Interview met Jos Zeelen: Noaberschap brengen in Nieuwkoop

Jos Zeelen is pas een half jaar lid van D66, maar hij heeft intussen een vliegende start gemaakt als fractie-assistent in Nieuwkoop.
 
Dat maakt nieuwsgierig naar de persoon achter deze kersverse politicus. Rogier Verkroost interviewde Jos over zijn drijfversen, zijn levenservaring, welk boek we moeten lezen en hoe hij het Noaberschap van zijn Twentse roots in Nieuwkoop wil brengen. 




Hoe kwam je ooit bij D66 terecht?
Dat is te danken aan het enthousiasme van Jop van der Pijl. Hij heeft me warm gemaakt om deze stap te zetten. Ik ben niet zo lang geleden met vervroegd pensioen gegaan. Ik was uitvaartleider. Maar ik heb aan COVID blijvende klachten overgehouden. Ik kon me niet meer voldoende concentreren om dat werk nog goed uit te kunnen oefenen. Toen ben ik eens gaan nadenken over wat ik de laatste kwart van mijn leven zou gaan doen. Ik houd niet van thuiszitten.
Ik heb me toen beschikbaar gesteld voor verschillende activiteiten. Zo heb ik me gemeld bij Activite om huishoudelijke hulp en gezelschap aan ouderen te bieden. Ook help je ze af en toe met de instanties. Daar heb ik al veel leuke contacten mee gemaakt. Zo is er een kunstenares van 97 jaar, waar ik mooie gesprekken mee heb. Ik ben ook vrijwilliger bij de blindenbibliotheek in Rijswijk, waar ik boeken inspreek en af en toe help ik mijn Syrische overburen met ondersteuning in taal.

Maar toen had ik nog steeds tijd over. Ik heb Jop ontmoet op een avond over inclusiviteit en LHBTI, die de gemeente organiseerde. Ik zei tegen mijn partner dat als de gemeente zijn nek uitsteekt voor onze doelgroep, dat we er gehoor aan moesten geven. En het was ook een waardevolle avond. Echter leken voornemens van die avond niet echt van de grond te komen. Toen heb ik maar weer contact gezocht met Jop. Bij een afspraak vroeg hij me of ik lid van D66 wilde worden. Ik stemde al heel lang op de partij. Ik heb de politiek altijd gevolgd, maar was nooit actief. Maar ik wilde wel wat bijdragen.
Ik werd uitgenodigd voor een fractievergadering. Daarna vroeg hij natuurlijk wat ik er van vond. Moeilijk om op basis van één vergadering een besluit te nemen. Jop overtuigde me dat ik het gewoon moest proberen. Ik ben in het diepe gesprongen en ben dit voorjaar benoemd als fractieassistent. Ik heb een voorbehoud gemaakt om het zo’n driekwart te proberen, om dan samen met Jop te kijken of het echt bij me past. Ik heb er nu een paar vergaderingen op zitten, waarbij ik ook vragen kon stellen. Het is een boeiende wereld en heb voor nu wel het idee wat te kunnen bijdragen. Daarnaast is het ook leuk om veel nieuwe mensen te leren kennen waarmee je politiek op een lijn zit.

Wie is Jos in zijn privéleven?
Ik werd 65 jaar geleden geboren in Enschede, dus ik ben een echte tukker. Toen ik opgroeide, wist ik niet wat ik wilde worden. Ik had een hekel aan school. Maar ik realiseerde me ook dat ik zonder diploma ook nergens kwam. Vooral mijn moeder pushte me om naar het HBO te gaan. Toen heb ik een opleiding gekozen die niet te lang duurde. En die me kon helpen van mijn verlegenheid af te komen. Ik durfde als kind in de supermarkt nog echt niet te vragen waar iets stond. Ik koos voor een opleiding tot bibliothecaris. Die duurde drie jaar, en je werd gedwongen om met mensen om te gaan. Dat lukte ook.

Na acht jaar als bibliothecaris gewerkt te hebben ben ik toen in dienst gegaan bij wat toen een kruisvereniging heette. Tegenwoordig is dat de thuiszorg. Ik werd er communicatieadviseur. Na een reorganisatie moest ik daar helaas vertrekken, maar ik ben in dat vak gebleven. Dat heb ik tot 2015 gedaan. Toen kwam er bij mijn werkgever een nieuw management, waarmee het niet boterde. Al jaren sluimerde het idee om uitvaartleider te worden. Ik had er geen ervaring in, maar na veel bellen kon ik in Hoofddorp terecht en mocht ik de opleiding ervoor volgen. Dat heb ik met enorm veel voldoening tot mijn vervroegde pensioen gedaan.

Op mijn 23e ben ik getrouwd met een vrouw. Maar ik kwam erachter dat ik homoseksueel ben. Toen zijn we gescheiden en kwam ik uit de kast. Daarna heb ik enkele mislukte relaties gehad tot ik in 2005 Henk uit Uithoorn ontmoette, waar ik nu 19 jaar gelukkig mee samen ben. Aanvankelijk zou hij naar Twente komen, maar het lukte hem maar niet om daar werk te vinden. Dus toen ben ik maar naar Uithoorn verhuisd. Zijn appartement was echter veel te klein voor twee bewoners en onze hobby’s. Dus we hebben toen na enig zoeken een huis in Nieuwkoop gekocht.

Wie in de politiek zie jij als voorbeeld?
Dat is onze leider Rob Jetten. Wat ik heel knap van hem vond is, dat hij destijds een stap opzij wilde zetten voor Sigrid Kaag. Voor mijn gevoel was hij toen nog niet rijp genoeg om lijsttrekker te worden. Maar hij is ongelofelijk gegroeid in zijn rol. Ik heb veel bewondering voor hoe hij zich nu manifesteert. Jan Paternotte vind ik ook erg goed.

Ik heb ook veel bewondering voor Henri Bontenbal. Het lukt hem om een zwaar aangeslagen partij weer schwung te geven.

Waarin wijk jij af van de norm?
Dat is denk ik wel beantwoord als je bovenstaande antwoorden leest, haha. Maar is toch niet het hele antwoord.

Jaren geleden had ik een functioneringsgesprek. En toen vroeg de directeur wat nu eigenlijk mijn ambities waren. Die had ik tot haar verbazing niet. Iedereen verwacht namelijk dat je die hebt. Maar ik heb ze niet in de zin van dat ik carriere wil maken en om steeds hoger op de ladder komen. Dat is aan mij niet besteed. Mijn ambitie is om plezier te hebben in het werk en om het zo goed mogelijk te doen. Ik verbaas me ook altijd over mensen die zo ver vooruit willen plannen hoe hun loopbaan eruit moet gaan zien.

Welk boek kun je iedereen aanraden?
Bij de blindenbibliotheek heb ik een boeiend boek gelezen van ene meneer Thielen. De onbedoelde samenleving. Het is een verhaal over Harvey Naarendorp die in Suriname minister van Buitenlandse zaken was. Jan Thielen heeft een biografie over die man geschreven. Dit boek geeft een hele andere kijk op Suriname en heeft me wel wakker geschud. We hebben het koloniale denken nog steeds niet helemaal terzijde geschoven en hebben nog die witte-suprematie-kijk op die samenleving. Het heet niets voor niets de onbedoelde samenleving, omdat deze bestaat uit mensen uit verschillende etnische groepen, die erheen zijn gebracht door de Nederlanders. Het heeft nooit echt de kans gekregen, maar ook niet genomen om een volwaardige nieuwe samenleving op te bouwen. Ze zitten er nog altijd in die groepencultuur. Thielen noemt Hans van Mierlo als een van de weinigen die begreep dat we afstand moesten nemen van ons koloniaal denken.

Wat is het grootste probleem in Nieuwkoop?
We zijn niet echt uitzonderlijk ten opzichte van problemen die bij anderen gemeenten spelen. Ik denk dat vooral het gebrek aan fysieke ruimte is dat overal knelt. Er moet veel op weinig grond, zoals woningen, natuur, infrastructuur, zonnevelden en nog meer.

Wat zou je nog willen bereiken in je functie?
Ik hoop dat ik in deze rol een bijdrage kan leveren aan kennisoverdracht op het gebied van zorg en inclusiviteit. Ik hoop dat de kennis en ervaring uit mijn arbeidsverleden wat kan bijdragen aan alle discussies daarover. En ik hoop dan tot consensus kunnen komen op het gebied van wat er op de zorg moet gebeuren. Er is daar nog wel wat om voor te vechten.
 
En ik wil dat we als D66 duidelijk maken dat “Ik heb recht op” niet meer zo vanzelfsprekend is in de zorg en überhaupt in de samenleving. “Ik” moet “wij” worden. Door alle tekorten moeten we leren accepteren dat niet alles meer kan. Toch zijn er veel kansen. We kunnen zorg ook in de buurt gaan organiseren. Je hebt gemeenten waar “lief en leed” straten bestaan. In de straat heb je dan aanjagers die ervoor zorgen dat er door de bewoners naar elkaar omgekeken wordt. Ik zou dat concept ook in Nieuwkoop graag willen introduceren. Ik wil dat er op die manier meer invulling wordt gegeven aan wat we in Twente “noaberschap” noemen.