Maidenspeech Anne Wehkamp

Voorzitter,

Bijna de helft van de kinderen in de Bijlmer gaat zonder ontbijt naar school. Toen ik dit vijf jaar geleden las, besloot ik mij te kandideren als stadsdeelcommissielid in Amsterdam Zuidoost. In Amsterdam zou geen honger moeten zijn, en kinderrechten moeten gewaarborgd worden. 

Als commissielid herinner ik me een bezoek aan basisschool De Blauwe Lijn om met kinderen in gesprek te gaan over schoolontbijt. Een meisje reageerde met de vraag: ‘wat gaat dat kosten?’. 

Natuurlijk is het de verantwoordelijkheid van de ouders om voor een volle maag te zorgen, maar wat als dat niet lukt? Als stadsdeelcommissielid ging ik ermee aan de slag en het stadsdeel maakte geld vrij voor een pilot met schoolontbijt op een basisschool. Door COVID heeft het uiteindelijk geen doorgang gevonden, hoewel het probleem nog steeds speelt. 

Waarom heb ik mij de afgelopen jaren hiervoor ingezet? Centraal voor mij staat dat jouw sociale omstandigheden zo moeten zijn dat je de vrijheid hebt om je eigen keuzes te maken, en dat vind ik in het sociaal liberalisme. 
– Hoe kan je jouw eigen talenten ontwikkelen als je met honger op school zit?
– Als je laaggeletterd bent maakt het moeilijker om je eigen keuzes te maken, bijvoorbeeld waar het gaat om gezond eten. 

Ik heb een mensenrechtenachtergrond en wil deze graag inzetten voor de bewoners van Amsterdam. Ik ben blij dat ik namens de D66 fractie het woord mag voeren op armoede en schulden, jeugdzorg, kinderopvang, voorschool, zorg, en ruimtelijke ordening om hiermee aan de slag te gaan. 

Want de zorgen die ik had als stadsdeelcommissielid zijn er nog steeds. Wij willen geen honger in de stad. Het is goed dat deze coalitie geld vrijmaakt voor schoollunches of schoolontbijt. Hier moeten we snel mee aan de slag. 

Door de coronapandemie kwam er in de stad meer behoefte aan voedselhulp. Toen de voedselbanken dicht moesten tijdens de lockdown, besloten Leila en Maureen van stichting Carabic in Zuidoost hun eigen informele voedselbank te starten. De afgelopen jaren heb ik Leila en Maureen een paar keer geholpen. Voor ongedocumenteerden, voor inwoners met persoonlijke problemen zoals een scheiding, en voor zogenoemde werkende armen, betekent informele voedselhulp dat er geen honger is. Het is belangrijk dat deze informele initiatieven er zijn, en dat zij hun informele karakter behouden. 

Vanuit deze initiatieven moet zoveel mogelijk de weg gevonden worden naar formele hulp. Afgelopen week belde ik met Leila over de sleutelrol die zij speelt richting formele zorg. Zij liet weten dat ze nog steeds behoefte heeft aan een sociale routekaart zodat het doorverwijzen van ongedocumenteerden gemakkelijker gaat.

Voorzitter,

– Ik vraag me dan ook af of het college al meer duidelijkheid kan bieden over de stand van zaken met de sociale routekaart waar Wethouder Groot Wassink mee bezig is?

Het onderzoek van Regioplan wijst uit dat de onderliggende problemen hardnekkig zijn, en dat voedselinitiatieven de pleister op de wond bieden. 

Voorzitter,

– Een groot probleem is wantrouwen in instituties. Kan de wethouder aangeven wat zij doet om het vertrouwen van deze Amsterdammers in instituten te vergroten, naast de samenwerkingen met informele initiatieven?
– In de brief van gisteren geven de wethouders aan welke ondersteuning de gemeente biedt bij financiële problemen. De stadspas biedt voor Amsterdammers ook verlichting. 99% van de Amsterdammers met bijstand maakt er nu gebruik van, maar voor bewoners met een laag inkomen moeten er nog stappen worden gezet. Wat gaat de wethouder doen om dit percentage te verhogen?

Voorzitter,

De winter komt eraan. Gisteren uitte het NIBUD tijdens de expertmeeting energiearmoede haar zorgen dat straks één op de drie huishoudens moeite heeft om de energierekening te betalen. Ook de wethouders schrijven in hun brief van gisteren dat ze via vroegsignalering het aantal mensen met betaalproblemen ziet toenemen.

De wethouders geven in hun brief aan dat de samenwerking met Human Aid Now en het Rode Kruis in principe in de huidige vorm eind dit jaar afloopt. Het wegvallen van deze noodhulp kan voor schrijnende situaties zorgen waarin Amsterdammers zonder voedsel komen te zitten. Gelukkig gaat de wethouder opnieuw in overleg over hulp vanaf 2023. 

– Binnen 3,5 maand zijn we in 2023. Bestaat het risico dat er in de tussenliggende periode voor deze mensen die het nodig hebben geen hulp geboden kan worden? 
– Wordt er in deze gesprekken rekening gehouden met de groep mensen die deze winter te maken krijgt met energiearmoede gebruik moeten maken van informele voedselbanken?