Hoog tijd voor een gedragen visie op het Henschotermeer

Er is veel protest tegen de ontwikkelplannen rondom het Henschotermeer. Inmiddels zijn er met behulp van 2 petities al 18.000 handtekeningen verzameld tegen de bouwplannen. Wat is er aan de hand? Wat kan de gemeente eraan doen? En wat is ons standpunt?

Wat is er aan de hand?

Per 1 januari 2018 is het Recreatieschap Utrechtse Heuvelrug Vallei en Kromme Rijn opgeheven. Dit recreatieschap was verantwoordelijk voor het reilen en zeilen bij o.a. het Henschotermeer. Vanaf 2018 kwam eigendom, beheer en onderhoud weer terug bij de eigenaar van het gebied: Landgoed Den Treek Henschoten. Dit alles betekende het einde van een lange periode waarin de overheid direct beheer voerde over het Henschotermeer.
Voor het Henschotermeer had dat grote gevolgen. De gemeenten Woudenberg, Utrechtse Heuvelrug en de Provincie Utrecht hebben daarom al in 2015 afspraken gemaakt met de eigenaar, o.a. over de manier waarop de natuurwaarden in stand worden gehouden. Daarnaast hebben ze een ontwikkelvisie vormgegeven en afgesproken dit in de toekomst te blijven doen.
De eigenaar zocht daarop naar een passende beheerder en heeft daarmee een langdurige pachtovereenkomst gesloten. De nieuwe pachter heeft sindsdien een aantal stappen gezet (waaronder entreeheffing, aanpakken achterstallig onderhoud, omheining, toegangspoorten, horeca) en heeft in juni 2019 en december 2021 ook een aantal nieuwe, vergaande plannen gepresenteerd. De fractie van D66 stelde in juli 2019 voor het eerst vragen over deze ontwikkelingen. Bij de beantwoording van deze vragen gaf het College van de Utrechtse Heuvelrug aan dat het uitgangspunt was om de recreatie bij het Henschotermeer zo veel mogelijk ten behoeve van dagrecreatie in te vullen. De voorstellen van de pachter gaan echter verder: familieappartementen, chalets en camperplaatsen zijn in de plannen opgenomen.

Wat kan de gemeente eraan doen?

Door het Recreatieschap op te heffen, gaf de gemeente ook een groot deel van haar zeggenschap op. Met de kennis van nu kan je je afvragen of dat verstandig is geweest en het is ook zeker een les voor de toekomst.
Onduidelijk is over welke onderdelen van de plannen de gemeenteraad van de Utrechtse Heuvelrug nog mee kan besluiten. De nachtrecreatie beslaat uitsluitend het grondgebied van de Gemeente Woudenberg. En het kan ook zijn dat het besluit over de plannen alleen door de Provincie genomen wordt.

Ons standpunt

Onze fractie heeft de ontwikkelingen bij het Henschotermeer de afgelopen jaren nauwgezet gevolgd. Verschillende malen hebben we vragen gesteld, moties ingediend en zijn we bij betrokkenen langsgegaan om een zorgvuldige afweging te kunnen maken.
Om te beginnen is het voor ons klip en klaar dat de pachter bepaalde investeringen moet doen om zijn onderneming economisch rendabel te maken. Dat is tenslotte mede het gevolg van het uit handen geven van het gebied. Voor een deel van zijn plannen hebben we dan ook begrip. Er was veel achterstallig onderhoud en het is mooi te zien hoeveel moeite er al in is gestoken om het terrein op te knappen, daarvoor niets dan waardering. Op een aantal punten hebben we echter ook bezwaren.
Deze bezwaren richten zich op de volgende punten:
– Het uitgangspunt “zoveel mogelijk invullen ten behoeve van dagrecreatie” blijft niet in stand met de nieuwe plannen;
– We hebben ook onze vraagtekens bij de plaatsing van 2 activiteitenhallen en vragen ons af in hoeverre deze economisch gezien noodzakelijk zijn. We vrezen dat natuurwaarden zullen met deze extra functies worden aangetast, ook omdat de verkeersdruk in het gebied zal toenemen.

Daarnaast vinden we dat overheden eerst met de eigenaar Landgoed Den Treek Henschoten én belanghebbenden om de tafel moeten voordat er een besluit over de nieuwe plannen gemaakt wordt.
– In de afspraken die in 2015 door de drie overheden gemaakt zijn met de eigenaar staat dat er een gezamenlijke visie komt waaraan ook in de jaren erna gewerkt zal worden. Aan een dergelijke gedragen visie heeft het de afgelopen jaren ontbroken.
– In een memo (van 6 juli 2018) heeft het College van de Gemeente Utrechtse Heuvelrug aangegeven dat ook inwoners en andere belanghebbenden in het vervolg bij het vormgeven van die visie betrokken zullen worden. Om deze reden heeft D66 in november 2020 een motie ingediend waarin wordt opgeroepen eerst opnieuw naar de visie te kijken alvorens goedkeuring te verlenen aan verdergaande ontwikkelingen. Deze motie is in onze gemeente unaniem aangenomen.

Kortom

Onze fractie heeft tot op zekere hoogte begrip voor de pachter, maar de huidige plannen zijn wat ons betreft buiten proportie. We zullen de ontwikkelingen nauwgezet en kritisch blijven volgen, ook in de volgende raadsperiode, om zo met elkaar tot een redelijke en passende oplossing voor het gebied te komen. We dringen er echter bij alle partijen nogmaals op aan éérst met een gezamenlijke gedragen visie op het gebied te komen.