Terugblik Provinciale Staten 12 november

D66 ziet dat er in de begroting veel geld klaargezet wordt voor nieuwe projecten, programma’s en plannen. Dat is goed, want het laat zien dat er ambitie is: we willen dingen beter maken voor Groningen.
Maar we blijven ons zorgen maken over iets wat we al langer zien: dat het vaak niet lukt om al dat geld ook echt uit te geven. Soms komt dat doordat er te weinig mensen zijn om het werk te doen, of omdat projecten vertraging oplopen. Daar loopt nu onderzoek naar, maar wij zijn bang dat het probleem nog even hetzelfde blijft: geld blijft liggen, wordt doorgeschoven, en ondertussen wachten belangrijke opgaven op uitvoering. D66 vindt dat we dat beter moeten doen. We hebben liever dat we op tijd andere keuzes maken, dan dat geld op de plank blijft liggen terwijl het hard nodig is.

Volgens deze begroting heeft de provincie vanaf 2030 bijna twintig miljoen euro per jaar te weinig. D66 begrijpt dat de toekomst onzeker is, maar we vinden het te makkelijk om nu te zeggen dat dat tekort “acceptabel” is, zonder dat er een plan ligt voor hoe we dat gaan oplossen. Daarom hebben wij tegen het college gezegd: wacht niet af. Kijk nu al kritisch naar wat we uitgeven, bereid verschillende opties voor, en gebruik meevallers om onze buffers te versterken. We willen voorkomen dat een volgend college straks gedwongen wordt tot harde bezuinigingen die we nu al kunnen vermijden. Goed met geld omgaan betekent niet alleen letten op vandaag, maar ook op morgen.

Ten slotte, “Nij Begun”, een nieuw begin in het Gronings, is het programma voor de toekomst van Groningen. Het gaat over alles: van leefbaarheid en economie tot herstel en versterking. Maar juist omdat het over zoveel onderwerpen gaat, dreigt het overzicht te verdwijnen. Het geld en de verantwoordelijkheden zijn verspreid over allerlei programma’s in deze begroting, in allemaal verschillende hoofdstukken. Daardoor is het voor ons, en ook voor de inwoners van Groningen, lastig te zien wat er precies gebeurt en wat het oplevert. D66 vindt dat we daar meer duidelijkheid over moeten geven. Daarom hebben we een motie ingediend waarin we het college vragen om vanaf de begroting van 2027 een aparte paragraaf op te nemen over “Nij Begun”. Dat is belangrijk, want de Groningers hebben recht om te weten wat er met hun geld gebeurt en wat we doen voor hun toekomst. Deze motie was op een stem na unaniem aangenomen!

Bij het voorstel voor bustarieven in 2026 van het College gaan de prijzen tot wel 17,5% omhoog. Dit doet het OV Bureau om de kosten te dekken van de introductie van OV-pay. Hoewel D66 een voorstander blijft van het introduceren van OV-pay, vinden wij ook dat het niet de incidentele reiziger mag schaden. OV-pay introduceert een staffelkorting die loyale reizigers beloont. Echter maakt het de prijzen zo duur dat de incidentele reiziger minder snel de bus opstapt. Daarom zegt D66: eerst zorgvuldig invoeren, dán pas tariefcorrectie. De cijfers waarop deze forse extra verhoging van 2,6 cent van het kilometertarief is gebaseerd, zijn simpelweg te rooskleurig. Er is gerekend met een model waarin 99,2% van de reizigers direct de economisch voordeligste keuze maakt. Dat vinden wij niet realistisch.

2026 moet gebruikt worden waarvoor het bedoeld is: als overgangsjaar. Een jaar om te leren, te monitoren, te verbeteren. Zonder de reiziger meteen op te zadelen met een onnodige tariefsprong. Daarom hebben wij een motie ingediend die het College verzoekt om binnen het OV Bureau Groningen Drenthe de tarievenverhoging zoveel mogelijk te beperken, en zo mogelijk uit te stellen tot 2027. Deze motie is unaniem aangenomen! Nu zal het College met Groningen stad en Provincie Drenthe verder in overleg gaan.