D66 in debat over leegstand: “Duizenden panden staan leeg, duizenden mensen zijn dakloos. Onacceptabel”

 
Doorbraakplan
Dank aan het college voor het stuk. Mijn fractie vindt het wel tegenvallen dat we voorafgaand aan dit debat geen update hebben gekregen over de voortgang van projecten en nieuwe locaties die volgens de brief binnen een paar maanden bekend gemaakt zouden worden. Dat zou het debat vanmiddag geholpen hebben.

Leegstand
De leegstand in Den Haag is D66 een doorn in het oog. Hoe kan het bestaan dat er duizenden mensen dakloos zijn terwijl er enorm veel panden leegstaan. Dit valt in tegenstelling tot de nieuwsberichten NIET mee en niet uit te leggen, op geen enkele manier. We roepen het college op om de administratieve leegstand met spoed te controleren, een lijst op te stellen en deze te delen met de raad.

Onze fractie is benieuwd naar de effecten van de strenge leegstandsverordening in Amsterdam. Als het er voor zorgt dat er een iemand minder op straat slaapt is het al een succes.  Naast het menselijk leed, is D66 overigens ook benoemd naar de kosten van de verordening. Nu wordt steeds gezegd dat het teveel geld kost, maar iemand opvangen in de daklozenopvang kost ook zo’n beetje benieuwd 35.000 per persoon heb ik me laten vertellen. Kan de wethouder toezeggen dat hij een overzicht naar de raad stuurt over de kosten van de verordening versus die van de Maatschappelijke Opvang.

De inzet op leegstand voor tijdelijke huisvesting is oké wat onze fractie betreft, maar wij verwachten meer actie/inspanning t.a.v. inzet leegstand voor permanente huisvesting, want dat is waar D66 naar toe wil. Een groot deel van de benodigde huisvesting voor zorgdoelgroepen wordt tijdelijk ingevuld, omdat permanente huisvesting te grote uitdagingen kent en langer duurt. Maar tijdelijke huisvesting kost uiteindelijk veel meer geld, meer gebruik van schaarse ontwikkelcapaciteit en haalt slechts tijdelijk de druk van de ketel.

D66 vraagt zich af of er wel een goed beeld is van de huidige en toekomstige benodigde huisvestingsbehoefte onder de verschillende zorgdoelgroepen. In 2021 was de opgave van het tekort aan woonplekken voor 1770 tot 1920 personen. Maar wat is die opgave anno 2024 en 2025? Ook rekening houdend met feit dat we achterlopen op de planning van 2021 en een grotere opgave hebben t.a.v. huisvesting daklozen mensen, statushouders, vluchtelingen, ontheemden en beschermd wonen als gevolg van afbouw GGZ-bedden. 

Onze fractie hoopt dat in de woonzorgvisie een serieus grote stap in de richting van woonzorgappartementen voor ouderen wordt genomen, zodat de doorstroming binnen de bestaande woonvoorraad een ‘boost’ krijgt.
 
Flexwoningen
D66 is hier enthousiast over. Flexcity binnen de Haagse grenzen ziet D66 minder zitten. In het kader van de regionale samenwerking ziet D66 wel wat in een flexvincie. Welke mogelijkheden ziet het college om met andere gemeenten in de de regio deze flexwoningen tijdelijk te vestigen? Er is immers landelijke subsidie (4.7 miljoen).

Daarnaast vindt D66 dat we nog steviger moeten inzetten op werkafspraken binnen de regionale woonzorgvisie t.a.v. monitoring uitstroom naar de regio. Zodat we beter zicht krijgen op het aantal woonplekken dat wij verzorgen als Centrumgemeente voor mensen die eigenlijk moeten uitstromen naar plaats van herkomst, want dat laatste kan beter. Dus t.z.t. ook graag voortgang van deze monitoring. (En meer regionale samenwerking. In Rijswijk staat (bij mij in buurt) de halve Plaspoelpolder al 20 jaar leeg. Wordt tijd dat die lege panden worden gevuld met bedrijfshuisvesting of woningen.)

In het verlengde daarvan maakt onze fractie zich zorgen over de ontwikkelschaarste en krapte op de arbeidsmarkt die de uitvoer van projecten van doorbraakplan ernstig frustreren. Wat doet de gemeente om de ontwikkelschaarste/krapte op arbeidsmarkt op te lossen. Wordt dit ook regionaal besproken en wordt er gekeken of uitleen vanuit andere gemeenten een oplossing is?

Een aantal praktische vragen. Is er al duidelijkheid over verstrekte gelden uit Rijksmiddelen voor projecten die geen doorgang hebben gekregen? Mogen deze middelen inmiddels voor andere projecten worden ingezet?
 
In het plan staat dat er nu pas een hele kleinschalige pilot woningdelen zorgdoelgroepen en statushouders wordt gedraaid (4 woningen voor alleenstaande statushouders) terwijl we jaren geleden al zouden inzetten op woningdelen voor jongeren uit de MO. Wanneer wordt deze pilot uitgebreid voor jongeren?
 
In het plan staat dat er samenwerking wordt gezocht met marktpartijen. Aan wat voor soort marktpartijen moeten we dan denken? In hoeverre is gemeente in kader van doorbraakplan ook in gesprek met eigenaar grote Belastingkantoor dat al sinds 2012 leegstaat?
 
Onder de pannen biedt mensen met een kamer over ruimte om deze te verhuren aan een jongere of student. Een wenselijk ontwikkeling wat D66 betreft. Wat betekent dit voor de eventueel te ontvangen toeslagen en studiefinanciering? We willen niet dat welwillende mensen worden gekort terwijl ze helpen de woningnood op te lossen.
In het stuk wordt geschreven over een huisvestingsverordening n.a.v. nieuwe landelijke wetgeving. Is deze al ingesteld? En in welke wijken wordt de regelgeving voor kamerbewoning verruimd? Kunnen we in ieder geval vaststellen dat dit niet gebeurt in gebieden waar de leefbaarheid al enorm onder druk staat, zoals bijvoorbeeld in Laak?
De verkenning naar haalbare businesscases voor opkopen en verhuren van woningen met behulp van revolverend fonds is een interessante! Graag meer info en stavaza hierover.
 
Inpassing in de buurt
Voor het doorbraakplan wordt meestal niet bewust gekozen voor een buurt, er wordt vooral gekeken naar welk vastgoed beschikbaar is of komt. Dit kan er voor zorgen dat in een kwetsbare buurt, meer kwetsbare bewoners worden toegevoegd, terwijl sterkere buurten minder bijdragen aan het realiseren van locaties en opvang.

D66 wil graag weten van het college of en hoe de sociale draagkracht van een buurt meespeelt bij de keuze voor een locatie en welke extra ondersteuning er vastgelegd wordt als er een (extra) opvang in een kwetsbare buurt wordt gerealiseerd. Is er dan bijvoorbeeld meer budget voor welzijnswerk? Hoe wordt de buurt betrokken bij wat er nodig is? En zorgen we dat buurtgenoten in zijn algemeenheid worden meegenomen?

Maatschappelijke initiatieven
D66 vraagt zich ernstig af of er voldoende aandacht voor ruimte voor bijvoorbeeld bewonersorganisaties en andere maatschappelijk relevante organisaties is. Wat wordt hierover vastgelegd in afspraken?

D66 ziet graag een overzicht van gemeentelijke vastgoed waar nu maatschappelijke initiatieven zijn gehuisvest. Het is wat onze fractie betreft zeer onwenselijk als organisaties die belangrijk werk doen voor onze Haagse inwoners, zoals Stichting Eekta op straat komen te staan als deze plekken worden ingezet in het kader van het doorbraakplan.

Wij stellen daarom voor dat als er een maatschappelijke organisatie zit in een pand dat in de toekomst mogelijk ontwikkeld gaat worden, er ingezet kan worden op een gecombineerde functie, welzijn en wonen. In de plannen lezen we nu alleen plannen van een combinatie van maatschappelijke functies of zorg, maar D66 wil dat maatschappelijke initiatieven hier expliciet in worden meegenomen.