Begrotingsbehandeling 2022-2025: Samen bouwen aan Leiden

Voorzitter,
Vandaag bespreken we de laatste begroting van deze raadsperiode. Altijd toch wel een bijzonder moment. We leven in een tijd van verbazing en verandering. Niet alleen in de D66-fractie, in deze raad, maar in onze samenleving als geheel. En we voelen volgens mij allemaal de onrust, het ongemak en de onvrede in de samenleving. Omdat de uitdagingen – de klimaatcrisis en energietransitie, de woningmarkt, toenemende kansenongelijkheid – alleen maar groter worden.
Al lange tijd zijn we op zoek naar een manier om te leven met COVID-19. Waarbij we continu balanceren tussen persoonlijke vrijheden van inwoners en het solidariteitsprincipe. Vrijheid is namelijk nooit onbegrensd, we leven niet alleen op de wereld en we hebben altijd rekening te houden met de ander, ook, of misschien juist, als we daar persoonlijk weinig zin in hebben. En keuzes hebben altijd consequenties.
Maar gelukkig gebeuren er intussen ook mooie dingen en zijn wij als Leidse politici doordrongen van de uitdagingen die op ons afkomen. Als raad bouwen we samen aan Leiden, wat in tijden van crisis zoals deze belangrijker is dan ooit.
Samen bouwen we aan een gezond Leiden. In het Leiden Bio Science Park wordt hard gewerkt aan oplossingen voor de coronapandemie en het voorkomen van een soortgelijke pandemie in de toekomst. Daarnaast is het Leiden Bio Science Park van grote economische waarde voor Leidenaren en de regio en betaalt elke geïnvesteerde euro in het Leiden Bio Science Park zich dubbel uit.
Samen bouwen we aan een inclusief Leiden. D66 is blij dat het college werk maakt van extra toegankelijke toiletvoorzieningen in de stad. Ook zijn we blij met het Leids Mediafonds dat via subsidies kwaliteitsjournalistiek bevordert om inwoners, instellingen en bedrijven te informeren over wat er speelt in de stad en regio.
Samen bouwen we aan een Leiden met voldoende woningen. Zodat iedere Leidenaar, van jong tot oud, een woning kan vinden. We hebben de doelen van de afgelopen 4 jaar ruim gehaald en op het gebied van sociale huurwoningen zitten we zelfs met 1000 woningen boven ons doel. En dat in een moeilijke bouwperiode, daar mogen we hier best trots op zijn. Maar bouwen voor alle Leidenaren blijft ook in de komende jaren nodig.
Samen bouwen we aan een gelukkig Leiden. Al eerder vroegen wij om meer aandacht voor jongeren in de coronatijd. De mentale gevolgen van de coronacrisis zijn nog altijd voelbaar en aandacht voor de mentale gezondheid van onze jongeren is van levensbelang. We vragen het college daarom om de inzet van afgelopen jaar ook komende periode door te blijven zetten.

Voorzitter.
D66 komt bij deze begrotingsbehandeling met de volgende voorstellen:
Wij pleiten voor een verlenging van de huidige uitgebreide terrasregels bij terugkeer van de 1,5-meter maatregel. Veel Leidenaars willen elkaar veilig kunnen blijven ontmoeten in de openlucht huiskamers van Leiden: de terrassen. Daarnaast zijn ondernemers hard getroffen door de coronamaatregelen. De winter komt eraan en het virus is nog niet verslagen. Geef de horeca daarom extra ruimte en verleng het huidige uitgebreide terrasbeleid met één jaar om ondernemers te ondersteunen.
Naast de horeca heeft ook de cultuursector het zwaar te verduren gehad door de coronacrisis en zit ook deze sector nog altijd in veel onzekerheid. De jaarlijkse gratis openstelling van Museum De Lakenhal op 3 oktober is een moment waarop Leidenaren die zich normaal gesproken minder thuis voelen in een museum toch een bezoek brengen aan één van de Leidse musea. Wij stellen voor om deze gratis dag uit te breiden naar nog twee voor Leiden belangrijke dagen: de geboortedag van Rembrandt van Rijn en de Dies Natalis van de Universiteit Leiden. Door deze uitbreiding kunnen meer mensen het museum bezoeken en trekt het museum nieuw publiek aan.
De stijgende gas- en elektriciteitsprijzen doen de energierekeningen enorm stijgen. En dat na een periode van lockdowns, thuiswerken en thuisscholing waarin we veel meer thuis waren dan normaal en ons verbruik dus een stuk hoger lag. Vooral Leidenaren uit lagere inkomensgroepen worden hierdoor geraakt. Wij komen met een voorstel voor een eenmalige toelage voor deze groep mensen om te voorkomen dat deze mensen (verder) in de schulden raken.
Voor een inclusief Leiden is het belangrijk om de studietoeslag voor studenten met een beperking te verhogen naar 300 euro per maand. Als studentenstad mag Leiden niet langer achterlopen met dit bedrag en moeten we er zijn voor deze groep studenten, waarvoor deze toeslag het verschil kan betekenen tussen wel- en niet kunnen studeren.
De coronacrisis heeft het belang van een gezonde levensstijl extra benadrukt. Het opbouwen van een goede conditie en weerstand door in beweging te blijven. Bij het Leidse sportcongres kwam naar voren dat het stimuleren van deelname aan sport en het faciliteren van sportaccommodaties van groot belang is. Met dit laatste zijn we goed op weg. Recent is de bouw van Binnenbad en IJshal de Vliet van start gegaan. Een mooi moment voor de Leidse sport. Maar we zijn er nog niet. Als het aan D66 ligt blijven we sport stimuleren, juist ook in coronatijd. En jong geleerd is oud gedaan. Daarom komen wij met het voorstel om een jaar lang gratis sporten voor kinderen mogelijk te maken. Zodat alle kinderen in Leiden kennismaken met sporten in verenigingsverband en gestimuleerd worden dit te blijven doen.
Vanaf 2025 zijn alleen nog schone vervoersmiddelen in de binnenstad van Leiden toegestaan om winkels en horeca te bevoorraden. Hier liggen kansen voor elektrisch vervoer en zijn uniforme regels nodig om duurzame stadslogistiek mogelijk te maken. Wij pleiten daarom voor het Verdrag van Leiden voor uniforme regelgeving voor duurzame stadslogistiek. Dit helpt ons als stad om de klimaatdoelstellingen te halen en biedt ondernemers kansen om ladingen snel en efficiënt te vervoeren.
Met ons laatste voorstel willen wij ervoor zorgen dat in Leiden weer beroepsmatig gevist mag worden op invasieve kreeften en krabben. Hun aantallen zijn explosief gestegen en zij brengen ernstige schade toe aan dieren, planten en kademuren. Naast het versterken van het ecosysteem is professionele vangst een goede beheersmaatregel. Om onnodig dierenleed te beperken vragen wij ook aan het college om randvoorwaarden mee te geven bij een vergunning.

Voorzitter, ik rond af.
Het gaat goed met de Leidse economie en de werkgelegenheid. Komend jaar zal iedereen van onze mooie stad horen als wij Leiden de European City of Science in 2022 gaan organiseren. We hebben als stad veel voor elkaar gekregen en staan er goed voor doordat we in tijden van crisis hebben geïnvesteerd.
Voor ons ligt wederom een structurele, evenwichtige en sluitende begroting. In tijdens zoals deze mogen we daar als stad best trots op zijn. D66 zal daarom instemmen met deze begroting. Om samen verder te bouwen aan Leiden.

Dank voorzitter.