Algemene beschouwing speech: Amsterdam een stad waar iedereen zich vrij voelt

Voorzitter,

Het is natuurlijk vloeken in de kerk om hier meteen over Rotterdam te beginnen. Dat doe ik dan ook liever niet. Maar toen ik afgelopen week de onthulling zag van het standbeeld van een zwarte vrouw voor hun Centraal Station, keek ik toch met enige jaloezie.
Laten we wel wezen, Amsterdam is natuurlijk in vrijwel alles beter dan Rotterdam. Onze grachten zijn mooier. Ons vrouwenteam voetbalt beter. En wij hebben geen calimero-complex. Daarom stopt ook hier de vergelijking.

Maar wat het standbeeld Moments Contained zichtbaar maakt, is dat vrouwen, maar ook mensen van kleur, vaak onzichtbaar zijn in onze straten. Caroline Criado Perez beschrijft in haar boekOnzichtbare vrouwen’, hoe zij ontbreken in het ontwerp van onze stad. Met name richting de 19e eeuw was het de vrouw die thuis bleef en de man die zich op straat begaf. Straten die voor en door hen werden ingericht.

In 1929 beschrijft Virginia Woolf in ‘A room of one’s own’ al hoe zij vanwege haar geslacht geen toegang krijgt tot de plaatselijke bibliotheek en alleen op het pad mag lopen, niet op het gras. Niet alleen voor vrouwen is sprake van ongelijke behandeling, maar ook voor bijvoorbeeld lbhti’ers, kinderen, ouderen en mindervaliden is de stad niet altijd veilig en toegankelijk.

Daarom pleit ik ervoor dat we onze stad inclusiever en daarmee rechtvaardiger maken. Door het onzichtbare, zichtbaar te maken. Daarmee bereiken we een evenwichtigere stad, waarin welvaart verdeeld wordt en we zorgen voor duurzame groei. En voor de mannen in de zaal, daar hebben we juist ook jullie bij nodig. Amsterdam moet een stad zijn waar iedereen zich vrij voelt.

Voor ons ligt een Voorjaarsnota die een evenwichtig beeld geeft in moeilijke tijden. Onze complimenten voor het college en de keuzes die zijn gemaakt. We zijn blij met investeringen in de duurzame ontwikkeling van de stad en rechtvaardigheid voor alle Amsterdammers. Ik licht er graag drie uit: vrouwen & lhbti’ers, het klimaat en de toekomst van onze kinderen.

I Rechtvaardige stad voor vrouwen & lhbti-ers

We staan voor grote uitdagingen. Vanuit de VS waait een conservatieve wind richting het Europese continent waarover ik mij grote zorgen maak. In Polen is abortus al verboden, mogelijk volgen landen als Hongarije. De anti-gender-lobby krijgt steeds meer voet aan de grond, ook hier in Nederland.

Elke 8 dagen wordt in Nederland een vrouw vermoord. Maar liefst driekwart van de jonge vrouwen in Amsterdam krijgt te maken met straatintimidatie en vele lhbti’ers zijn slachtoffer van geweld.
Daarom is het van belang dat we met de Voorjaarsnota extra investeren in het tegengaan van seksueel geweld en discriminatie van vrouwen en de lhbti-gemeenschap.

Binnenkort worden straatintimidatie en andere seksuele misdrijven eindelijk landelijk strafbaar gesteld, een lang gekoesterde Amsterdamse wens. Vooruitlopend op de wetswijziging dien ik een motie in voor een Roze in Roze vrouwennetwerk binnen de politie, naar voorbeeld van Roze in Blauw, én een app of online meldpunt om de drempel om melding te doen te verlagen en te zorgen dat dat ook tot veroordelingen leidt

II Klimaatrechtvaardigheid

Een vrije stad betekent óók een stad die duurzaam is voor toekomstige generaties. Op dit moment ben ik vier maanden zwanger en voel ik dit dus des te meer. ‘We bevinden ons op een snelweg richting klimaathel met onze voet nog op het gaspedaal,’ aldus een Sloveens filosoof in de Groene Amsterdammer.
 
Het klimaatprobleem kan voor velen uitzichtloos voelen en dat maakt dat je bij de pakken neer gaat zitten. Verregaande actie is echter nodig. Daarom is het goed als we ook spreken over wat er wél gebeurt:



Dit jaar stevent de wereld af op een record toename aan hernieuwbare energie en de kosten van schone energie, met name zonne-energie, dalen pijlsnel. Denemarken investeert voor een derde in Finlands windenergie en India besloot de komende 5 jaar geen kolencentrales te bouwen.
 
Ook in Amsterdam trekken we veel geld uit voor klimaat. Geld reserveren staat echter niet gelijk aan klimaatresultaat. Dat laatste is wat telt. En als we dan kijken naar de onderbestedingen zijn wij nog lang niet tevreden en maak ik mij zorgen, zeg ik richting de wethouder.
 
Ik kom daarbij graag met een concreet voorstel: laten we een einde maken aan de vervuilende cruiseschepen in het hart van onze stad. Deze varende flatgebouwen varen op bunkerolie, ook wel ‘vloeibaar asfalt’ genoemd, en zijn hierdoor megavervuilers.
 
Astma wordt bij 1 op de 5 kinderen veroorzaakt door luchtvervuiling. En de dagelijkse luchtvervuiling van één cruiseschip staat gelijk aan 31.000 vrachtwagens die een rondje rijden op de ring.
 
Het moge duidelijk zijn: het cruisetoerisme past niet binnen de duurzame ambities van Amsterdam. Laten we de Passenger Terminal een mooie nieuwe bestemming geven: cultuur, een nachtclub, woningen. Ik sta open voor suggesties. En ik hoop op jullie steun.

III Rechtvaardige toekomst voor onze kinderen

Ik zou geen D66’er zijn als ik niet zou vinden dat die toekomst begint bij het onderwijs. En hierbij hebben we ook veel aandacht voor het mbo. Maar goed onderwijs begint bij de leraar. En het lerarentekort in de stad neemt alleen maar toe. Ondanks de inzet van de gemeente, liegen de cijfers er niet om. We scoren al jaren een onvoldoende als het gaat om de uitval van startende leraren. Dit heeft enorm veel impact op de kinderen in onze stad.
 
Met ons initiatiefvoorstel ‘Aandacht voor de (startende) leraar’ wil D66 van het docentschap weer een van de aantrekkelijkste beroepen maken van deze stad. Met een lerarenbeurs, traineeship, en fonds gunnen we niet alleen leerlingen, maar ook de leraren de kans om zich te blijven ontwikkelen. 
 
Met de Voorjaarsnota die voor ons ligt doen we de noodzakelijke investeringen in onze mooie stad. Want we moeten blijven strijden tegen conservatieve pushback op verworven rechten voor vrouwen en lhbti’ers, vergaande klimaatactie kan niet op zich laten wachten en onze kinderen verdienen een toekomst waarin zij niet alleen iets, maar ook iemand kunnen worden.

Daarom investeren we in Amsterdam als vrije stad. Nu en voor de volgende generaties. Zodat we niet alleen de mooiste stad van het land, maar ook de meest rechtvaardige zijn.