Op initiatief van D66 meer invloed van de raad

Op initiatief van D66 heeft de gemeenteraad in 2022 de motie “Raad aan zet” unaniem aangenomen. Afgelopen donderdag volgde het gesprek over hoe we met elkaar tot een transparanter formatieproces in Haarlemmermeer willen komen.

Ingrediënten voor een transparant proces

Voor D66 staat vast dat een open en transparant proces bijdraagt aan het vertrouwen in de politiek. Dat betekent dat we aan de voorkant van de volgende verkiezingen op hoofdlijnen willen vastleggen hoe het formatieproces eruit komt te zien.

Voor ons bestaat dat in ieder geval uit de volgende 3 onderdelen:
– een openbaar duidingsdebat kort na de verkiezingen
– heldere communicatie en proces afspraken tijdens de coalitie onderhandelingen
– een openbare raadsvergadering waarin het coalitieakkoord wordt besproken.

verkiezingsborden Haarlemmermeer

Beeld: Gemeente Haarlemmermeer

Duidingsdebat

Door vlak na de verkiezingsuitslag een openbaar duidingsdebat met alle gekozen lijstrekkers/fractievoorzitters te organiseren, werken we aan een transparante bestuurscultuur. Tijdens het duidingsdebat wordt er gekeken naar de resultaten, het aantal zetels dat elke politieke partij of fractie heeft gewonnen en eventuele verschuivingen in de politieke machtsverhoudingen.

Iedere partij deelt hun interpretatie van de verkiezingsresultaten. Wat zeggen de resultaten over de wensen van de kiezers? En welke boodschappen kunnen worden afgeleid uit de verkiezingen?

Proces afspraken en communicatie naar raad en inwoners

Een volgend belangrijk onderdeel vormt de aanwezig van een informateur om te kijken welke partijen met elkaar kunnen onderhalen over een coalitieakkoord. Hierbij vinden we het logisch dat de leidende partij een informateur aanwijst, maar brengen we de raad in positie door de informateur in een openbare raadsvergadering te laten kennismaken. En bekrachtigt de raad de keuze voor de informateur. Net zoals het in de Tweede Kamer gebeurd.

Ook vinden we het belangrijk dat er regelmatig updates komen over het onderhandelingsproces. Zowel naar de raad, als naar de inwoners toe. Het belang van een goed en integer onderhandelingsproces staat uiteraard voorop, maar door telkens een korte informatie update te geven blijven raad en inwoners betrokken. Als de informateur een eindrapport heeft opgeleverd is dat ook een moment op het opnieuw in de openbaarheid te bespreken met elkaar. Een betere informatievoorziening draagt daarmee ook bij aan een open bestuurscultuur.

Als de coalitieonderhandelingen tot een nieuw coalitieakkoord hebben geleid is het belangrijk om het nieuwe programma in een openbare raadsvergadering met elkaar te bespreken. Niet door een toelichting van de coalitiepartijen, maar door met elkaar hierover in debat te gaan tijdens een openbare raadsvergadering. Inwoners kunnen deze vergadering bijwonen en volgen.

Eind dit jaar volgt een raadsvoorstel waarin in alle suggesties van de partijen worden opgenomen en uitgewerkt in verschillende scenario’s. Dan ligt de keuze voor het gewenste proces in handen van de gemeenteraad waarmee er ruim voor de volgende verkiezingen van 2026 een goede procedure ligt.