Algemene beschouwingen begroting 2025

Allereerst willen wij uiteraard de ambtelijke organisatie bedanken voor al het werk dat in de begroting zit en de ondersteuning naar deze vergadering toe.

En nu wij toch bezig zijn om complimenten uit te delen, moeten wij de wethouder ook complimenteren. Op basis van de uitingen van haar fractie zouden wij namelijk bijna denken het een solo act was van deze wethouder, dat ze zo beetje in haar eentje het geld voor het zwembad en het MFA Ottersum gevonden heeft. Ook de andere coalitiepartijen konden niet wachten om de credits te claimen met vergelijkbare uitingen. Aan profileringsdrang is er dit jaar in elk geval geen tekort..

Maar is het zwembad echt gered? Uiteindelijk hebben volgens mij alle partijen zich uitgesproken over het behoud van het zwembad, dus de politieke wil is er zeker. De reservering staat nu ook in de boeken, maar zijn wij er daarmee?

Als we kijken naar deze begroting zien wij een keurig sluitende begroting. Er is kritisch gekeken naar een aantal posten waar eenvoudig op bespaard kan worden zonder dat het pijn doet. En er is waar mogelijk gebruik gemaakt om de boekhoudregels in ons voordeel te gebruiken om zoals het college het noemt minder conservatief te begroten. Opzicht kunnen wij ons gezien de gunstige financiële positie van de gemeente hier best wat bij voorstellen. Alleen blijft de onzekerheid en de potentiële financiële afgrond over onze gemeente hangen. De echte grote bezuinigingen, of te wel de keuzes uit de wasstraat, moeten nog gevonden worden. En dit gaat volgend jaar als het goed is gebeuren, het jaar voor de verkiezingen. Wij blijven hier zeer skeptisch over.

Hopelijk gaan wij wel echt raadsbreed het overleg hierover aan. Ook deze begroting weer zien wij de coalitiepartijen vooraf alle moties onderling af te stemmen en ze dan pas in te dienen. Wij vragen ons dan ook naar de andere fracties af, is dit het dualisme die we beogen? Is dit ook hoe de moeilijke financiële keuzes gemaakt worden komend jaar?

Van het college horen wij voor nu graag: Het zwembad staat nu in de boeken, maar in de wasstraat was niks heilig. Is het nu niet zo dat ook deze keuze nog door de wasstraat moet gaan? En vind de wethouder niet dat er wel met iets meer nuance gecommuniceerd had mogen worden over dit onderwerp zonder dat er buiten de reservering eigenlijk ook maar iets concreets bekend is?

En over niet concreet gesproken, dit is een perfect bruggetje naar het sociaal domein. Wij hebben vorig jaar al bij de voorjaarsnota serieuze kritiek geuit op de uitbreiding van de budgetten voor de dorpsondersteuners zonder een concreet plan en onderbouwing daarvan. Nu ontbreekt dit eigenlijk nog steeds en is daarbij de dorpsondersteuner jeugd gekomen en de open inloop voor complexe doelgroepen, die, en ik citeer de omschrijving van een deel van de doelgroep “Voor inwoners die niet vanzelfsprekend deelnemen aan de gemeenschap” & “mensen die zorg mijden”.
Tijdens de voorbereidende raad was er een inwoner die doelmatigheid en rechtmatigheid aankaarte. Als D66 zijn wij voor de dorpsondersteuners en staan wij ook positief tegen nieuwe initatieven, maar dan wel goed onderbouwd. Daarom dan ook onze motie om nu echt concreet deze initiatieven te gaan onderbouwen.

Er gebeurd sowieso veel binnen dit domein. We horen regelmatig hoe complex het allemaal wel niet is, en dat geloven wij graag. Wat niet zo complex is, is de toenemende werkdruk die vanuit de gemeente verlegd worden naar de vrijwilligers in de dorpen en wijken. Hoewel wij de gedachte best kunnen begrijpen, kan je er niet omheen dat er steeds meer taken bij de dorps en wijkraden gelegd worden, maar echte inzicht hoe het met deze bestuursleden en de vrijwilligers daarachter gaat en hoeveel de gemeente daar nog bij neer kan leggen lijkt te ontbreken. Daarom ook de motie om te beginnen met met name een stukje waardering naar deze groepen toe.

Ook de MFA’s hebben een centrale rol in onze gemeenschap, maar vanuit welke historische, economische of wat voor redenen dan ook zijn er verschillende spelregels ontstaan. Waar de een bijvoorbeeld wekelijks feesten mag huisvesten, heeft een andere locatie strenge beperkingen. Met onze motie roepen wij dan ook om als het niet mogelijk is om gelijke spelregels te hanteren in elk geval hier rekening mee te houden in de vorm en mate van ondersteuning.

Graag wil ik het ook nog even met jullie hebben over de sportverengingen. Er lopen nogal wat onderzoeken, maar wat nu relevant is, is dat het contract met Bureau 9, dat verenigingsondersteuning biedt, in augustus 2025 afloopt. Er zijn gemengde ervaringen over de meerwaarde van deze ondersteuning, en de vele personeelswisselingen verstoren de continuïteit.
We kiezen in dorpen en wijken voor lokale ondersteuning; waarom niet hetzelfde doen voor sportverenigingen? Een lokale verenigingsondersteuner die goed bekend is met de verenigingen kan veel betekenen. Belangrijk is daarbij ook hoe de verenigingen hier zelf over denken.
Met het aflopen van het contract is dit hét moment om samen met verenigingen te kijken naar toekomstbestendige ondersteuning. We vragen de wethouder om hen actief te betrekken bij de beste invulling hiervan. Graag horen wij of de wethouder zich hier in kan vinden.

Gelukkig zien wij ook de nodige positieve elementen in de begroting, zoals dat woningsplitsen waar wij al lange tijd om roepen serieus opgepakt gaat worden. Wij zijn ook blij met de toezegging van de wethouder dat er gekeken wordt of het mogelijk is om de opties versneld te onderzoeken. Daarnaast waren wij nog geïnspireerd vanuit het Land van Cuijk om bijwoningen eenvoudige en breder mogelijk te maken op het eigen erf en hopen dan ook dat ook deze op eenzelfde positieve instelling kan rekenen.

De laatste periode worden er bij de bestaande plannen de nodige vooruitgang geboekt. Alleen wordt er ook heel veel capaciteit gestopt in moeilijke plannen of plannen die relatief weinig opleveren. Al langere tijd hinten wij naar serieuze uitleglocaties, maar aangezien wij daar nog weinig tekenen van gezien hebben, hebben wij vandaag een motie voorliggen om dit heel concreet op te pakken. Dit is belangrijk om echte stappen te maken om het woningtekort terug te dringen. Dit is voor bijvoorbeeld Heijen ook wellicht de beste oplossing, echt een nieuw stuk Heijen toevoegen waar je ook b.v. kan kijken naar een nieuwe entree voor Heijen die veiliger en minder industrieel is.
Zo zijn er meer locatie die geschikt kunnen zijn als grote uitbreidingslocaties voor woningbouw. Er is hard gewerkt om oude plannen doorgang te laten vinden, laten wij nu komend jaar echte stappen zetten met nieuwe plannen en niet onze tijd verspillen aan complexe projecten en belangrijke locaties zoals de Groes onherkenbaar te maken.

En tot het zover is, laten wij nu doorpakken als het kan. We kunnen niet allerlei panden jaren leeg laten staan, zeker niet als ze in eigendom zijn van de gemeente. Een voorbeeld hiervan is het voormalig pand van de Mikado aan de Stiemensweg waarvan nog steeds nagedacht wordt over de strategische invulling …Daarom ook onze motie om daar het mogelijk te maken voor mensen om te wonen.

Als je het over woningbouw hebt dan komt duurzaamheid ook al gauw om de hoek kijken. Hier zijn wij zwaar in teleurgesteld. Niet alleen lijkt keer op keer de boodschap te zijn dit beleidsstuk komt eraan, dat plan zijn we aan het maken, maar nu wordt zelfs geld dat wij krijgen om te investeren in duurzaamheid geïnvesteerd in bestaand personeel. Een keiharde bezuining dus. Wij willen nu toch echt veel concretere acties en stappen gaan zien. Wij hadden in alle eerlijkheid richting de 10 duurzaamheidsmoties klaarliggen. We hebben een eerste selectie ingediend want al onze inwoners hebben recht op schone lucht, zoveel mogelijk mensen die dit willen zouden een elektrische auto vanuit zijn eigen huis moeten kunnen laden en afval dumpen moeten wij echt proberen te voorkomen.

Over afval gesproken, een van de meest concrete acties binnen duurzaamheid is het plan om de ophaalfrequentie van het restafval aan te passen naar 4 weken. Dit is binnen de aanbesteding, die op dit moment totaal fout lijkt te lopen, aangepast. De gemeente Bergen, onze partner in deze aanbesteding, lijkt steeds aan te geven dat ze van niks weten wat er in Gennep besloten wordt. De raad in Bergen leek niets te weten van deze aanpassing. Daarom ook de vraag aan de wethouder:

1. Hoe kan het dat de communicatie, naar het college in Bergen en de raad in Bergen allemaal zo slecht gelopen is? Of kloppen de signalen niet?
2. Hebben wij nog grip op dit dossier?
3. Gezien alle ophef rondom dit dossier, is uitstellen echt geen opties? Als het einde van het contract zonder aanbieder zich aandient, is er dan echt niet een eenvoudige tijdelijke oplossing mogelijk of een tijdelijke verlenging met de huidige aanbieder?

Om af te sluiten wil ik het hebben over rechtvaardigheid. Al jaren constateren wij dat er met de hondenbelasting weinig gedaan wordt. Een hond kan een positief effect hebben op de mentale en fysieke gezondheid van mensen. Het vergelijk met andere dieren en het gebrek aan belasting voor deze dieren hoef ik niet lang bij stil te staan. Dus in kort, laten wij nou hier eerlijk over zijn en deze belasting afschaffen. En als we dan geld te kort komen, dit ook eerlijk over alle inwoners verdelen en niet met een oneerlijke belasting 1 groep eruit halen. En als bonuspunt, dan besparen we ook geld op contoles die BSGW uitvoert of mensen honden bezitten, wat oprecht de grootste tijdverspilling is die er bestaat.