Statenvergadering 29 juni 2022: Opgaven in een tijd van crises

Voorzitter,

Zelden zullen de opgaven voor onze provincie zo verbonden zijn geweest met nationale en internationale crises. Met goed beleid kunnen we deze overwinnen en zal er een sterkere provincie uit tevoorschijn komen.

Allereerst de stikstofcrisis, die onze boeren direct raakt. Nu staan we voor de opgave om binnen de normen voor een goede natuur, met onze boeren een duurzame toekomst te vinden. We weten nog lang niet alles. Niet alles kan overal, maar wat kan waar en onder welke condities. Zoals gezegd, een goede natuur is randvoorwaarde, en dat is ook goed. Scherpe voorwaarden maken de creativiteit los waarmee ondernemende boeren hun weg kunnen vinden. En wij helpen daarbij. Alle vertrouwen in ons College dat daarbij een hulpvaardige, maar ook duidelijke positie gaat innemen. We zijn benieuwd naar de contouren van ons toekomstige landbouwbeleid en de termijn waarbinnen we daarover kunnen spreken.

Om dit belangrijke project te ondersteunen dienen wij de motie over de aanpak van stikstof, natuur en steun aan de boeren van de VVD mede in.

Dan de gaswinning. Wij hebben hier in Groningen een duidelijke lijn, die rechtstreeks leidt tot beëindiging van de gaswinning in 2023/2024. Wij hebben daarin de steun van de staatssecretaris, die alleen bereid is langer gas te winnen als de veiligheid van anderen in het geding is, en die onveiligheid groter is dan de onveiligheid van de Groningers. Ondertussen blijven we werken aan de versnelling van de versterkingsopgave en de bestrijding van de bureaucratie. Ook daar worden we slimmer en verstrekken we subsidies volgens de menselijke maat. Daar werken we allemaal aan.

Ondertussen moet wél de kolencentrale van RWE harder draaien om de gasvoorraden voor komende winter tijdig te kunnen vullen. Begrijpelijk, maar niet bevorderlijk voor de bestrijding van de klimaatcrisis. We zullen daarom meer vaart moeten maken met de energietransitie. Heel concreet begint dat met de bevordering van de woningisolatie om de stijging van de energiekosten van Groningers te dempen. Daar zijn ook meerdere subsidies voor, onder andere de SNN-subsidie voor verbetering en verduurzaming van woningen, die deze zomer weer van start gaat. Ook de provinciale subsidie voor isolatiemaatregelen, bestemd voor bewoners met lagere inkomens, gaat een bijdrage leveren. In snel tempo komt ook de rijksoverheid met maatregelen om bestaande woningen te verduurzamen. Onze voornaamste zorg zit erin dat iedereen straks gebruik kan maken van deze regelingen, niet iedereen is immers even handig in het benutten van overheidssteun. Daar kunnen we beter over nadenken, wij nodigen ook het College uit om daar extra aandacht aan te besteden.

We kunnen doorgaan met de crisisaanpak en het nu gaan hebben over de wooncrisis. Maar eerst de positieve insteek. Het gaat goed met Groningen. De werkloosheid is historisch laag, de kansen zijn legio. We zoeken de hele provincie af op zoek naar goede locaties voor de toenemende bedrijvigheid, en we maken ons zorgen of we voor al die bedrijven wel voldoende groene stroom hebben. Of stroom überhaupt, voor nieuwe aansluitingen van afnemers en aanbieders van elektriciteit. De situatie bij ons is nog niet zo erg als bijvoorbeeld in Brabant, maar ook hier moet zorgvuldig worden gepland om alle gewenste ontwikkelingen mogelijk te maken. Wij zijn benieuwd of de provincie hierin een sterkere rol kan gaan spelen, in de planning van groene energie, woningen, bedrijvigheid én de bijbehorende mobiliteitsopgave. Een gelukkige provincie is een provincie waar steeds voldoende werk is, waar je goed kunt wonen in een mooie natuur. Die kansen heeft Groningen, we hebben de taak die kansen voor iedereen bereikbaar te maken.