Bereikbaarheid en mobiliteit

Alle Groningers gezond, groen en gezellig onderweg, dit is het perspectief van D66. We brengen het doel, soms letterlijk, dichterbij en de menselijke maat terug in de reis. Om dit te bereiken moeten we mobiliteit meer in samenhang met andere waarden zien. Niet alleen kijken naar reistijd, maar ook naar reiskwaliteit. Voor een duurzame, gezonde en leefbare mobiliteit kijkt D66 uiteraard vooral naar de fiets en het openbaar vervoer. We verbeteren de verbindingen waar nodig en gaan door op de ingezette weg naar brede welvaart voor Stadjers en Ommelanders.

Bezie mobiliteit in het grotere geheel

D66 bouwt verder aan de mobiliteit op het goede fundament dat er ligt. Het OV-netwerk van Noord-Nederland heeft een hoge dekking én snelle verbindingen, en dat willen we behouden. D66 ziet mobiliteit als middel, niet als doel. Bij onze plannen en voorstellen kijken we niet alleen naar economische groei, maar ook naar de bredere gevolgen op bijvoorbeeld gezondheid, sociale cohesie en milieu: onze ‘brede welvaart’. De provincie Groningen loopt hierin voorop en blijft dat doen wat D66 betreft. Groningers zijn over het algemeen tevreden over de veiligheid en kwaliteit van hun leefomgeving, maar tegelijkertijd blijven de gezondheid en arbeidsparticipatie achter bij de rest van Nederland. Hier is dus nog belangrijk werk te verzetten.

Laat het openbaar vervoer groeien voor een groene toekomst

Het openbaar vervoer in de provincie verduurzaamt snel en rijdt voor een groot deel op elektriciteit en waterstof. Groningen mag trots zijn op haar nieuwe waterstoftankstation en de grootste vloot waterstofbussen in Europa. De meeste duurzaamheidswinst is dus te behalen in het aantrekkelijker maken van het OV. D66 wil hiervoor investeren in de infrastructuur van het openbaar vervoer. Treinen kunnen op termijn autonoom gaan rijden. Wij houden de provincie aan haar ambities op het gebied van duurzaam openbaar vervoer.

Corona heeft er flink ingehakt bij het openbaar vervoer. De reizigersaantallen zijn door het vele thuiswerken nog steeds niet op het oude niveau, dus er zullen keuzes gemaakt moeten worden. D66 vindt een degelijk en betaalbaar basisnetwerk voor openbaar vervoer essentieel en is bereid daarin te investeren. Deze investeringen moeten tot doel hebben het hele netwerk te versterken en meer reizigers te verleiden (een deel van) hun reis met het OV te maken. We gaan voorzichtig om het verlagen van de frequentie of het opheffen van buslijnen. De bereikbaarheid en daarmee de leefbaarheid van dorpen en wijken is de leidraad.

Oost-Groningen kan vanwege de gebrekkige ontsluiting moeilijk profiteren van de economische groei in de overige delen van de provincie. De bevolking veroudert, jongeren en kansrijke woningzoekenden trekken weg. D66 vindt dat deze regio vanuit de provincie meer aandacht verdient, te beginnen met een fatsoenlijke treinverbinding. Met het voltooien van de Nedersaksenlijn worden de onderwijssteden Groningen, Emmen en Enschede beter bereikbaar voor de jongeren uit Westerwolde en Stadskanaal. Ook is deze regionale verbinding de missende schakel in het nationale net van treinverbindingen in Noordoost-Nederland. Voor D66 staat het niet ter discussie dat er, na de toevoeging van Stadskanaal in 2026, doorgepakt moet worden. In samenwerking met Drenthe verbinden we met de stations Ter Apel én Musselkanaal heel Oost-Nederland.

D66 wil Groningen zowel richting het Oosten als richting het Westen beter verbinden per spoor. Door de aanleg van de Wunderline richting Bremen en de Lelylijn naar Amsterdam wordt Groningen dé halte voor Noord-Nederland. Zo kan het Noorden zich nog beter ontwikkelen en verlichten we met het Deltaplan voor het Noorden de druk op de Randstad. Ook brengen we op deze manier zowel Zuidwest Europa als Noord- en Oost-Europa een stuk dichterbij voor de Groningse reiziger.

Voor D66 is de fiets meer dan een middel om van A naar B te komen; het is vervoer, flirten, uitwaaien, verwerken en fitness in een. Uiteraard is fietsen al een feest in onze mooie provincie, maar er komen nog meer fietsverbindingen bij als het aan D66 ligt. De fietsstrategie kondigt onder andere de verbindingen Zuidhorn-Leek en Appingedam-Delfzijl aan. D66 wil daar doorfietsroutes naar Grootegast en Veendam aan toevoegen. Verder viel het haalbaarheidsonderzoek naar een Groningse fiets- en wandelberg positief uit voor de locaties Usquert en Veendam. D66 gaat zich nu inzetten om de Groningse wielerwierden, de Waddenberg bij Usquert en de Wecyclemountain bij Veendam werkelijkheid te laten worden.

Er zal komende tijd ook in het Ommeland extra gebouwd gaan worden, zo is het afgesproken in het bestuurlijk overleg Deltaplan voor het Noorden. D66 wil zich daaraan houden. Voor de nieuwe woningen geldt dat werk, opleiding en andere voorzieningen met het OV en/of de fiets goed bereikbaar moeten zijn. Knooppunten of ‘hubs’ spelen een belangrijke rol in de keuze van nieuwe bouwlocaties. De infrastructuur van knooppunten willen we uitbreiden met onder andere (elektrische) OV-fietsen, laadpalen, pakketafhaalpunten, toiletten en bedrijvigheid.

Het hedendaags gemak van pakketbezorging brengt ook ergernissen met zich mee. De thuiswerker die voor de zoveelste keer een pakket moet aannemen voor een van de buren, of de bestelbusjes van verschillende diensten met daarin gejaagde bezorgers die door de woonwijk jakkeren. D66 wil graag om tafel met de gemeenten en bezorgdiensten om een provinciale pakketplatformpilot te starten. Door middel van een netwerk van afhaalpunten op logische plekken verlichten we de druk op de wijken. Denk bij logische plekken aan de bovengenoemde knooppunten, maar ook aan grote werkgevers, winkelcentra, scholen en dorpshuizen.

D66 is van mening dat passagiersluchtvaart geen nutsvoorziening is. Gezien de uitdagingen in de energietransitie geeft D66 dan ook de voorkeur aan de trein voor Europees passagiersvervoer. We bouwen onze belangen in Groningen Airport Eelde af en zoeken nieuwe partners zoals het Rijk en de Schiphol Groep. Provinciaal geld wordt alleen geïnvesteerd als cofinancier met het Rijk, de Schiphol Groep of andere nationale partners. D66 staat wel open voor een provinciale bijdrage voor het behoud van medische vluchten en initiatieven om luchtvaart op korte termijn vergaand te verduurzamen.

Wat gaan we concreet doen?

Bezie mobiliteit in het grotere geheel
▪  Zie mobiliteit als middel, niet als doel. Voor D66 is het doel van mobiliteit het vergroten van de kansengelijkheid en het versterken van de brede welvaart voor alle Groningers.
▪  Gebruik de middelen niet om steeds knelpunten op te lossen, maar om een bereikbare en leefbare provincie te creëren.

Laat het openbaar vervoer groeien voor een groene toekomst
▪  Laat al het openbaar vervoer in 2030 op hernieuwbare energie rijden.
▪  Ga door met het aanbesteden van elektrische bussen en bussen en treinen op waterstof.
▪  Neem autonoom rijden mee in de toekomstige aanbestedingen voor treinen.

Verbeter de verbindingen waar dat nodig is
▪  Verbeter de busverbindingen tussen knooppunten: zo ontstaat een snel en aantrekkelijk netwerk.
▪  Investeer in goede fietsverbindingen tussen de knooppunten en de kernen en dorpen eromheen.
▪  Breng de beltijd van een HUB-taxi terug.
▪  Maak het reserveren van een HUB-taxi mogelijk bij het boeken van een OV- kaartje.

Zet de volgende stap voor de Nedersaksenlijn
▪ Voltooi de Nedersaksenlijn tussen Groningen en Enschede via Emmen uiterlijk in 2030.

Herstel Hanzestad Groningen als dé halte voor Noord-Nederland
▪  Dring bij het Rijk aan op het koppelen van middelen voor de Lelylijn met de opgave op de woningmarkt.
▪  Investeer in de Wunderline, zodat Groningers weer in contact met Europa staan. Na de realisatie van de eerste bouwfase moet er geld komen voor de tweede bouwfase, zodat er geen vertraging optreedt.

Faciliteer fietsen voor forens, fanatiekeling en flaneur
▪  Geef de fietser prioriteit bij alle toekomstige gebiedsontwikkelingen.
▪  Koop groenzones aan rondom fietspaden voor de biodiversiteit en fietsbeleving.
▪  Maak werk van de Groningse wielerwierden, de Waddenberg bij Usquert en de Wecyclemountain bij Veendam.

Bouw op bereikbare plekken en maak van knooppunten meer dan een overstap
▪  Bouw rondom plekken die al bereikbaar zijn met het openbaar vervoer.
▪  Faciliteer kleinbedrijf, horeca, sport en cultuur op knooppunten of ‘hubs’.
▪  Zorg voor laadinfrastructuur op (fiets)parkeerplaatsen bij knooppunten of ‘hubs’.

Werk samen met gemeenten en bezorgbedrijven aan een provinciale pakketplatformpilot
▪  De provincie neemt het voortouw in het opzetten van een pakketplatformpilot.
▪  Bij knooppunten of ‘hubs’ komen afhaalpunten voor pakketten.

Laat commerciële luchtvaart aan de markt
▪  Investeer alleen provinciaal geld in Groningen Airport Eelde als cofinancier met het Rijk, Schiphol Groep of andere nationale partners.
▪  Stimuleer versnelling van initiatieven voor de verduurzaming van de luchtvaart door innovatie, scholing en werkgelegenheid op GAE aan.