Arnhem stelt gedragscode voor de politiek vast

Politici moeten altijd het algemeen belang (wat het beste is voor alle inwoners samen) vooropstellen, en hun werk – het openbaar bestuur – zo goed mogelijk doen. Hiervoor is het belangrijk dat ze integer (eerlijk, oprecht en betrouwbaar) zijn. In Nederland zijn de politici erg integer, als je het vergelijkt met andere landen, maar natuurlijk gaat er in Nederland ook weleens iets mis. Daarom heeft de Arnhemse politiek een gedragscode gemaakt. In deze gedragscode staat wat de ‘ondergrens’ voor integriteit in de gemeente Arnhem is, en hoe we omgaan met overtredingen.

Duidelijke regels over wat wel en niet mag

De gemeente Arnhem had al een gedragscode, maar die was 20 jaar oud. Hoog tijd dus voor een update. Een raadswerkgroep, waarin namens D66 Arnhem raadslid Susan van Ommen zat, heeft een nieuwe gedragscode gemaakt voor gemeenteraadsleden, fractievolgers, wethouders en de burgemeester. De gedragscode stelt duidelijke regels over zaken zoals het aannemen van cadeaus. Het uitgangspunt is nu: nee, tenzij. Uitnodigingen voor bijvoorbeeld voorstellingen mogen worden aangenomen, maar moeten zelf worden betaald. Politici moeten eerlijk opgeven welke financiële belangen ze hebben. Dit doen we allemaal om de schijn van belangenverstrengeling (‘vriendjespolitiek’) te voorkomen.

Ook regels voor omgangsvormen

Het maatschappelijke debat verhardt, en ook het politieke debat verhardt. Mensen wensen elkaar allerlei nare dingen toe op social media en in de Tweede Kamer bedreigen politici collega’s van andere partijen. De Arnhemse gemeentepolitiek staat bij sommigen bekend als ‘een slangenkuil’. Dit is slecht voor het vertrouwen in de politiek. In Nederland is momenteel – terecht – veel aandacht voor grensoverschrijdend gedrag. Er is grote behoefte aan afspraken hierover, zodat dit niet (meer) voorkomt. Daarom heeft de gedragscode ook een hoofdstuk over hoe we met elkaar en de ambtenaren omgaan: altijd netjes en respectvol. Dat geldt in het stadhuis, maar ook daarbuiten, in de media en online. Politici hebben namelijk een voorbeeldfunctie. Als de regels in de gedragscode overtreden worden, staat er in het handhavingsprotocol hoe we daarmee omgaan. De burgemeester heeft een belangrijke rol in het bewaken van de integriteit.

Verbetervoorstellen van D66

In de laatste vergadering van deze raadsperiode stelde de raad de gedragscodes vast. D66 diende verbetervoorstellen in over reis- en verblijfskosten. In de concept-gedragscodes werden reizen en verblijven op kosten van anderen voor raadsleden, fractievolgers, burgemeester en wethouders toegestaan. D66 vindt dit een slecht idee. Van Ommen: “We vinden dat de kosten van zulk soort reizen altijd betaald moeten worden uit het gemeentebudget, behalve als het gaat om uitnodigingen van organisaties waar de gemeente onderdeel van uitmaakt of mee samenwerkt. Zoals bijvoorbeeld de VNG en de Euregio.” Samen met Partij voor de Dieren diende D66 nog een voorstel in voor een externe vertrouwenspersoon. Alle voorstellen van D66 zijn met grote meerderheid aangenomen. De gedragscodes en het handhavingsprotocol dat erbij hoort, worden elke raadsperiode geëvalueerd en geüpdatet als dat nodig is.

Uitslagen stemmingen vaststellen Gedragscode op 17 februari 2022 Beeld: Gemeente Arnhem