Samen de stad besturen

Voorwaarde voor een succesvolle democratische stad is het aantal inwoners dat actief meedoet en bijdraagt aan het proces. D66 wil een gemeente die niet bang is voor kritische burgers, maar hen met een open houding ontvangt. Immers, een kritische houding is een uiting van betrokkenheid bij de stad. Tegelijkertijd vinden wij het van belang dat de gemeente oog heeft voor de rechten van al haar inwoners. Daarom willen we dat beleid niet alleen gemaakt wordt voor, maar samen met Nieuwegeiners. 

De groei van de stad, de energietransitie en de ongelijke verdeling van kansen: het zijn onderwerpen die grote uitdagingen meebrengen en waar belangrijke keuzes gemaakt moeten worden. D66 wil dat deze keuzes samen met de Nieuwegeiners worden gemaakt.

Het blijft een uitdaging om ook inwoners met meer afstand tot de politiek te betrekken in het keuzeproces. De gemeente heeft de verantwoordelijkheid om te blijven zoeken naar een optimaal proces om inwoners te betrekken. Andere gemeenten (wereldwijd) hebben al ervaringen opgedaan (bijvoorbeeld met een burgerberaad of een club van 1000) waar wij van kunnen leren.

De gemeenteraad is het hoogste democratisch orgaan van de stad. Het college voert uit wat de raad als kaders meegeeft. Om een echte brede vertegenwoordiging mogelijk te maken, is het wat D66 betreft slim om te werken met een raadsprogramma en een uitvoeringsprogramma voor het college.

Het doel is om het onderscheid tussen oppositie en coalitie te verkleinen ten gunste van de echte politieke discussies tussen de verschillende perspectieven in onze diverse raad. Bij de politieke discussies worden partijen (bijvoorbeeld inwoners via een burgerberaad) actief betrokken. In de discussies moet ook scherp worden gekeken naar de verschillende rollen van de gemeente, enerzijds als democratisch instituut en vergunningverlener maar anderzijds ook als (financieel) belanghebbende in transacties met burgers en ondernemers.

Met het grootste gemak wordt steeds meer gevoelige informatie digitaal uitgewisseld met en in de gemeente. Het vraagt steeds meer expertise om dit veilig te doen. D66 wil dat ethische hackers worden ingezet om te onderzoeken hoe Nieuwegein haar digitale dienstverlening nog beter kan beveiligen. Het verzamelen van persoonsgegevens die niet strikt noodzakelijk zijn om een aanvraag af te handelen, willen we in de gemeente zoveel mogelijk afschaffen.

Daarnaast wil D66 dat de gemeente actief deelneemt aan hackatons. Hier worden nieuwe ideeën of verbeterde mogelijkheden gecreëerd om de relatie tussen overheid en inwoners te verbeteren. Een zogeheten vendor lock-in (waarbij de gemeente afhankelijk wordt van een bepaalde leverancier) moet de gemeente te allen tijde voorkomen. Daarom moet de gemeente zoveel mogelijk gebruik maken van open standaarden bij het opslaan en delen van informatie. Dit moet uiteraard volledig in lijn zijn met de privacy by design ontwerpprincipes. Om dezelfde reden is D66 een groot voorstander van het gebruik van open source software door de gemeente. Tenslotte is D66 van mening dat data dat met belastinggeld wordt verzameld, als open data teruggegeven wordt aan de samenleving.

Nieuwegein heeft al enige jaren per wijk een wijkplatform (ook wel wijknetwerk genoemd). In de ene wijk is het wijkplatform het kloppend hart van de wijk, waar het in een andere wijk vooral dient als een overlegorgaan om de afstand tussen de gemeente en de inwoners van de wijk te verkleinen. 

D66 waardeert de inzet en betrokkenheid van alle deelnemers aan een wijkplatform. Tegelijkertijd constateren we dat wijkplatforms soms worden ingezet om als een soort woordvoerder namens de wijk op te treden, alsof een wijkplatform namens inwoners van de wijk spreekt. 

D66 vindt dat er een herijking van de rol en functie van een wijkplatform moet plaatsvinden. Wat is passend in de veranderende relatie tussen bestuur, gemeente en inwoner? Wat is de wens vanuit de wijk? Deze vragen willen we samen oppakken om te komen tot een nieuwe uitgangssituatie.

D66 Nieuwegein wil dat de begroting duurzaam is. Zaken die de gemeente structureel geld kosten, moeten ook structureel gedekt zijn. Een sluitende meerjarenbegroting is voor ons leidend. Indien nodig pleit D66 voor slim bezuinigen of hervormen waarbij ook het eigen apparaat niet moet worden geschuwd. De kaasschaafmethode heeft niet onze voorkeur.

Wij houden het subsidiebeleid tegen het licht. Niet langer kijkt de gemeente alleen of de aanvraag gegrond is, maar ook of de aanvrager het wel nodig heeft. Achterliggende gedachte is dat er geen subsidie wordt verstrekt aan organisaties als die het ook zelf kunnen betalen. Ook moet goed gekeken worden naar het resultaat van de subsidie: dus wat is de toegevoegde waarde voor de burger en de maatschappij. 

Een belangrijke inkomstenbron voor de gemeente is de onroerendzaakbelasting (OZB). Voor D66 is het belangrijk om de OZB zo laag mogelijk te houden. Als het echt nodig is en andere maatregelen niet lukken, is het voor D66 bespreekbaar om de OZB met een klein percentage te laten stijgen. Dit willen we niet doen om gaten te vullen, maar om structureel meer balans te brengen tussen het onderhoud aan de woonomgeving en de hoogte van de OZB. Leges, rioolrechten en bouwvergunningen dienen kostendekkend te zijn. D66 wil de belastingen vergroenen, bijvoorbeeld door deze afhankelijk te maken van het energielabel. Ook de Wabo leges worden vergroend. Uiteraard moet de gemeente zorgen dat de dienstverlening zo goedkoop en efficiënt mogelijk gaat.

Transparantie van de gemeentefinanciën is onmisbaar en daarom wil D66 dat de gemeentelijke rekenkamer ieder jaar een groot onderzoek doet en daar voldoende budget voor krijgt. 

Wanneer bezuinigingen noodzakelijk zijn dan wil D66 de sociale infrastructuur ontzien (waaronder sport, cultuur, onderwijs, vrijwilligerswerk) en blijven bouwen aan het toekomstbestendig maken van de stad (klimaatadaptatie, biodiversiteit en fietsmobiliteit).