Menu
Erwin Kamp - Beeld: D66 Utrecht
Bovenstaande vraag is misschien wel de meest lastige vraag die ik sinds ik Statenlid ben mijzelf heb gesteld. De afgelopen week werden wij zowel door onze Minister van Defensie, Ruben Brekelmans, als door de onlangs nieuw aangetreden Secretaris-Generaal van de NAVO, Mark Rutte, gewezen op de mogelijkheid dat Nederland betrokken raakt in een oorlog. Ook afgelopen zondag sprak de Commandant der Strijdkrachten, Generaal Eichelsheim, in het televsieprogramma Buitenhof, zijn zorgen uit. Bovenstaande vraag vind ik om verschillende redenen erg ongemakkelijk maar ik vind dat ik hem wel moet stellen.
De eerste reden is dat wij ons langzaam bewegen richting de Kersttijd. Een tijd bij uitstek waarin we naar binnen keren en reflecteren op ons leven. Kerst staat voor mij voor saamhorigheid, voor vrede op aarde, voor het licht, nieuw leven en hoop. Met een al drie jaar durende oorlog aan de rand van Oost-Europa zien we de verschrikkingen van oorlog iedere dag opnieuw in de media. Wat betekent deze oorlog is het licht van onze behoeften in deze tijd aan vrede en hoop?
De tweede reden is dat ik om mij heen verschillende antwoorden hoor op de vraag of wij ons in Nederland moeten voorbereiden op oorlog. De eerste is dat ik mensen hoor zeggen dat al die waarschuwingen van bewindslieden, politici en hooggeplaatste militairen bijdragen aan oorlogshitserij. Ze zouden ons een ‘Derde Wereldoorlog’ in praten. Aan de andere kant hoor ik ook dat we die waarschuwingen wel degelijk serieus moeten nemen. Rusland investeert voor de toekomst veel meer in defensie dan Europa en de honger van de Russische President Poetin is niet gestild met de inname van de Donbas. Ook China lijkt niet stil te zitten en bereid zich voor op een mogelijke invasie van Taiwan.
De derde reden is dat ik mij afvraag wat precies de rol van de provincies bij dit alles is. Hoeven wij niets te doen en kijken we naar de Rijksoverheid? Laten wij het aan de Veiligheidsregio’s over of hebben wij wel degelijk een rol te vervullen? Maar welke rol dan en hoe? We spraken onlangs over de energievisie in de Staten waarin wij nadenken en debatteren over onze energievoorziening in de toekomst Ik kan mij niet herinneren dat de woorden ‘oorlog’ of ‘crisissituatie’ niet zijn gevallen. Of maak ik het allemaal te groot door veel diep hierover na te denken? Het laatst wat ik wil, is voor oorlogshitser uitgemaakt worden omdat ik als geen ander door mijn werk bij Defensie weet wat oorlog betekent en hoe vreselijk dit is.
Wat moeten we als Provincie met al die statements en waarschuwingen? Op de Oude Gracht in hartje Utrecht zit een Prepshop waar je spullen kunt kopen die je helpen om zelfredzaam te zijn als je geen water meer uit de kraan kunt drinken of geen stroom meer uit het stopcontact krijgt. In deze winkel hadden ze het de afgelopen dagen zo druk, dat ze geen tijd hadden om de NOS te woord te staan. Het leeft dus blijkbaar wel onder een deel van onze bevolking.
En het leeft ook in mij vanuit mijn verantwoordelijkheid die ik voel als volksvertegenwoordiger. Simpelweg alleen al vanwege het feit dat ik mijzelf niet het verwijt achteraf wil maken; had ik maar… We hebben nu nog de tijd om ons op een goede wijze voor te bereiden waarin we het met elkaar kunnen hebben over vragen zoals: heeft de provincie een taak en zo ja, welke als ons energievoorziening in gevaar komt? Heeft de provincie een taak als ons drinkwatervoorziening niet meer werkt? Heeft de provincie een rol om met het bedrijfsleven in gesprek te gaan over de kans op oorlogsdreiging? Zijn zij in staat normaal te blijven functioneren? Kunnen we hun hierin faciliteren? Heeft de provincie een rol bij de bescherming van cultureel erfgoed in een oorlogs- en crisissituatie? Is ons provinciaal crisisplan voldoende toereikend? Hoe functioneert überhaupt Provinciale Staten in tijden van een oorlog en crisissituatie? Zijn de Staten nog in functie of nemen andere bestuursorganen het over?
Een goede voorbereiding houdt voor mij in dat je uitgaat van twee scenario’s. Het eerste scenario is dat je uitgaat van het meest waarschijnlijke scenario (en dat is toch echt dat ik hoop dat het nooit oorlog wordt of dat we in een crisissituatie terecht komen). Het tweede scenario is dat je rekening houdt met het meest slechte scenario. In ons provinciaal beleid houden we ons nu op dit moment met geen enkel scenario bezig. Ik merk het niet. Het voelt opnieuw ongemakkelijk maar ik stel toch de vraag maar weer opnieuw; Moeten wij ons in de Provincie ook op oorlog of crisissituatie voorbereiden?
Voor nu wens ik u fijne kerstdagen en een gezond en vredig 2025!
