Terugblik Provinciale Staten 18 december 2024

84 dagen na de val van het College debatteren de Staten voor het eerst over het eindadvies van de verkenner en de volgende stap in de formatie. 84 dagen zonder resultaat, zonder inhoudelijke gesprekken en zonder perspectief op een stabiele coalitie. Een meerderheid alleen is niet genoeg voor goed bestuur: vertrouwen – tussen partijen, Statenleden en richting de inwoners – is essentieel. Een coalitie kan alleen werken met sterke, strakke afspraken over onderwerpen waar men van mening verschilt. Dat vertrouwen ontbreekt nu volledig.

Het is teleurstellend dat de Provinciale Staten via de pers moeten vernemen dat Groninger Belang de onderhandelingen met BBB, PvdA, GroenLinks en VVD heeft verlaten. Dit is het volgende voorbeeld van een gebrek aan collegiaal bestuur, een punt dat ook terugkomt in het rapport van de verkenner.

Wat D66 betreft kan het niet langer zo. Groningen staat voor enorme uitdagingen, zoals de Omgevingsvisie en de toekomst van het landelijk gebied. Maar in plaats van vooruit te kijken, staan we al anderhalf jaar stil. Groningen verdient een bestuur dat handelt vanuit vertrouwen, transparantie en leiderschap. Daarom heeft D66 samen met een groot aantal andere partijen een motie ingediend die oproept om voor de presentatie van een mogelijk nieuw coalitieakkoord de Staten te informeren over de wijze waarop aan de vijf randvoorwaarden voor stabiel bestuur zoals geformuleerd door de verkenner wordt voldaan. Deze motie is aangenomen.

D66 is blij om te zien dat onze motie voor meer geld naar cultuur duidelijk effect heeft op dit uitvoeringsprogramma. Dit is hoopgevend voor de toekomst van de cultuursector in onze provincie. Zoals ons verkiezingsprogramma stelt: “Cultuur geen kostenpost, maar een investering in brede welvaart en geluk.”

Erfgoed maakt en verbindt Groningen al eeuwenlang. Ons landschap, onze kerken. Stille getuigen van vele verhalen, decor van vele geschiedenissen. D66 ziet dat het behoud van ons erfgoed niet vanzelfsprekend is en hierbij subsidies een belangrijke rol spelen. De steun aan instellingen zoals Stichting Groninger Landschap en Stichting Groninger Kerken is daarom cruciaal voor het behoud van ons erfgoed. Bovendien dragen deze instellingen bij aan sociale cohesie, economische groei en trots in Groningen. Daarom zijn wij erg verheugd over het feit dat onze motie om de stichtingen Groninger Landschap en Groninger Kerken alsnog subsidie te verlenen met brede steun van de Staten is aangenomen.

Het feit dat deze motie nodig was, roept bij ons wel vragen op over de wijze van subsidieverlening. Dat er vraagtekens zijn over procedures en ‘fair pay’ binnen de Kunstraad, is door onze fractie al aangestipt bij de Statencommissie. Daarom heeft D66 een motie van de SP mede ingediend om de werkwijze van de Kunstraad goed en kritisch te evalueren. Ook deze motie is met brede steun van de Staten aangenomen.

Het besluit van het kabinet om de vergunning voor gaswinning in Warffum en Grijpskerk te verlengen is de volgende klap in het gezicht van de Groningers. Onder aanvoering van D66 hebben de Staten daarom besloten om hierover te debatteren. 

Zelfs na een parlementaire enquête met stevige uitkomsten en aanbevelingen, is nog steeds niet het besef doorgedrongen dat de keuze om door te gaan met de gaswinning uit de kleine gasvelden een negatief effect heeft op de fysieke en mentale gesteldheid van Groningers. Dit is pijnlijk. De pijn wordt alleen maar groter nu het kabinet heeft besloten dat het Staatstoezicht op de Mijnen de illegale gaswinning in Warffum na 1 januari kan gaan gedogen. Dit besluit staat wat D66 betreft lijnrecht tegenover de gemaakte belofte van een Nij Begun voor Groningen. Het herstel van Groningen raakt met deze keuze van het kabinet verder uit het zicht. Daarom zijn wij blij dat onze motie, mede ingediend door een groot aantal partijen, met de oproep aan het College om zich stevig uit te spreken tegen dit besluit van het kabinet, met brede steun is aangenomen. Genoeg is genoeg. Geen gaswinning meer in Groningen. Geen gebroken beloftes.

D66 is blij met de nieuwe leefbaarheidsvisie en hoopt dat menstruatiearmoede goed wordt opgepakt in het uitvoeringsprogramma. Tien jaar is echter een lange tijd. Onze fractie ziet daarom graag na vijf jaar een uitgebreide evaluatie die de Staten de mogelijkheid geeft om waar nodig bij te sturen.