D66 stemt tegen wijzigingen van het fosfaatrechtenstelsel

D66 wil een forse afname van de veestapel, circulaire landbouw, meer perspectief en minder regels voor boeren. Het wetsvoorstel combineert drie wetswijzigingen en twee daarvan dragen bij aan deze ambitie. Deze wet maakt het voor boeren en voor handhavers helder voor welke dieren fosfaatrechten nodig zijn en voor welke niet. En de wet zorgt ervoor dat boeren die verhuizen hun fosfaatrechten eenvoudiger kunnen meenemen. Zo kunnen boerderijen worden verplaatst om natuur te beschermen en de veestapel te laten krimpen.

De derde wijziging maakt het voor boeren mogelijk om jaarlijks 100 kilogram fosfaat extra te leasen bij de fosfaatbank, bijvoorbeeld als een paar koeien eerder kalven dan verwacht. Maar gezien het gemiddelde aantal koeien per boer en de gemiddelde uitstoot per koe zouden boeren al genoeg hebben aan 10 kilogram extra fosfaat per jaar. Door deze overbodige lease zijn er minder fosfaatrechten voor jonge, circulaire boeren, terwijl juist zij hard nodig zijn voor de landbouwtransitie. Senator Pijlman vraagt zich daarom af: “Draagt dit voorstel bij aan die [duurzame] doelstellingen of bemoeilijkt het juist de transitie in de landbouw en de veestapel?

De gemiddelde boer in Nederland gaat gebukt onder een enorme regeldruk. Voor boeren bijna niet uitvoerbaar en voor toezichthouders niet handhaafbaar. Dit voorstel voegt nieuwe regels toe en D66 zet daar vraagtekens bij. Bovendien worden de Europese doelstellingen voor mest nu al niet gehaald en volgen er later mogelijk meer en verregaandere regels. Volgens de fractie moeten we daarom kijken naar de samenhang van stikstof, fosfaat en nitraat en de vermindering daarvan.