Opinie Anno Fekkes: Het is beslist geen luxe om hoogbegaafd te zijn

Er wordt wel gedacht dat mensen met een behoorlijke intelligentie gemakkelijk door het leven gaan, genoeg kansen krijgen om zich te kunnen ontwikkelen en zonder veel problemen aan een mooie baan kunnen komen. Dat is waar zolang zij in hun jeugd, tijdens hun schooltijd en opleiding gezien zijn. Helaas is dat aan de lopende band niet het geval. Ons onderwijs is niet geëquipeerd om (hoog)begaafde leerlingen te herkennen en vervolgens de aandacht te geven die zij verdienen. Dat geldt overigens niet alleen voor het onderwijs maar ook voor de geestelijke gezondheidszorg. Als leerlingen vanwege het niet gezien worden in de GGZ terechtkomen wordt hoogbegaafdheid vaak niet als eerste veroorzaker van problemen herkend. Daar moet verandering in komen om ervoor te zorgen dat het talent en het potentiële ‘kapitaal’ van deze jongeren voor onze samenleving niet verloren gaat!

De stichting iQ+¹ voert regelmatig gesprekken met ouders die met hun handen in het haar zitten (“Je kan als ouder praten als brugman maar je wordt niet serieus genomen!”). Omdat hun kind te weinig aandacht krijgt, omdat hun hoogbegaafd zijn niet wordt gezien, dus ook niet als een probleem waar specifiek aandacht aan moet worden besteed. De gevolgen zijn niet te overzien: eenzaamheid, je dom(!) voelen, depressiviteit, thuis ’komen’ te zitten als passend onderwijs geen soelaas biedt, uitzichtloosheid en in sommige gevallen maatschappelijk ontsporen. Geen gedragingen die wij aan hoogbegaafdheid koppelen. De lerarenopleidingen besteden ook nog steeds te weinig aandacht aan het differentiëren van groepen leerlingen die elk hun eigen problemen kennen. Het betreft hier overigens geen kleine groep jongeren: 2,5 tot 3% van onze jongeren is hoogbegaafd, ruim 15% is meer begaafd.

Ook in Den Haag is het niet best gesteld met onderwijs en begeleiding van hoogbegaafde jongeren. In Haaglanden blijft het zoeken naar scholen die deze ondersteuning kunnen bieden. Met het gevolg dat deze jongeren vaak lange afstanden moeten afleggen om op school te komen. In de onlangs gepresenteerde Haagse Educatieve Agenda (HEA) 2022-2026 komt aandacht voor hoogbegaafdheid te weinig en slechts zijdelings aan de orde, ondanks een onlangs aangenomen motie om hier in de HEA aandacht specifiek aan te besteden. Daarom gaan wij een stevig debat aan met de wethouders Onderwijs en Jeugdzorg (wat D66 betreft na de coalitieonderhandelingen met één wethouder, verantwoordelijk voor beide dossiers) om hen aan te sporen aan deze problematiek ‘echt’ aandacht te geven. En daarmee te profiteren van de capaciteiten van deze groep, zoals (na (h)erkenning): creativiteit, doorzettingsvermogen, autonoom denken en empathisch vermogen.

Anno Fekkes
Raadslid D66 Den Haag