Hier ben en blijf ik gezond

Het is fijn leven in Emmen. Een goede gezondheid is de basis voor dat fijne leven. Het is daarom belangrijk dat de gemeente oog houdt voor preventie, omdat voorkomen altijd beter dan genezen is. En het is ook broodnodig, omdat veel inwoners van Emmen last hebben van overgewicht en daaraan gerelateerde zorgklachten. Je geboorteplaats zou daarentegen juist nooit invloed mogen hebben op je gezondheid. Wij stellen daarom een zorgvisie voor, vanaf de geboorte tot aan de dag van overlijden. Het is belangrijk dat dit een integrale visie is, omdat gezondheidsproblemen vaak een oorzaak hebben in maatschappelijke omstandigheden, zoals werkloosheid, armoede, laaggeletterdheid en een ongezonde leefomgeving. Wij stellen hieronder daarom zorgmaatregelen voor, met daarbij speciale aandacht voor sport, maar verwachten gelijktijdig dat onze visie op bijvoorbeeld onderwijs, veiligheid en het klimaat ook bijdragen aan het voorkomen van zorgproblematiek.

Preventie

Voorkomen is altijd beter dan genezen. Zorg moet daarom laagdrempelig toegankelijk zijn en de gemeente moet ook een proactieve rol oppakken in het voorkomen van (escalatie van) zorgproblematiek. Wij denken hierbij aan de volgende aanvullende maatregelen:

  • Sportvisie. Wij willen dat de gemeente samen met het onderwijs en alle sportverenigingen een brede sportvisie opstelt, waarin in ieder geval beleidsregels zijn opgenomen rondom het laagdrempelig toegankelijk maken van (verenigings)sport, het in contact brengen van jeugd met sport en het in beweging houden van ouderen.
  • Buurtsportcoaches. Buurtsportcoaches zetten zich in zes gebieden in de gemeente in voor het organiseren en (laten) uitvoeren van sport en beweging, waarbij niet alleen wordt ingezet op ‘traditionele’ sport, maar ook op natuurlijk bewegen, sportief bewegen en topsport. D66 Emmen wil in ieder geval de huidige basis van buurtsportcoaches op peil houden, maar waar mogelijk ook uitbreiden.
  • Voldoende beweegruimte. Het moet natuurlijker worden om te bewegen en te sporten in onze gemeente. Daar kan de gemeente tegenoverstellen dat het voldoende openbare plekken realiseert, waar laagdrempelig en gratis gesport kan worden. Daarbij denken wij ook aan groene trimbanen in onze bossen en natuur.
  • De fiets. In de hoofdstukken Wonen en Klimaat besteden wij uitgebreid aandacht aan de toppositie die de fiets wat ons betreft moet krijgen in onze gemeente. Wij verwachten dat dit ook bijdraagt aan preventie, omdat het een gezonde manier van verplaatsen is.
  • Eenzaamheid. Uit onderzoek komt naar voren dat 14.4% van de inwoners van Emmen zich (soms of altijd) zeer eenzaam voelen. Dat is een bijzonder trieste constatering. Bovendien kan eenzaamheid ook leiden tot een veelvoud aan zorgbehoeften. Wij willen dan ook alles op alles zetten om hier daadkrachtig beleid tegenover te zetten. Wij denken dat er een goed begin gemaakt kan worden als de gemeente snel aansluit bij de Nationale Coalitie en het actieprogramma van Eén tegen eenzaamheid.
  • Roken. D66 Emmen wil zo snel mogelijk toe naar een rookvrije gemeente. Alle schoolpleinen zijn rookvrij, en wij stellen voor dat er beleid ontwikkeld wordt voor het rookvrij maken van alle sportverenigingen, speeltuinen en terrassen. Het rookvrij maken van terrassen denken wij te kunnen stimuleren door deze ondernemers meer terrasruimte te gunnen.

Jeugd

Een gezonde levensstijl begint bij dag één. Wij stellen daarom een zorgbeleid voor dat aansluit bij onze visie op Onderwijs en Cultuur. Concreet denken wij aan de volgende actiepunten:

  • Gratis kinderopvang. In het hoofdstuk Onderwijs & Cultuur besteden wij aandacht aan de landelijke D66-inzet voor gratis kinderopvang en onze lokale voorstellen daaromtrent. Wij denken daarbij in het kader van onderwijs aan het vroeg investeren in taalontwikkeling, maar het biedt natuurlijk ook een goede kans voor voorlichting en (vroeg)preventie op het gebied van zorg. Vanzelfsprekend zijn alle maaltijden op de opvang gezond.
  • Plezier. Sporten is, naast dat het gezond is, ook vooral leuk. De gemeente dient dat veel meer te benadrukken, bijvoorbeeld in haar eigen uitingen, maar ook in haar communicatie. Wij denken bovendien dat sport(plezier), in verenigingsverband, een sterk sociaal middel kan zijn in het terugdringen van eenzaamheid.
  • Ouders. Een gezonde levensstijl van een kind begint nadrukkelijk bij de ouders. Wij stellen daarom voor dat er expertise ontwikkeld wordt in het actief benaderen en omgaan met ouders van kinderen over wie signalen binnenkomen van een ongezonde levensstijl. Dat dient in samenspraak met de scholen te gebeuren, maar het initiatief ligt daarvoor vooral bij ambtenaren (ook om de balans leraar – leerling – ouder niet negatief te verstoren).
  • Jeugdzorg. Er wordt enorm veel gemeenschapsgeld besteed aan jeugdzorg, en de verwachting is dat dit alleen maar meer wordt. Ook lopen de wachttijden steeds meer op. Hier mag en moet de gemeente kritisch op zijn. Bovendien kan de gemeente strenger naleven dat er kwaliteit geleverd wordt. Wij stellen daarom voor dat er een alomvattend onderzoek komt naar alle jeugdcontractpartners van de gemeente, ook in samenwerking met de scholen, waarin duidelijk wordt wat de zorgbehoefte is en wat die gaat worden, welke zorg geleverd wordt en voor welke prijs dat gebeurt. De resultaten van dit onderzoek dienen gevormd te worden naar een integrale jeugdzorgvisie, waarbij de gemeenteraad meer in control dient te komen.

Ouderen

De meeste inwoners van onze gemeente hebben reeds een respectabele leeftijd bereikt. Bovendien is de verwachting dat deze groep een steeds groter gedeelte van onze inwoners gaat vormen. Het is daarom belangrijk dat er een duidelijke visie op de specifieke zorgbehoefte van ouderen is.

  • Duidelijkheid. Alle gemeentelijke informatie over de beschikbare WMO-voorzieningen dient duidelijk en begrijpelijk te zijn, en makkelijk te vinden. Wij stellen voor dat de gemeente een brede uitvraag doet over de vindbaarheid van deze informatie, bijvoorbeeld in samenwerking met de Seniorenraad Emmen, en de resultaten van die uitvraag deelt met de gemeenteraad zodat er stappen kunnen worden genomen indien dat nodig blijkt te zijn.
  • Zorgaanbieders. De gemeente speelt een belangrijke rol als spil tussen zorgaanbieders en zorgvragers. D66 wil de wensen en mogelijkheden van onze ouderen vooropzetten in dit overleg van vraag en aanbod, waarbij onnodige bureaucratie dient te worden voorkomen. Bovendien dient er voldoende gemeentelijke ondersteuning te zijn in het zoeken naar de juiste zorgaanbieder.
  • Ouderenadviseurs. Wij stellen voor dat er ambtenaren op het gemeentehuis aanspreekbaar zijn als adviseur voor ouderen, op het gebied van allerlei zaken, zoals bijvoorbeeld de WMO. Bovendien dienen deze ambtenaren ook zelf een actieve benaderingsrol op te pakken.
  • Veiligheid. Het wordt steeds gebruikelijker om langer thuis te wonen. Dat is een ontwikkeling waar D66 positief tegenover staat, maar het is wel van belang dat dit op een veilige manier gebeurt. In het hoofdstuk Wonen stellen wij meer over het aanpassen van ons huizenbestand, maar ook in het kader van zorg is het van belang scherp te zijn op een veilige thuissituatie. De gemeente kan hierin een voorlichtende rol nemen.
  • Preventie. Zoals hierboven ook benoemd, is voorkomen beter dan genezen. Iedere inwoner van onze gemeente moet gezond oud kunnen worden. Daarbij dient de gemeente in te zetten op goedkope, laagdrempelige preventieprogramma’s. Wij zien in de sociale inclusie van deze programma’s bovendien een belangrijke rol in het voorkomen of verhelpen van eenzaamheid onder ouderen.
  • Dementie. Wij zien een grotere rol voor vrijheid, in plaats van veiligheid, in hoe wij omgaan met ouderen met dementie. Daarbij dienen vooral de wensen van de dementerende personen zelf voorop te staan. Iedereen verdient het om met respect en op een gelijkwaardige manier oud te worden. Hierover gaan wij graag het gesprek aan met dementerende ouderen, maar ook met vertegenwoordigers van zorginstellingen die deze zorg verlenen in onze gemeente. Wij zien ook een rol voor buurtbewoners, die bijvoorbeeld gevraagd en ongevraagd langs kunnen komen bij deze zorginstellingen.

Omdenken

Zorg is de grootste uitgavenpost van de gemeente, met afstand. De verwachting is dat de kosten voor de zorg in de breedste zin van het woord ook alleen maar zullen toenemen. Het is daarom belangrijk dat de gemeente zichzelf altijd blijft uitdragen om op het gebied van zorg kritisch te vernieuwen. Wij denken daarbij aan de volgende mogelijkheden:

  • Een permanent 4Mijl-parcours. Elk jaar wordt in onze gemeente de 4mijl-loop georganiseerd, evenals andere (hard)loopevenementen. Naar het voorbeeld van de gemeente Groningen willen wij daarom een permanent (groen) 4Mijl-parcours inrichten, zodat iedereen continu samen kan oefenen en genieten van de loopsport. Wij denken daarbij aan een veilige route, waarbij ook bijzonderheden zoals de hunebedden voorbijkomen.
  • Positieve indicaties. Mensen zijn meer dan een indicatie. Echter, zeker op het gebied van zorg, krijgen mensen al erg snel een (negatieve) indicatie mee, waaraan ze bovendien bij al hun afspraken herinnerd worden. D66 wil hierin een omslag maken. Wij stellen daarom voor dat de gemeente gaat werken positieve indicatoren – zoals geluk, schuldenvrij zijn, gezond zijn of een baan vinden. Wij verwachten hierin bij veel mensen een onnodig negatieve spiraal te kunnen doorbreken.
  • Seks. Jong en oud kunnen profiteren van goede voorlichting over het hebben van prettige, vrijwillige en veilige seks. Hierin kunnen scholen, de bibliotheek, verenigingen en de gemeente een voortrekkersrol pakken. Goede voorlichting kan seksueel geweld voorkomen, het stigma van sekswerk halen, gezonde seksuele vorming bij jongeren stimuleren en ook de toegang tot anticonceptie vergemakkelijken. Voor dit laatste punt stellen wij bovendien voor dat anticonceptie ook via de participatiewebshop beschikbaar gemaakt dient te worden.
  • o Sportaccommodaties. D66 wil een brede inzet op moderne en duurzame sportaccommodaties. Wij verwachten dat dit clubs en verenigingen aantrekkelijker maakt. D66 Emmen heeft zich in verleden bovendien met succes hard gemaakt voor het uitbannen van rubbergranulaat op onze kunstgrasvelden. Daar blijven wij ook in de komende periode scherp op.
  • Schoolmaaltijden. Een hongerige maag is een maag die niet goed oplet. D66 wil daarom een onderzoek instellen naar de mogelijkheden voor het terugbrengen van schoolmaaltijden. Bovendien biedt dat ook een mooie kans voor het onder de aandacht brengen van gezond eten. Dit is natuurlijk wel een dure onderneming. Wij stellen daarom voor dat er onderzocht wordt of hier landelijke subsidies voor beschikbaar zijn. Bovendien verwachten wij hierdoor juist op andere gebieden lagere kosten, omdat wij hiermee bijvoorbeeld ook overgewicht onder jongeren kunnen terugdringen. Als er behoefte blijkt voor een wijk of dorp om een pilot te draaien, denken wij aan de wijk Angelslo.
  • Studentensportpas. Wij willen zoveel als mogelijk de samenwerking tussen onze mbo’s, hbo’s en de toekomstige universiteit, en sportverenigingen stimuleren. D66 wil daarbij studenten nog meer stimuleren om te gaan sporten, door middels subsidies een studentensportpas te faciliteren, waardoor studenten goedkoper kunnen (gaan) sporten.

Armoede

Armoede is een van de hoofdoorzaken van veel zorgklachten, al wordt het niet altijd als zodanig herkend. Bovendien valt vaak niet aan de buitenkant te zien, hoeveel moeite een persoon precies heeft hoeven doen om een maaltijd op tafel te zetten. Voor dit verkiezingsprogramma hebben wij er daarom voor gekozen armoede op te nemen onder zorg, al is het een probleem dat van alle kanten aangevlogen dient te worden. Wij willen op het volgende inzetten:

  • Overerfbare armoede. Armoede is een generationeel probleem. Dat wil zeggen, het is erg moeilijk om patronen van armoede te doorbreken, wat vaak maakt dat armoede van generatie op generatie wordt doorgegeven. Echter, wij weigeren toe te geven aan de mantra ‘eens een dubbeltje, nooit een kwartje’. Wij stellen daarom een actieprogramma voor, dat echt werk gaat maken van overerfbare armoede. Wij denken dat daarbij een belangrijke rol voor het onderwijs is weggelegd.
  • Jongerenwerkers. Wij zien weer een belangrijke rol voor jongerenwerkers in onze gemeente. Niet alleen om bijvoorbeeld overlast tegen te gaan, of criminalisering te voorkomen, maar ook om signalen van huiselijk geweld en armoede op te pakken. Wij verwachten dat Sedna hierin een rol kan spelen. Daarnaast gaan wij ook graag het gesprek aan met andere organisaties, zoals het gevangeniswezen, over het inzetten van ervaringsdeskundigen als jongerenwerkers in bijvoorbeeld buurthuizen en jongerenhonken.
  • Participatiewebshop. Om te komen tot het vragen van hulp, moet eerst vaak een enorme (mentale) drempel worden genomen. Wij vragen ons dan ook af of wel iedereen gebruik maakt van hulpmiddelen zoals de participatiewebshop, die daar eventueel recht op hebben. Wij zien graag dat de gemeente hierin een proactieve rol oppakt. Daarbij denken wij dat leraren een bron van signalen voor de gemeente kunnen zijn, bijvoorbeeld met betrekking tot de ouderbijdragen op school.
  • Basisbaan. Wij willen onderzoeken of het mogelijk is om een kleinschalige proef op te zetten met basisbanen in de gemeente Emmen. Dit zijn banen, als alternatief voor een bijstandsuitkering. Wij denken daarbij aan te kunnen sluiten bij de praktijk en de onderzoeken die op dit moment worden uitgevoerd in de gemeenten Assen en Groningen.