Geen verhoging van OZB in 2024

Voor ons ligt een sluitende begroting voor het jaar 2024. Met de informatie over de septembercirculaire uit de Raadsinformatiebrief die we gisteren ontvingen, is er een positief saldo van ruim € 460K. Dat is een geruststellende gedachte.
 
Nieuw beleid
Het college stelt voor om € 3,6 miljoen uit te trekken voor nieuw beleid. Wij hebben problemen met een aantal voorstellen. Zeker in een tijd waarin de lasten voor onze inwoners steeds hoger worden. Denk aan inflatie, energielasten en stijgende zorgkosten. 
Als gemeente moeten we het goede voorbeeld geven. Met de voorgestelde personeelsuitbreiding in het gemeentehuis kunnen we daarom niet instemmen. D66 vindt dat de aandacht moet uitgaan naar het verminderen van het ziekteverzuim, beter stroomlijnen van processen en een goede prioriteitstelling. We moeten stoppen met het ontwikkelen van nieuwe visies, maar doen wat is afgesproken.
Daarom stemmen we ook niet in met bedrag van € 400.000 per jaar voor visiekosten overkoepelende beleidsvorming. Dit voorstel is geheel niet onderbouwd. Er is afgelopen jaren veel tijd en geld besteed aan het opstellen van visies voor het centrum van Geldrop. Onze inwoners en ondernemers verwachten dat plannen worden uitgevoerd. Daar moet het accent liggen.
En over de noodzaak om € 225.000 extra uit te trekken voor “herstructurering financiële geldstromen huisvesting culturele instellingen” wachten we de onderbouwing in het raadsvoorstel volgende maand graag af. We kunnen dit nog niet rijmen met de keuzes die de raad in het verleden gemaakt heeft.
 
Woningbouw
Wij maken ons grote zorgen over het gebrek aan daadkracht en het ogenschijnlijk ontbreken van gevoel van urgentie! Met name starters en ouderen hebben grote problemen met het vinden van een passende woning. Onze inwoners hebben problemen, die ze zonder inzet van de gemeente niet op kunnen lossen. Er is werk aan de winkel. Leg de focus op woningbouwplannen die snel gerealiseerd kunnen worden. En toon creativiteit en daadkracht door initiatieven van inwoners voor alternatieve woonvormen, mantelzorgwoningen en woning- en kavelsplitsing mogelijk te maken. 
Bij het project Bezorgershof hebben we inmiddels de indruk dat hiervoor geen draagvlak is bij direct betrokkenen. Er zijn veel tegengestelde belangen van eigenaren en dit project wordt niet bottom-up aangepakt.
Het beloofde masterplan wonen is er nog steeds niet. D66 heeft hier vorig jaar naar gevraagd bij de begrotingsbehandeling Het college antwoordde toen dat dit er medio 2023 zou zijn, nadat 2022 niet haalbaar bleek. Inmiddels is het najaar 2023… 
 
Onderwijs
Als gemeenteraad hebben een belangrijke taak om voldoende budgetten beschikbaar te stellen voor onderwijshuisvesting. D66 wil daar graag in een vroegtijdig stadium bij betrokken zijn. De bouw van nieuwe scholen heeft een grote impact op kinderen, ouders en de leefbaarheid in de wijken. Bij de voorstellen voor het Strabrechtcollege en de Van der Puttschool die de afgelopen maand aan de raad zijn voorgelegd, is de raad vooraf niet betrokken. Er zijn ook geen alternatieve gebiedsvisies voorgelegd. Dat willen we zo niet meer! 
We vinden het voorbarig om bij deze begrotingsbehandeling zonder enige specificatie in te stemmen met een verlaging in de stortingen in de reserve onderwijshuisvesting.
 
Duurzaamheid
We hebben hoge ambities geformuleerd op het gebied van duurzaamheid. Visies en deelprogramma’s zijn opgesteld. We hebben bij de vaststelling voor het programma duurzaamheid ingestemd met een budget van € 769.000 voor 2024. In de begroting 2024 staat een bedrag van € 450.000, met als motivering dat de inkomsten van het Rijk meevallen.  D66 wil oorspronkelijke budget van € 769.000 handhaven en inzetten voor het verhogen van de duurzaamheidsambitie.
 
Regionale samenwerking
De noodzaak van regionale samenwerking wordt steeds belangrijker. Voor onze inwoners geldt dat wonen, werken en mobiliteit alleen in regionaal verband kunnen worden aangepakt. De komende maanden zullen uitwijzen of we als regio ook echt stappen willen zetten. D66 kan daarom instemmen met de bekostiging van de mobiliteitsagenda. Wat betreft Landgoed Gulbergen missen we in de stukken dat we als uitgangpunt voor de business case hebben opgenomen dat deze budgettair neutraal moet zijn. Met de insteek om dit gebied een volledig groene/recreatieve bestemming te geven lijkt een sluitende business case lastig. D66 hoopt dat er in overleg met Nuenen aanvullende kostendragers in het ruimtelijk plan kunnen worden opgenomen.
 
Participatie en co-creatie
Dat brengt me op het volgende punt: participatie. D66 vindt de bottom-up aanpak belangrijk. Door inwoners in een vroeg stadium te betrekken bij plannen en besluiten, worden ze ook serieus genomen. Dat kan kostbare en langdurige rechtszaken voorkomen. 
Vorig jaar hadden we nog goede hoop dat op basis van co-creatie veel zaken zouden worden aangepakt. Co-creatie werd 22 keer genoemd. Dit jaar komen we het woord co-creatie niet tegen in de begroting. Laat het college de co-creatie als werkwijze helemaal vallen?  
 
Slot
De voorliggende begroting ziet er ten opzichte van het verleden anders uit, omdat er gewerkt wordt met thema- en gebiedsprogramma’s. Eerlijk gezegd: we moeten er nog wel aan wennen en vinden dat het op diverse onderdelen nog niet logisch en vooral rommelig is ingedeeld. We gaan ervan uit dat dit volgend jaar wordt verbeterd.
 
Helaas zijn we geconfronteerd met een aantal beslispunten die naar onze mening niet in het raadsvoorstel thuishoren. Ze leiden af van het vaststellen van de begroting 2024 en zijn niet essentieel. Wij denken aan:
–       Beslispunt 1e: Wijzigen van een aantal artikelen in de financiële verordening en dit later pas te formaliseren. Het is toch veel eenvoudiger om hiervoor een apart voorstel te maken en alle relevante stukken erbij te betrekken
–       Beslispunt 1f: Cofinanciering regionale bekostigingssystematiek voor de Bereikbaarheidsopgave in het kader van de schaalsprong in onze regio. Waarom is dit niet eerder met een raadsvoorstel in september in de raad behandeld? 
–       Beslispunt 1i: Een wijziging in het inzetten van de bestemmingsreserve onderhuisvesting, zonder dat we een inzicht hebben in de consequenties van een andere systematiek.
 
We missen wel een ander beslispunt waarmee we onze inwoners zeker een dienst bewijzen. Daarvoor is naar onze mening voldoende ruimte in de begroting: We verhogen de OZB in 2024 niet!