Statencommissie 8 december 2021: Werken aan een groene omgeving

Groningen is misschien niet de eerste provincie die in je opkomt als je denkt aan grote bossen en lange rijen bomen. En precies daar wil het College de komende jaren met het programma Bos en Hout enige verandering in brengen. In de periode tot 2030 moet in totaal 750 hectare aan nieuw bos en andere landschappelijke beplating worden aangelegd. Om daarvan een idee te krijgen: dat komt overeen met ongeveer 1100 voetbalvelden. Een van de redenen hiervoor is dat bomen een belangrijke troef zijn in de strijd tegen klimaatverandering, omdat ze in staat zijn CO₂ op te nemen die daardoor uit de atmosfeer wordt gehaald. Ook maken nieuwe bossen Groningen aantrekkelijker als fiets- en wandelprovincie en dragen ze bij aan een grotere biodiversiteit. Dit alles uiteraard wel met oog voor de uitstraling van ons landschap.

D66 is blij met deze ambitie en kijkt net als het College uit naar een groen, biodivers en klimaatbestendig Groningen. ‘’Nadeel is wel dat nu nog onvoldoende financiële middelen beschikbaar zijn. Daarom horen we graag een toelichting bij de verwachting dat de komende jaren structureel meer geld beschikbaar zal komen,’’ aldus woordvoerder Jurgen Elshof. Helaas kon het College hier geen concrete toezegging doen, dus zullen we zelf de vinger aan de pols blijven houden. Ook hebben we aandacht gevraagd voor de rol die groene schoolpleinen en natuurbegraven kunnen spelen in de vergroening van onze provincie.

Al eerder spraken we in Provinciale Staten over de actualisatie van de huidige provinciale Omgevingsvisie. Dit is nodig vanwege het uitstel van de nieuwe Omgevingswet en het verlopen van enkele onderdelen van de huidige Omgevingsvisie. De actualisatie wordt ook gebruikt om in te spelen op nieuwe ontwikkelingen, bijvoorbeeld op het gebied van wonen en de energietransitie.

Bij de eerdere bespreking van de actualisatie heeft D66 een motie gesteund die oproept meer ruimte bieden voor het herbestemmen van leegstaande boerderijen in meerdere wooneenheden. ‘’Het is goed dat de provincie in reactie op deze motie de regels voor het herbestemmen van bestaande boerderijen wil verruimen. Door opsplitsing in meerdere wooneenheden verder te stimuleren dragen we niet alleen bij aan een oplossing voor de woningnood, maar ook aan het behoud van voor onze provincie karakteristieke boerderijen. Wij vroegen daar onlangs aandacht voor, en zijn blij nu al concrete actie op dit punt te zien,’’ geeft woordvoerder Peter Gerrits ons enthousiasme over deze verruiming weer. D66 is daarnaast benieuwd naar de uitkomst van de gesprekken met de gemeenten over het toestaan van meer nieuwe woningen in het buitengebied. Dit kan namelijk eveneens een bijdrage leveren aan het bestrijden van de woningcrisis.

Ook over windmolens worden bij deze actualisatie enkele opmerkingen gemaakt. De gemeente Groningen heeft aangegeven een windpark te willen ontwikkelen bij Roodehaan/Stainkoel’n in het zuidoosten van de stad. Daarom wordt voorgesteld dit gebied op voorhand alvast op te nemen in de betreffende omgevingskaart. Peter daarover: ‘’D66 is zeer te spreken dat de gemeente Groningen voor dit windpark een samenwerkingsverband heeft met de Natuur- en Milieufederatie en Grunneger Power. Dat geeft vertrouwen voor de participatie van omwonenden.’’ We hebben benadrukt dat daarbij ook rekening moet worden gehouden met inwoners van Midden-Groningen, omdat de windmolens tegen de gemeentegrens aan komen te liggen. Komend voorjaar spreken we nog een keer apart over het voornemen tot dit windpark.

Tot slot spraken wij onze steun uit voor de ambitie om de houtsingelstructuur in het Westerkwartier beter te beschermen. De lijnvormige beplantingen staan onder druk door uitbreiding van de landbouw en onvoldoende onderhoud. D66 vindt dit zorgelijk en verwacht daarom dat de getoonde ambities snel worden vertaald in de praktijk.

Op initiatief van de SP stond een voorstel voor een provinciale referendumverordening op de agenda. Hiermee wordt het voor inwoners mogelijk om met voldoende ondersteuningsverklaringen een verzoek in te dienen voor een adviserend referendum over een besluit van Provinciale Staten, en kunnen de Staten zelf ook beslissen een dergelijke raadpleging houden. Vorige maand konden we al enkele punten meegeven aan de initiatiefnemers, waarna nu een enigszins aangepaste verordening voorlag.

Net als bij de eerdere bespreking hebben we aangegeven positief te staan tegenover het initiatiefvoorstel. Woordvoerder Paula Benjamins-van Oudheusden: ‘’Wij zien het referendum als een toevoeging aan onze ‘participatiekit’. Vanzelfsprekend gaan we ervan uit dat we ons participatiebeleid zó goed vormgeven dat er weinig behoefte zal zijn aan een referendum, maar de mogelijkheid moet er wat D66 betreft wel zijn.’’ In de verordening is vastgelegd dat de uiteindelijke vraagstelling op het stembiljet wordt bepaald door Provinciale Staten. Onze fractie vindt dit een belangrijke voorwaarde, omdat we er zo op toe kunnen zien dat de vraag neutraal wordt geformuleerd en iedereen écht de kans krijgt een eigen mening te vormen.

Specifieke aandacht hebben we gevraagd voor de rol van jongeren bij het referendum. ‘’Veel onderwerpen waar wij als Provinciale Staten over beslissen, en waar straks dus een referendum over gehouden zou kunnen worden, raken immers direct aan de toekomst van jongeren. We moeten jongeren daarom betrekken via bijvoorbeeld de Jongerenadviesraad en bijeenkomsten, maar wat D66 betreft ook door hen formele invloed te geven op de politieke besluitvorming,’’ aldus Paula. Daarom hebben we gevraagd hoe andere fracties aankijken tegen een verlaging van de stemgerechtigde leeftijd voor het referendum naar zestien jaar.