Begroting 2021: “Vooral ook kijken naar de generatie ná ons”

Met opnieuw een halve lockdown in de stad, is het leven voor alle Arnhemmers nog steeds verre van normaal. Opnieuw vragen we het uiterste van al die mensen in het onderwijs en de zorg. Opnieuw moeten ondernemers creatief zijn om het hoofd enigszins boven water te houden. In deze moeilijke tijden moet ook de gemeente creatief zijn. De weinige middelen die we hebben moeten we zo goed mogelijk inzetten. Net als bij de herstelagenda blijft voor D66 de belangrijkste vraag: Wat heeft Arnhem nu het hardst nodig?
Voorzitter, u kent D66 als toekomstgerichte partij. Voor het antwoord op deze vraag kijken we niet alleen naar nu, de komende maanden of het komende begrotingsjaar. We kijken ook naar de lange termijn. Naar de generatie ná ons.

De generatie na ons moet minstens dezelfde kansen krijgen als wij hadden. Voor D66 beginnen die gelijke kansen natuurlijk bij het onderwijs. We bespraken al onze voorstellen voor goede en gezonde schoolgebouwen, voor toegankelijk onderwijs zonder afschrikkende ouderbijdrages en voor scholen waar álle leerlingen, ongeacht gender of geaardheid, zich thuis voelen. De actualiteit rondom scholen die LHBTI-kinderen afwijzen, toont nog eens aan dat op dit punt nog veel te doen is. Ook voor óns college.
D66 vraagt het college om met scholen in gesprek te gaan en te blijven. Zodat kansengelijkheid niet alleen op papier staat, maar ook op het schoolplein geldt. Daarom onder andere onze motie ‘Ouderbijdrages beperken’.

Voor veel Arnhemse gezinnen zijn dit moeilijke tijden. Ze leven in armoede door het wegvallen van werk en kampen nog veel te vaak met problematische schulden. Zij zijn afhankelijk van de gemeente om hen weer op weg te helpen. D66 doet opnieuw voorstellen om deze mensen beter te bereiken. Daarnaast zal deze groep alleen maar groter worden, als door de coronacrisis werk en inkomen wegvallen. We vragen het college zich daarop voor te bereiden en hebben daarvoor ook de moties 20M243 en 20M244 ingediend.
Al eerder vroeg D66 het college om Arnhemmers te helpen die psychisch zwaar te leiden hebben onder de coronacrisis. Het plan van aanpak dat we daarvoor gisteren ontvingen, stelt ons wat teleur. Het heeft niet de gevraagde aandacht voor de mentale gezondheid van kwetsbare Arnhemmers in deze moeilijke tijden. Daar zullen we met wijzigingsvoorstellen bij het plan Gezond en Fit op terugkomen.

De problemen zijn niet gelijk verdeeld over de stad. U hoort ons niet beweren dat op de Hoogkamp, de Gulden Bodem of in Schaarsbergen géén problemen voorkomen. Maar het is wel vooral een aantal oostelijke wijken waar de uitdagingen zich opstapelen.
Terecht dat de burgemeester hier bij zijn nieuwjaarstoespraak aandacht voor vroeg. Terecht dat ook de voorliggende begroting er een aantal keer op ingaat. Het is voor D66 dan ook vanzelfsprekend dat we de vele uitdagingen in samenhang aanpakken. Uitdagingen op het gebied van armoede en schulden, participatie, gezondheid, goede woningen, duurzaamheid, veiligheid en de kwaliteit en leefbaarheid van de openbare ruimte.
Een integrale aanpak met tenminste dezelfde voortvarendheid als we 20 jaar geleden deden. Maar dan wél op basis van een helder beleid, met vastgestelde doelen en bijbehorende middelen. Zodat professionals in de wijken, samen met de inwoners, dit beleid kunnen uitvoeren. En zodat wij als politiek kunnen volgen of de bedoelde resultaten worden bereikt en vastgehouden. En dan lijkt het ons óók vanzelfsprekend dat we proberen te leren van het verleden. Zodat we na de “stadsvernieuwing 3.0” van nu, niet over 10 of 20 jaar in dezelfde of in andere wijken aan “stadsvernieuwing 4.0” moeten beginnen. Daarom dienen wij motie ‘Stadsvernieuwing 4.0 voorkomen’ in.

En voorzitter, natuurlijk moet het goed wonen zijn in heel Arnhem. Maar een goede woning is voor heel veel Arnhemmers enkel een droom. Er moeten heel snel meer woningen bij. We kregen een hoopvolle brief vol projecten, maar verwachten de komende maanden ook echt concrete resultaten: nieuwe, snel te realiseren plannen waarin Arnhemmers een passend thuis kunnen vinden.
Goed wonen betekent ook aandacht voor een duurzame leefomgeving. Aandacht voor voetganger, fietser en OV. Als de Arnhemmer zijn auto wil inruilen voor een goede fiets en daarmee bijdraagt aan onze doelen voor duurzaamheid en mobiliteit, dan moeten we als gemeente niet moeilijk doen over het inruilen van een parkeerplaats voor een fietsparkeerplaats. Zie onze motie over fietsvlonders en fietskluisjes.

De cultuursector heeft als altijd onze bijzondere aandacht. Zeker nu juist deze sector het zo zwaar heeft. De steun vanuit Den Haag, de provincie en vanuit onze eigen begroting moet zo goed mogelijk terecht komen bij de Arnhemse instellingen en cultuurmakers. Daarbij blijven wij ons inzetten voor een toekomstbestendige huisvesting voor het Stadstheater, Introdans en Toneelgroep Oostpool. Belangrijke dragers van Arnhem als culturele hoofdstad. Dat was al hoognodig voor de crisis en die noodzaak is niet minder geworden. Vanzelfsprekend moet daarvoor een stevig onderbouwd en haalbaar plan komen!

Nu is het moment om te investeren. En verstandig investeren vraagt duidelijke doelen. Wat willen we bereiken met het geld dat we uitgeven? Dat inzicht is nodig om achteraf scherp te controleren of het geld goed besteed is. We missen dat echt in deze begroting. D66 vraagt het college daarom nogmaals om waar mogelijk doelen meetbaar te formuleren, zie onze motie 20M277.
Maar met de investeringen die we doen, moeten we ons ook afvragen hoe we onze reserves in de toekomst weer opbouwen. Anticyclisch investeren vraagt ook om anticyclisch sparen, en misschien zelfs wel extra besparen als het economisch goed gaat. Zie onze voorstellen daarover in motie 20M255. Zo werken we aan een stad die ook een volgende uitdaging weer aan kan.

Waar wij van de Arnhemmers vragen om zich aan maatregelen te houden en voor elkaar klaar te staan, moeten de Arnhemmers erop kunnen rekenen dat als het echt nodig is de gemeente voor hen klaar staat. Dat we doen wat nodig is en ons niet verschuilen achter regeltjes. We laten hen zo vrij als in deze tijden mogelijk is, maar we laten niemand vallen.


Mattijs Loor

Wijzigingsvoorstellen (eigen en ondersteund)

20A75 ‘Aanvullend evacuatiemonument’ (amendement GL, VVD, PvdA, D66, CU, CDA) – met 35 voor, 2 tegen aangenomen.
20A77 ‘Ook echt meer woonwagenplaatsen realiseren’ (amendement van D66) – met 18 voor, 19 tegen verworpen.
20A79 ‘Versterken lokale media’ (amendement VVD, GL, D66, PvdA, AC, PvdD, CDA, Denk, AOP) – unaniem aangenomen.
20M243 ‘Zet Google in bij strijd tegen oplopende schulden’ (motie van D66) – ingetrokken na toezeggingen.
20M244 ‘Na coronacrisis geen schuldencrisis’ (motie van D66) – ingetrokken na toezeggingen.
20M245g ‘Integrale inclusievisie en actieplan’ (motie Denk, GL, CU, PvdA, D66) – unaniem aangenomen.
20M247 ‘Democratische inclusie: live ondertiteling vergaderingen gemeenteraad’ (motie CU en D66) – ingetrokken na toezeggingen.
20M248 ‘Voorrang voor de fiets’ (motie GL en D66) – met 24 voor, 13 tegen aangenomen.
20M251 ‘Inwoners betrekken bij wijkprogramma’s’ (motie van D66, AOP, CU) – ingetrokken na toezeggingen.
20M252 ‘Duidelijkheid voor het onderwijs’ (motie van D66, VVD, CDA, GL, Denk, PvdA) – met 34 voor, 3 tegen aangenomen.
20M253 ‘Doelen en middelen Arnhem Oost Aanpak’ (motie van D66, PvdA, GL, CU) – unaniem aangenomen.
20M254 ‘Levensloopbestendige koopappartementen’ (motie van D66, VVD, CDA) – unaniem aangenomen.
20M255 ‘Anticyclisch investeren, anticyclisch sparen’ (motie van D66 en VVD) – met 34 voor, 3 tegen aangenomen.
20M256 ‘Ouderbijdrages beperken’ (motie van D66, GL, CU, PvdA) – met 29 voor, 8 tegen aangenomen.
20M257g ‘Stadsvernieuwing 4.0 voorkomen’ (motie van D66, PvdA, GL) – unaniem aangenomen.
20M277 ‘Voortaan wél meetbare doelen’ (motie van D66, CU, CDA) – met 27 voor, 10 tegen aangenomen.
20M278 ‘Met de regenboogdoelgroep samen werken aan de regenboogdoelen’ (motie van D66) – unaniem aangenomen
20M279 ‘Parkeren ook voor fietsen geregeld: fietsvlonders en fietskluisjes’ (motie van D66 en GL) – met 30 voor, 7 tegen aangenomen.
20M280g ‘Laat de jaarwisseling een lichtpunt zijn’ (motie van D66 en GL) – ingetrokken na toezeggingen.
20M297g ‘Laat EcoVrede niet vallen tijdens het lopende onderzoek’ (motie van D66, PvdD, SP, AOP) – met 26 voor, 11 tegen aangenomen.
20M299 ‘Veilig klimaat voor seksuele diversiteit’ (motie AC en D66) – met 35 voor, 2 tegen aangenomen.
20M301 ‘Een fijne kerst voor gedupeerde toeslagenaffaire’ (motie SP, Denk en D66) – ingetrokken na toezeggingen.