De begroting voor 2022 voor de provincie Gelderland ligt voor en is het aan het Gelders bestuur om over te gaan tot actie actie actie. Het is het laatste volle jaar in deze bestuursperiode. Er zijn mooie duurzaamheidsdoelen gesteld, die vragen dat de overheid in actie komt. We moeten nog steeds maar met nog grotere spierballen acties ondernemen om deze te gaan behalen, dit vraagt om slagkracht in de mondiale crisis waarin we verkeren.
D66 stelt daarom een aantal concrete acties voor, die moeten bijdragen aan een duurzaam Gelderland. In 2018 namen D66 en PvdA het initiatief voor een subsidieregeling voor groene schoolpleinen. Met steun van de provincie konden scholen een groene speel- en leeromgeving voor de kinderen aanleggen. De tegels gingen eruit, groen kwam ervoor terug. Bij een hoosbui kan het water beter weg en bij hitte blijft een groen schoolplein koeler. En ook de biodiversiteit in dorpen en steden profiteert mee.
Van deze subsidie hebben in de afgelopen drie jaar 266 scholen gebruik gemaakt. Dat betekent dat bijna 70.000 Gelderse kinderen nu op een door de provincie gesteund groen schoolplein kunnen spelen en leren. We waren in de vorige periode op werkbezoek bij een school in Apeldoorn met zo’n mooi groen schoolplein en leerden dat met deze groene pleinen ook meer lessen buiten gegeven worden, hoe goed is dat! 1/3e van alle scholen heeft nu zo’n groen schoolplein: Een prachtig resultaat voor onze toekomstige generaties.
Maar het liefst zien we natuurlijk voor álle kinderen in Gelderland zo’n groene speel- en leerplaats. Het kwam dan ook als een teleurstelling dat het College afgelopen maand aankondigde de subsidieregeling te willen beëindigen. Groene schoolpleinen maken onderdeel uit van het begin dit jaar vastgestelde Beleidsprogramma Biodiversiteit en sluiten goed aan bij de doelen uit het Actieplan Klimaatadaptatie. D66 zou het zonde vinden om zo’n een succesvol instrument, dat zo goed past bij de doelen die we als Staten hebben vastgesteld, nu te stoppen. Daarom dienen we een motie in om deze regeling voort te zetten. Helaas haalde deze motie net geen meerderheid.
Een andere manier om klimaat doelen te halen is dat we minder met de auto gaan, en meer met ov en of op de fiets. Zoals in de visie voor een Bereikbaar Gelderland is vastgelegd, moet het fietsverkeer verder gestimuleerd worden niet alleen vanwege energiebesparing en CO2-uitstoot, maar ook voor onze gezondheid en filebestrijding. De provincie Gelderland staat aan de vooravond van het herinrichten van mobiliteit door middel van een netwerk van mobiliteitshubs op iedere 15 kilometer. In de begroting 22 zijn diverse regionale hubs, stedelijke hubs en stadsrandhubs genoemd die in samenwerking met partners zullen worden ingericht. D66 is daar heel blij mee. Hubs zijn belangrijke schakels voor reizigers om hun overstap te maken naar een andere vorm van mobiliteit. Wij geven graag input mee: Wat ons betreft zijn de nieuw ingerichte hubs namelijk volledig duurzaam en is er aansluitend elektrisch fietsvervoer.
Een duurzame hub inspireert inwoners tot duurzame oplossingen in het dagelijks reizen van en naar werk, school en vrije tijd. Hoe mooi is het als je staat te wachten op de bus, je dan even je telefoon, die altijd leeg is (toch?), kan opladen in zo’n duurzame hub en via de wifi de volgende verbinding kan checken.
Uiteindelijk fietsen we graag in Gelderland als gave fietsprovincie. Provincie en gemeentes hebben daar veel in geïnvesteerd. In de visie voor een Bereikbaar Gelderland is als doelstelling opgenomen dat 35% van de mobiliteitswegingen in Gelderland uiteindelijk uit fietsbewegingen moet bestaan. Helaas is het percentage fietsbewegingen afgenomen in plaats van gestegen. D66 is blij dat er verkenningen voor in ieder geval zes nieuwe snelfietsroutes in de begroting 22 zijn opgenomen. Met behulp van deze snelfietsroutes kan de mobiliteitsafstand tussen 15 en 35 kilometer veranderen in een fietsafstand. Beide moties werden aangenomen, hierdoor kan jij straks ook wat vaker op de fiets stappen.
Begroting 2022 Provincie Gelderland
Spreektekst
Actie actie actie”, riep premier Rutte bij de opening van de VN-klimaattop in Glasgow. Dat is natuurlijk mooie spierballentaal en stoer om te doen aan het begin van een dergelijke top. En ook eerder had Rutte grote woorden: over een stevig Nederlands klimaatbeleid hij beweerde dat ‘Nederland de nummer één op de Olympische Spelen van het klimaat kan worden’.
Waar ik naar toe wil voorzitter is niet naar een bespreking over het functioneren van onze demissionair minister-president, want daar gaan we niet over als PS van Gelderland. Wel wil ik het hebben over woorden, die geen loze woorden mogen zijn, maar moeten worden omgezet in acties, want om het verhaal over Rutte af te maken: we bungelen nog steeds bijna onderaan op alle Europese lijstjes t.a.v. duurzame energie. We zijn vooral de Koploper in achterop lopen, het is t zelfde als NEC zegt de Champions league te gaan winnen …….actie actie actie (4e rijkste land van de wereld, zijn we daar dan tevreden mee, we zijn goed in plannen maken, niet in uitvoeren)
Nu ligt de begroting voor 2022 voor de provincie Gelderland voor en is het aan het Gelders bestuur om over te gaan tot actie actie actie. Het is het laatste volle jaar in deze bestuursperiode. De volgende begroting zal beleidsarm zijn, omdat we dan alweer verkiezingen hebben. Er zijn mooie doelen gesteld, die vragen dat wij in actie komen. We moeten nog steeds maar met nog grotere spierballen acties ondernemen om deze te gaan behalen, dit vraagt om slagkracht in de mondiale crisis waarin we verkeren.
En dat is lastig met de boodschap van GS aan de Staten dat er geen ruimte meer is voor aanvullende acties, dat is nog lastiger als we als Staten weinig zicht hebben op de budgetten door de integrale pot waarvoor gekozen is en het is ronduit frustrerend dat ons college zelf wel komt met een extra voorstel van 2 ton voor de Economic board…. Mijn vraag aan GS, waar komt die 2 ton vandaan en wat gaan we niet meer doen om die vrij te maken?
En kan er een statenbrief komen met een reflectie van GS op hoe dit integraal werken heeft uitgepakt. Want in onze ogen zijn we hier 1,5 jaar gelden mee begonnen. Hebben we een half jaar geleden geconstateerd dat de pot op is, en zijn we nu alles uiteindelijk juist extreem sectoraal aan het doen, want iedereen zit boven op zijn of haar geld.
Over concrete acties gesproken
In 2018 namen D66 en PvdA het initiatief voor een subsidieregeling voor groene schoolpleinen. Met steun van de provincie konden scholen een groene speel- en leeromgeving voor de kinderen aanleggen. De tegels gingen eruit, groen kwam ervoor terug. Bij een hoosbui kan het water beter weg en bij hitte blijft een groen schoolplein koeler. En ook de biodiversiteit in dorpen en steden profiteert mee.
Van deze subsidie hebben in de afgelopen drie jaar 266 scholen gebruik gemaakt. Dat betekent dat bijna 70.000 Gelderse kinderen nu op een door de provincie gesteund groen schoolplein kunnen spelen en leren. We waren in de vorige periode op werkbezoek bij een school in Apeldoorn met zo’n mooi groen schoolplein en leerden dat met deze groene pleinen ook meer lessen buiten gegeven worden, hoe goed is dat! 1/3e van alle scholen heeft nu zo’n groen schoolplein: Een prachtig resultaat voor onze toekomstige generaties.
Maar het liefst zien we natuurlijk voor álle kinderen in Gelderland zo’n groene speel- en leerplaats. Het kwam dan ook als een teleurstelling dat het College afgelopen maand aankondigde de subsidieregeling te willen beëindigen. Groene schoolpleinen maken onderdeel uit van het begin dit jaar vastgestelde Beleidsprogramma Biodiversiteit en sluiten goed aan bij de doelen uit het Actieplan Klimaatadaptatie.
D66 zou het zonde vinden om zo’n een succesvol instrument, dat zo goed past bij de doelen) die we als Staten hebben vastgesteld, nu te stoppen. Daarom dienen we een motie in om deze regeling voort te zetten. Het dictum hiervan luidt:
– Dictum – verzoeken GS
– De subsidieregeling voor groene schoolpleinen voor het restant van deze Statenperiode gewijzigd voort te zetten, waarbij de kosten voor een groen schoolplein voor 50% door de provincie worden gesubsidieerd met een maximum van €10.000 per schoolplein;
– Hiervoor een bedrag vrij te maken van €900.000 en dit bedrag te dekken uit de middelen voor de onderdelen ‘Groene steden en dorpen’ en ‘Beat the heat’ uit het actieplan klimaatadaptatie.
1 van de manieren om klimaat doelen te halen is dat we minder met de auto gaan, en meer met ov en of op de fiets. Zoals in de visie voor een Bereikbaar Gelderland is vastgelegd, moet het fietsverkeer verder gestimuleerd worden niet alleen vanwege energiebesparing en CO2-uitstoot, maar ook voor onze gezondheid en filebestrijding.
De provincie Gelderland staat aan de vooravond van het herinrichten van mobiliteit door middel van een netwerk van mobiliteitshubs op iedere 15 kilometer. In de begroting 22 zijn diverse regionale hubs, stedelijke hubs en stadsrandhubs genoemd die in samenwerking met partners zullen worden ingericht. D66 is daar heel blij mee. Hubs zijn belangrijke schakels voor reizigers om hun overstap te maken naar een andere vorm van mobiliteit. Wij geven graag input mee: Wat ons betreft zijn de nieuw ingerichte hubs namelijk volledig duurzaam en is er aansluitend elektrisch fietsvervoer.
Want een duurzame hub inspireert inwoners tot duurzame oplossingen in het dagelijks reizen van en naar werk, school en vrije tijd. Hoe mooi is het als je staat te wachten op de bus, je dan even je telefoon, die altijd leeg is (toch?), kan opladen in zo’n duurzame hub en via de wifi de volgende verbinding kan checken.
Daarom motie samen met 50 plus met dictum Verzoekt het college van GS:
*De ambitie voor duurzaamheid (energieneutraal, natuur inclusief, klimaatbewust en circulair, inclusief water en wifi) van het netwerk van hubs in voorjaar 2022 met PS te delen.
* Op 50% van de in de begroting genoemde hubs een aansluitend deelfietsaanbod in elektrische fietsen te realiseren en PS in de zomer van 2022 te informeren over haar bevindingen en toekomstige ambitie in deelfietsaanbod.
Want voorzitter, fietsen doen we graag in Gelderland als gave fietsprovincie. Provincie en gemeentes hebben daar veel in geïnvesteerd. In de visie voor een Bereikbaar Gelderland is als doelstelling opgenomen dat 35% van de mobiliteitswegingen in Gelderland uiteindelijk uit fietsbewegingen moet bestaan. Helaas is het percentage fietsbewegingen afgenomen in plaats van gestegen. D66 is blij dat er verkenningen voor in ieder geval zes nieuwe snelfietsroutes in de begroting 22 zijn opgenomen. Met behulp van deze snelfietsroutes kan de mobiliteitsafstand tussen 15 en 35 kilometer veranderen in een fietsafstand.
Dit vraagt actie actie actie: van het rijk via het Landelijk Toekomstbeeld Fiets en ook van de provincie Gelderland om de Gelderlanders nog meer op de fiets te krijgen
Daarom dienen we samen met CDA SGP en 50+ SP een motie met het dictum: Verzoekt het college van GS:
* Alle mogelijke inspanningen te doen om op nationaal niveau voor het Landelijk Toekomstbeeld Fiets bij Rijk én IPO meer middelen te bepleiten voor de Gelderse fietsinfrastructuur
* Zich in te spannen om ook binnen de Gelderse begroting jaarlijks zowel in de structureel als incidenteel beschikbare middelen voor mobiliteit de middelen zodanig in te zetten, dat het streefdoel van 35% van alle verplaatsingen met de fiets in 2030 wél bereikt wordt
en PS over de voortgang te informeren bij perspectiefnota in voorjaar 2022.
Voorzitter ik rond af maar niet voordat ik nog drie thema’s kort bespreek. Het Unesco comité kwam afgelopen zomer in actie, en hoe. Drie nieuwe Unesco Werelderfgoed aanwijzingen in Nederland, waarvan twee in Gelderland. Dat vraagt om actie van onze provinciale kant. Hoe mooi zou het zijn als de regionale trein tussen Tiel en Arnhem-Nijmegen het verhaal van de Romeinen en de Romeinse Limes grens tot uitdrukking weet te brengen? Er is voldoende tijd om dit vóór de herziening van de concessie in 2025 voor te bereiden. Onze vraag aan GS is, kan het verhaal van de Romeinen in het regionaal OV tot leven worden gebracht?
Onlangs zijn de resultaten van het ‘Welzijnsonderzoek LHBTIQ+ van Gelderland en Overijssel’ bekend geworden en is gebleken dat de acceptatie en tolerantie voor LHBTIQ+ terugloopt;
* D66 vindt dat Gelderland als regenboogprovincie een verantwoordelijkheid heeft om organisaties te ondersteunen die bijdragen aan onder andere de acceptatie van LHBTIQ+;
* Het COC met hun regionale inzet heeft een belangrijke rol in Gelderland als het gaat om voorlichting, veiligheid, emancipatie, acceptatie en integratie van LHBTIQ+;
Daarom dienen we de motie van de PvdA mede in waarbij we GS Verzoeken om tot een integraal programma voor onder andere acceptatie en veiligheid van LHBTIQ+ in Gelderland te komen en daar meerdere partners bij te zoeken.
Waar actie leidt tot resultaat: Als de begroting wordt aangenomen maken we in 2022, samen met vele partners, de opstart van het Centrum voor Veiligheid en Digitalisering in Apeldoorn mogelijk. En het zal u niet ontgaan zijn voorzitter dat ik daar al eerder aandacht voor gevraagd heb en ik ben er trots op dat Gelderland dit nu ook daadwerkelijk doet! Op 15 oktober was ik bij de opening van dit centrum met interessante sprekers van de betrokken instellingen, overheden en bedrijven, publiek en privaat die samenwerken: tripple helix in uitvoer! Mooi dat Gelderland dit centrum mede mogelijk maakt, en zoals gedeputeerde Kerris sprak: dit kenniscentrum staat juist in Apeldoorn: een mooie boost voor oost Nederland, voor onderwijs met een mooie doorlopende leerlijn, voor arbeidsplekken en veiligheid, want veiligheid en digitalisering is 1 woord, het een kan niet zonder het ander, juist nu
Actie actie actie riep Rutte,
Maar de jeugd ziet het niet there is no planet b, bla bla bla riep Greta Thunberg
Laten we voorkomen dat wij in Gelderland alleen van bla bla bla zijn en veel praten over kansen en mogelijkheden, maatregelen en doelen. Laten we over gaan tot actie actie actie!