Nieuwe toekomstvisie sociaal werkbedrijf DZB

Bij de toekomstvisie voor DZB, de sociale werkvoorziening voor de Leidse Regio, heeft D66 een kritisch geluid laten horen over publiek-private samenwerking. Daarnaast is door D66 een oproep gedaan om expertise van het personeel binnen DZB te behouden en is verzocht om de gemeenteraad ook in de toekomst de gelegenheid te geven invloed uit te oefenen op de richting van DZB Leiden. De drie voorstellen van D66 raadslid Eric Krijgsman zijn donderdagavond 18 februari met overtuigende meerderheid aangenomen door de gemeenteraad.

In de raadsvergadering van 18 februari is de nieuwe Toekomstvisie voor DZB Leiden besproken. DZB is voor Leiden en regiogemeenten de sociale werkvoorziening. Door de invoering van de participatiewet in 2015 is er geen nieuwe instroom meer mogelijk en neemt het aantal mensen waarvoor DZB de sociale werkvoorziening is gestaag af. Daardoor gaat er op termijn een structureel tekort ontstaan van 4 miljoen euro omdat er steeds minder geld vanuit het Rijk beschikbaar komt voor DZB. Met de toekomstvisie van het college kan DZB zich door ontwikkelen, een succesvol sociaal ontwikkelbedrijf blijven en een belangrijke rol voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt blijven spelen. In de raadsvergadering heeft D66 wel een aantal kanttekeningen en aandachtspunten meegegeven aan het college bij de uitwerking van de toekomstvisie.

Kritisch op publiek-private samenwerking

In de toekomstvisie wordt ervan uitgegaan dat DZB en de gemeente Leiden via publiek-private samenwerkingen mensen succesvol in het private arbeidsmarktproces kunnen laten meedraaien. Dit is een mooi streven, er zijn echter recente voorbeelden bij andere gemeenten waar publiek-private samenwerking vooral veel gemeenschapsgeld heeft gekost zonder veel op te leveren voor de doelgroep. Raadslid Eric Krijgsman heeft daarom een amendement ingediend met de oproep aan het college om een vinger aan de pols te houden als een publiek-private samenwerking aangegaan wordt en de kritische kanttekening geplaatst dat gewenste of verwachte opbrengsten van PPS-constructies wellicht niet realistisch blijken te zijn.

Behoud van expertise binnen DZB

In de toekomstvisie wordt uitgegaan van een terugloop van personeel dat werkzaam blijft voor DZB. Dit door de gestage afname van het aantal personen waarvoor DZB de sociale werkvoorziening is. Bij de uitwerking van de toekomstvisie vindt D66 het belangrijk dat er wel voldoende expertise en kennis in huis blijft. Te denken valt aan kennis van de doelgroep, de diverse soorten beperkingen, de diverse werksoorten, het creëren van werk op maat, de matching, de begeleiding, het werkgeversnetwerk en het werkgeverschap. Allemaal belangrijke onderdelen om te komen tot een bloeiend sociaal ontwikkelbedrijf. Ook kennis om een passende werkplek voor mensen met een psychische aandoening te vinden is zeer belangrijk, maar vaak niet of zeer beperkt aanwezig. Met het samen met de PvdA opgestelde en door een de gemeenteraad overtuigend aangenomen voorstel wordt hier bij de uitwerking van de toekomstvisie nu rekening mee gehouden.

Gemeenteraad ook in de toekomst aan zet
De toekomstvisie is opgesteld op basis van de te voorziene tekorten die ontstaan door de structurele teruggang van inkomsten vanuit het Rijk en de afbouw van sociale werkvoorzieningen. Op dit moment is er in de Haagse politiek veel aan de gang over de toekomst van de sociale werkvoorzieningen en is een initiatiefnota door de Tweede Kamer aangenomen waardoor er mogelijke veranderingen gaan komen. Hierdoor is de toekomstvisie wellicht achterhaald. Mocht na de verkiezingen en coalitievorming blijken dat er in de toekomst meer financiële armslag vanuit Den Haag komt voor DZB dan moet de toekomstvisie aangepast worden. Formeel is de toekomstvisie en de aanpassing een bevoegdheid van het college, maar het is belangrijk dat ook dan de gemeenteraad kan blijven sturen op de richting die DZB uitgaat. Daarom heeft D66 de oproep gedaan aan het college om ook bij aanpassingen van de toekomstvisie de gemeenteraad te raadplegen. Dit voorstel is met algemene stemmen aangenomen.
Omdat op dit moment politiek Den Haag lijkt te koersen op een veranderend inzicht over de sociale werkvoorziening is met het CDA en andere partijen een amendement ingediend om op de korte termijn geen onomkeerbare stappen te zetten als het de structuur van DZB betreft totdat er meer duidelijkheid is na de Tweede Kamerverkiezingen in maart en de daaropvolgende coalitievorming. D66 heeft ook steun gegeven aan voorstellen om de menselijke maat leidend te laten zijn ten opzichte van winst- en productiecijfers bij DZB, het op peil houden van de begeleiding door DZB en het in stand houden van voldoende diverse werksoorten binnen DZB.
De algemene richting van de toekomstvisie voor DZB Leiden is voor D66, gelet op de huidige situatie, een logische en deze hebben we dan ook, mede door de aangenomen voorstellen door de gemeenteraad, van harte kunnen aannemen. DZB kan zich nu richten op de door ontwikkeling naar een bloeiend sociaal ontwikkelbedrijf.