebouwde kom van Ede.  Daarom willen we één duidelijke en veilige snelheid van 50 km per uur vanaf de kruising met de N304 tot het eind van Kernhem.

Voorrang voor fietsers en voetgangers

De schaal van Ede leent zich bij uitstek voor de fiets. Veel autoritten zijn korter dan 2,5 km en met de fiets vaak zelfs sneller. Met de groei van Ede wordt het steeds belangrijker om goede fietsroutes te ontwikkelen die het autoverkeer zoveel mogelijk vermijden. D66 Ede wil dat iedereen kan meedoen op de fiets, ook nieuwkomers, en stimuleert daarvoor fietslessen. Op belangrijke doorgaande routes pleiten we voor een groene golf voor fietsers, zodat wachten bij kruisingen tot het verleden behoort. Bij reconstructies van wegen staat het belang van fietsers en voetgangers voorop, met inspraak van inwoners en organisaties zoals de Fietsersbond.

Bereikbaarheid in onze gemeente

In het najaar van 2025 zijn de plannen voor de nieuwe openbaar vervoer concessie 2026-2035 gepresenteerd. Vanaf de zomer van 2026 gaat het openbaar vervoer in de gemeente Ede er flink op vooruit. Om dit aanbod in stand te kunnen houden, zal er dan wel voldoende gebruik van gemaakt moeten worden. D66 Ede pleit ervoor deze verbeteringen ruim bekend te maken en het gebruik van het openbaar vervoer krachtig te stimuleren.
Helaas zijn er niet overal goede OV-verbindingen en kan de bereikbaarheid voor jongeren, ouderen, mensen die naar hun werk reizen soms beperkt zijn. Ook spelen hier soms de financiële mogelijkheden een rol. Daarmee is niet voor iedereen mobiliteit gelijk beschikbaar, betaalbaar en toegankelijk. Dat kan anders, bijvoorbeeld door ondersteuning aan inwoners met lage inkomens om met het openbaar vervoer te kunnen reizen en door het stimuleren van deelvervoer en vrijwilligersvervoer als aanvulling op bestaande OV-verbindingen.

Meer ruimte voor deelauto’s, -scooters en -fietsen

Ook zou er meer ruimte gecreëerd moeten worden voor deelmobiliteit, zoals deelauto’s of elektrische deelscooters. In de gemeente zijn er verschillende initiatieven, waarvan met name ook de e-bakfietsen onze volle aandacht heeft. Dit soort bedrijven zou ruim baan moeten krijgen.

Parkeerdruk: parkeren in bestaande garages goedkoper

Uit onderzoek blijkt dat de parkeerdruk verkeerd verdeeld is in Ede, waardoor zelfs op drukke momenten parkeerplaatsen leeg staan. Dat is zonde, want iedere parkeerplaats is in feite gesubsidieerd door de gemeente waardoor minder geld overblijft voor andere doelen. D66 Ede pleit daarom ook voor om parkeren op straat relatief duurder te maken dan parkeren in de parkeergarages.

Veilige woonomgeving
Iedereen moet zich veilig voelen op straat, dag en nacht. Vrouwen moeten vrij kunnen lopen zonder angst, LHBTIQ+’ers hand in hand kunnen gaan, en inwoners moeten erop kunnen vertrouwen dat criminaliteit wordt aangepakt. Tegelijk moeten we als gemeente en burger alert zijn op natuurbranden door toenemende droogte, en zorgen dat we weerbaarder zijn in een onzekere wereld. Veiligheid is geen luxe, het is een recht.

Veiligheid op straat

Een gemeente waar iedereen veilig over straat kan, vraagt om begaanbare en veilige straten en parken én om goede gesprekken tussen verschillende groepen om wederzijds begrip en respect te bevorderen. De jaarlijkse deelname van Ede aan de wereldwijde campagne Orange the World tegen geweld tegen vrouwen en meisjes vinden we belangrijk. Bij de inrichting van de openbare ruimte betrekken we actief jonge meiden en ouderen om te horen wat voor hen essentieel is, en we pleiten voor een vast meldpunt bij de gemeente. Daarnaast wil D66 dat Ede deelneemt aan de landelijke pilot waardoor BOA’s mogen handhaven op de wet seksuele intimidatie.

Femicide en geweld achter de voordeur

D66 vindt het cruciaal dat signalen van huiselijk en seksueel geweld serieus worden genomen, daders worden gestopt en slachtoffers op tijd hulp krijgen. Femicide moet worden voorkomen, waarbij mannen een sleutelrol spelen: vaders, broers, vrienden en collega’s die grenzen stellen en misstanden niet laten passeren. We vergroten maatschappelijk bewustzijn, trainen professionals en werken met daders om herhaling te voorkomen. Concreet willen we in Ede noodopvangplekken realiseren voor vrouwen/gezinnen die thuis te maken hebben met geweld. 

De politie midden in de samenleving

D66 kiest voor een politie die midden in de samenleving staat. De wijkagent krijgt tijd en ruimte om mensen te kennen, problemen te voorkomen én gezag in de buurt op te bouwen. Bedreiging van agenten, zorgmedewerkers, journalisten, rechters, politici en anderen met een publieke taak is onacceptabel.

Nieuwe brandweerkazerne/openhouden post Stadspoort

Er wordt een nieuwe brandweerkazerne gebouwd voor Ede Stad aan de Peppelensteeg. De gemeente geeft als verwachting aan dat deze eind 2028 in gebruik genomen kan worden. D66 Ede blijft van mening dat de post Stadpoort open dient te blijven tot de nieuwe kazerne in gebruik is genomen, ook als dat langer duurt dan nu voorzien. Een vermindering van de dekkingskwaliteit door invoering van een 24/7 beroepsbezetting op de kazerne Breelaan vinden wij niet aanvaardbaar.

Veilig in een veranderende wereld

Ede heeft van oudsher veel militaire aanwezigheid, onder andere op de Ginkelse Heide, het Infanterie Schietkamp (ISK) in Harskamp en vliegbasis Deelen. In een tijd van toenemende geopolitieke spanningen is voldoende oefening belangrijk voor de militaire gereedheid. D66 Ede staat open voor uitbreiding van oefenmogelijkheden, mits de effecten op natuur, milieu, leefomgeving en omwonenden vooraf zorgvuldig worden onderzocht. Bij besluiten hierover moeten omwonenden en belangengroepen actief worden betrokken.

Het gevaar van natuurbranden

De natuurbranden op de Ginkelse Heide (april 2025) en de Hoge Veluwe tonen het blijvende risico van bosbranden. D66 pleit voor maatregelen in de natuur én een gemeentelijke bewustwordingscampagnevoor bewoners. Deze campagne moet informeren over preventie in en om het huis, voorbereidingen bij brand, registratie van bewoners in risicogebieden (ook tijdelijke bewoners), evacuatieplannen en duidelijke informatie via websites en schriftelijk materiaal. Ook de versterkte preventieve inzet van de brandweer via de Veiligheids- en Gezondheidsregio Gelderland Midden verdient te worden voortgezet want voorkomen is beter dan blussen.