Onze lokale democratie

Een goede democratie bruist, is levendig en heeft bovenal dialoog. Burgerparticipatie, co-creatie met de burger, enzovoorts. Uitdrukkingen die met de beste bedoeling de burger onderdeel willen maken van besluitvorming binnen het overheidsapparaat om zo de democratie meer te laten leven. Een noodzakelijke en waardevolle beweging die D66 Oss uiteraard ondersteunt, maar hoe zit het met de participatie in de democratie? En waarom is dat een afzonderlijke vraag? 

Sinds de gemeenteraadsverkiezingen in 1986, waar de opkomst 73,2% was, zien we een trend, helaas een neerwaartse trend. In het afgelopen decennium is de opkomst bij de gemeenteraadsverkiezingen niet hoger geweest dan 55%. In Oss was dit zelfs nog lager bij de laatste gemeenteraadsverkiezingen, namelijk 51,3%. D66 Oss staat voor een levendige en open democratie. Cijfers als deze zijn voor D66 Oss dan ook onacceptabel. We willen niet alleen meer participatie bij beleidstrajecten en tijdens de uitvoering van gemeentelijke taken, we willen een democratie die bruist.

Wethouder lokale democratie

De gemeente Oss heeft meerdere wethouders met diverse portefeuilles. D66 Oss wil dat één van de wethouders een portefeuille krijgt die erop gericht is om de lokale democratie te versterken. Een portefeuille met burgerparticipatie is voor D66 Oss niet genoeg, gezien de grote uitdagingen die we zien voor de lokale democratie. Deze wethouder is onder andere verantwoordelijk voor het onderzoeken en bewaken van de democratische legitimiteit van samenwerkingsverbanden en gemeenschappelijke regelingen die de gemeente aangaat om haar taken uit te voeren, het kritisch evalueren van functioneren van het dualistisch systeem en het ontwerpen van slimme oplossingen om de opkomstcijfers bij de lokale verkiezingen te verhogen.

De dialoog in de raad

Sinds 2002 is er middels de wet dualisering gemeentebestuur een helder onderscheid tussen de functie van de gemeenteraad en het college van burgemeester en wethouders. Kort gezegd is de gemeenteraad opdrachtgever en controleur en het college de uitvoerder. Toch ziet D66 Oss dat er tijdens de raadsvergaderingen te veel naar de wethouder gekeken wordt om inzicht te geven. D66 Oss is van mening dat de raad beter met elkaar in dialoog moet gaan en vanuit deze dialoog een helder en gedragen opdracht kan verstrekken aan het college. Een concrete oplossing zou kunnen zijn dat er in de eerste termijn bij het behandelen van een stuk geen vragen aan een wethouder gesteld kunnen worden. Daarnaast kan er gedacht worden aan een continue professionalisering en debattraining voor voorzitters, raadsleden en burgerleden.

Begrip door begrijpelijke taal

In de huidige programmabegroting wordt aangegeven dat er wederom ingezet gaat worden op het gebruik van social media om inwoners te bereiken. Dit is een goed streven, maar zodra een inwoner geïnteresseerd raakt in een bepaald topic en bijbehorende stukken probeert te vinden, vindt er een confrontatie plaats met de immens grote berg aan vergaderstukken en raadsbesluiten. D66 Oss wil dat dit veel beter gefaciliteerd wordt. Denk bijvoorbeeld aan een nieuwsbrief of een raadsupdate. Waarin de onderwerpen in begrijpelijke taal naar voren worden gebracht en helder wordt uitgelegd hoe de stemming is verlopen met links naar de achterliggende dossiers.

Digitale democratie

De wereld digitaliseert en de democratie blijft achter. Van alle zaken die effectiever worden door digitalisering, is het democratisch systeem mogelijk het minst digitaliseerbaar. Digitale instrumenten maken namelijk geen democratie. Een snelle tool, zoals de vele voorbeelden in sociale media, kan juist de verdeeldheid en het onbegrip verhogen. Toch wil D66 Oss serieus de opties gaan verkennen om meer betrokkenheid te krijgen binnen het democratisch proces middels digitale ondersteuning. Om dit verantwoord en veilig te kunnen doen, moeten we op zoek naar voorbeelden zoals het “The Citizens Foundation” uit IJsland. Hier zien we een prachtig voorbeeld van digitale vernieuwing, om burgers voorspraak te geven in het democratisch proces door onderwerpen te agenderen en/of prioriteren. Dergelijke voorbeelden kunnen ons helpen om deze route niet alleen snel in te gaan, maar ook om inzicht te geven in wat de valkuilen zijn.

De speerpunten van D66 Oss voor onze lokale democratie

A D66 wil dat de raad beter de controle uit kan voeren op regionale samenwerkingen.
B D66 wil met actieve promoties iedereen naar de stembus krijgen.
C D66 wil dat in de raad het juiste debat gevoerd wordt.
D D66 wil een raadsnieuwsbrief voor de inwoners in klare taal. 
E D66 wil een onderzoek naar digitale participatie in onze lokale democratie.