“Het is tijd dat we iets voor de arbeidsmigranten terugdoen” – Caroline Verduin in debat over arbeidsmigranten

Caroline Verduin in gesprek met dakloze arbeidsmigranten op het Malieveld Beeld: Peter Bos

“Arbeidsmigranten leven in een schaduwsamenleving, ze wonen en werken in een bubbel, buiten de Haagse samenleving om”. Dat zegt Caroline Verduin over de vele duizenden arbeidsmigranten die in Den Haag wonen. “Arbeidsmigranten bouwen onze huizen, maken ons eten en bezorgen onze pakketjes”. Maar ondanks dat worden ze dikwijls uitgebuit en zijn ze enorm kwetsbaar omdat ze hun rechten niet kennen. Verduin wil daar een eind aan maken. “Het is tijd dat we iets voor de arbeidsmigranten terugdoen”.

Lees hier de volledige inbreng van Verduin

We spreken vandaag over een heel belangrijk onderwerp. Ik ben blij met dit actieprogramma, ik heb er echt naar uitgekeken. Ik zie bij de wethouder, bij de gemeente en bij samenwerkende organisaties dat er heel hard gewerkt wordt om arbeidsmigranten in Den Haag te helpen.  

Inmiddels is 1 op de 10 Haagse bewoners arbeidsmigrant, voor velen was dit aantal nogal schrikken. Voor mij niet, ik woon in een wijk waar 1 op de 4 bewoners arbeidsmigrant is. Waarschijnlijk is dat zelfs 1 op 3, maar dat komt door de gebrekkige registratie. En dat is echt de schaduwkant van arbeidsmigratie en onze economie.

Arbeidsmigranten leven in een schaduwsamenleving, ze wonen en werken in een bubbel, buiten de Haagse samenleving om. Het is tijd dat arbeidsmigranten uit de schaduw komen en echt opgenomen worden in de Haagse samenleving. En de gemeente heeft daar een rol in te spelen: door registreren en integreren.

“Arbeidsmigranten leven in een schaduwsamenleving, ze wonen en werken in een bubbel, buiten de Haagse samenleving om”.

Caroline Verduin

Ik wil wel even zeggen dat ik het debat over arbeidsmigratie om twee redenen frustrerend vind: 

Polarisatie is niet de oplossing
Ten eerste: Het is een onderwerp dat keihard gepolitiseerd wordt. De politiek maakt de problematiek rondom arbeidsmigratie heel groot en wijst vaak naar de verkeerde: namelijk naar de arbeidsmigrant als het probleem. Dat is een vals beeld, it’s the economy, stupid.  
 
Arbeidsmigranten komen begrijpelijkerwijs op arbeid af. Werk. 
Vandaag besteld morgen in huis? Heel de wereld bedienen met groente en fruit en bloemen?  Snelle glasvezel in onze wijken? Wij plukken allemaal, zoals we hier vandaag bij elkaar zitten, de vruchten van deze economie en de diensten. Maar de arbeidsmigranten en de dichtbevolkte wijken krijgen de rekening.  
 
Keuzes maken over onze economie

Ten tweede: als gemeente zijn we sterk afhankelijk van omliggende gemeentes, de provincie en de Rijksoverheid. Het is tijd dat de landelijke politiek een goed debat voert over wat voor economie we willen zijn: 80% van de glastuinbouw en 75% van de landbouw gaat naar het buitenland. Willen we dit in ons kleine landje? Waarom zijn 20 duizend uitzendbureaus in Nederland actief? Het is een groot wildwesten, waar geen toezicht en handhaving op mogelijk is.  

En het is goed dat de gemeente Den Haag toch verantwoordelijkheid wil pakken. 

Wat we als gemeente kunnen doen is registreren en integreren.  
 
Registreren 
Het begint allemaal bij registratie. We hebben meer dan 39 duizend EU-arbeidsmigranten in Den Haag. En dat is een inschatting, want veel arbeidsmigranten zijn niet goed geregistreerd in het bevolkingsregister.

Is er een mogelijkheid om net als in de gemeente Westland een aparte avond per week voor registratie  te organiseren op het stadhuis. En ook om nadrukkelijker te benadrukken hoe belangrijk goede registratie is, bij dakloze EU-burgers zien we namelijk dat arbeidsmigranten echt in de knel komen als ze niet goed geregistreerd zijn en geen aanspraak kunnen maken op opgebouwde sociale rechten.  

“Het is tijd dat de landelijke politiek een goed debat voert over wat voor economie we willen zijn”

Caroline Verduin

Digitaal informatie voor arbeidsmigranten
Ik wil een groot compliment geven aan het Mobiel informatiepunt en de mensen die daar elke dag (in wind en regen) meertalig mensen te woord staan. Het is begrijpelijk dat dat niet avond aan avond ook kan gebeuren.  

Daarom wil ik vragen of de wethouder wil kijken o een digitale app opgezet kan worden, specifiek voor arbeidsmigranten zodat ze 24/7 de belangrijkste informatie, in hun eigen taal, kunnen vinden over rechten en plichten op gebied van woon, werk en onderwijs.  

Nieuwe groepen bereiken

We zien dat de groep Bulgaren in Nederland heel erg aan het groeien is. Dit is weer een andere groep dan de Poolse arbeidsmigrant, met andere taal en andere gemeenschappen en netwerken. 

Hoe staat het met bereiken van netwerken en sleutelpersonen  uit die Bulgaarse gemeenschap? En weet het informatiepunt ook goed door te verwijzen?  

Zwarte lijst malafide uitzendbureaus

Het aantal uitzendbureaus in Den Haag is bizar: meer dan 1231. In mijn wijk zie ik eindeloos veel verschillende namen van uitzendbureaus. De arbeidsinspectie kan er geen controle over hebben.  

We zijn hier heel afhankelijk van de Rijksoverheid, maar toch wil ik op zoek naar mogelijkheden voor de gemeente om hier grip op te krijgen. 

Zou een zwarte lijst aan aantoonbare malafide uitzendbureaus een mogelijkheid zijn?  

Hoe is de samenwerking tussen Pandbrigade en boa’s aan de gemeentelijke kant en de Nederlandse arbeidsinspectie die ook wanbeleid van uitzendbureaus signaleren en kunnen uitwisselen (zoals in Rotterdam).  
 
Nederlands leren
Te vaak spreek ik arbeidsmigranten die inmiddels al jarenlang in Nederland wonen, maar de Nederlandse taal nog niet spreken. Zonde, want dat maakt kwetsbaar voor uitbuiting als je je eigen werk- en huurcontract niet kan lezen. Ook niet zo gek, als je verwacht maar een zomer in Nederland te blijven en te werken en toch langer blijft. Vanuit de werkgever wordt vrijwel geen taallessen  georganiseerd en de meeste taallessen sluiten niet aan op de doelgroep.
  
Terwijl uit onderzoek van kenniscentrum arbeidsmigranten blijkt dat 83% de taal wil leren. Ze willen kunnen spreken met Nederlanders en ze willen ook doorgroeimogelijkheden op het werk, omdat ze nog te vaak onder hun opleidingsniveau werken. In het programma Arbeidsmigratie in goede banen zie ik dat er naar de ontwikkeling van out of the box taaltrainingen worden. Waar denkt het college aan?  In het actieplan taal kom ik hier overigens niets over tegen. Waarom wordt deze groep hier niet in betrokken? 

Hoe wordt ook meer sport en cultuur gestimuleerd om deel te nemen, zodat in de avond ook meer activiteiten zijn?  Ik weet dat er een Pools voetbalteam is, maar het onze natuurlijk nog mooier zijn als er veel meer uitwisseling is op meer Haagse sportverenigingen. Daar leer je de taal. Op welke manier helpt gemeente om EU-burgers te integreren?   

“Arbeidsmigranten bouwen onze huizen, maken ons eten en bezorgen onze pakketjes. Het is tijd dat we iets voor ze terugdoen”.  

Caroline Verduin

Kinderen van arbeidsmigranten
Kinderen van arbeidsmigranten. Het is goed dat de wethouder ook constateert dat de kinderen van arbeidsmigranten in vaak lastige situaties belanden, waar ze op een school komen waar ze de taal niet van spreken. En soms ook niet weten hoe lang ze op een school blijven. Hoe wordt die samenwerking met het onderwijs verder vormgegeven?  

En hoe worden de nieuwkomersklassen waar arbeidsmigranten in het begin vaak terechtkomen, ondersteund vanuit de gemeente. Vaak hoor ik dat twee jaar net te weinig is en er nog meer tijd nodig is om taalondersteuning te geven.  

En wordt de gratis voorschool juist ook bij de EU-arbeidsmigranten goed onder de aandacht gebracht?  

Dakloosheid
Te vaak gebeurt het dat EU arbeidsmigranten op straat leven, Omdat ze hun werk en huis kwijt raken.  
Hoe staat het met de online tool om makkelijker te zien waar iemand recht op heeft wat betreft dakozenopvang? 

En hoe staat het met de realisatie van de opvang specifiek voor deze doelgroep? En hoe is de samenwerking met organisaties als Barka, die ook hulp in eigen taal kunnen leveren?  

Er is fors geïnvesteerd in de Pandbrigade, dat is belangrijk want we hebben echt lessen geleerd van de brand in de Wouwermanstraat. Voor arbeidsmigranten is de drempel wel hoog op de Pandbrigade in te schakelen bij een malafide huurbaas. Want er is vaak geen alternatieve woonplek, wanneer ontruiming plaats moet vinden. In Rotterdam is er een samenwerking tussen gemeente en betrouwbare uitzendbureaus, een zogeheten coalitie van doeners, om op te vangen bij plotselinge dakloosheid. Kan dit ook in Den Haag? 

Arbeidsmigranten bouwen Haagse huizen, maken eten en bezorgen onze pakketjes, het is tijd dat we iets voor ze terugdoen.