De Corbulotunnel: Een interview met D66-lid Roger Hendriks over de oplossing van een Leids verkeersprobleem

De verkeersdruk tussen de westelijke kant van Leiden en de A4 was al decennia een bron van frustratie voor bewoners en beleidsmakers. Toen de provincie aanstalten maakte om hier een oplossing voor te gaan realiseren, begon een kleine groep grotendeels D66’ers in november 2007 na te denken over mogelijke oplossingen. Roger en enkele experts op het gebied van economie en verkeerskunde kregen al snel het idee om een boortunnel te realiseren.

Roger herinnert zich dat het plan om de A4 te verbinden met de kustregio’s niet nieuw was. Al in de jaren ’30 werd er al nagedacht door Rijkswaterstaat over een dergelijke oplossing. Echter, een oplossing bleef decennialang uit. “We wisten dat een boortunnel de meest efficiënte en toekomstbestendige oplossing was. Alternatieve opties, zoals een bovengrondse weg door Voorschoten, zouden te veel impact hebben op omliggende wijken.” Maar het proces om dit idee van de grond te krijgen, was allesbehalve eenvoudig.

Er werden door de provincie bij de inspraakronde verschillende alternatieven onderzocht, waaronder ons voorstel zijnde een boortunnel genaamd “Rembrandttunnel’’ en de “Churchill Avenue” een tunnel onder de Churchillaan in Leiden. Deze opties werden doorgerekend door diverse adviesbureaus in opdracht van de provincie. De Rembrandttunnel viel uiteindelijk af vanwege het risico van boren rond bebouwd gebied, maar het idee bleef hangen. De Churchill Avenue ging wel mee naar de volgende fase, maar uiteindelijk werd er toch gekozen voor het tracé bij Voorschoten. Het idee van een boortunnel was wel blijven hangen bij burgers en ook de provincie en met financiële bijdragen van Leiden en Voorschoten bleek een boortunnel met verdiepte ligging bij de Leidse wijk de Stevenshof haalbaar.

Roger vertelt: “Het tracé van de Rembrandttunnel was risicovoller maar door de adviesbureaus ook goedkoper ingeschat dan de tunnel bij Voorschoten. Uiteindelijk is de tunnel meer dan 600 miljoen euro duurder geworden dan de eerste schattingen van tracés bij de start van dit project. Voor wat hoor wat.”

Tijdens het besluitvormingsproces speelden de belangen van direct omwonenden een belangrijke rol. “Er was initieel flink wat weerstand vanuit Voorschoten en wijken zoals Stevenshof,” vertelt Roger. “Bewoners waren terecht bang voor overlast en aantasting van hun leefomgeving. We hebben veel tijd besteed aan gesprekken en presentaties om de voordelen van de tunnel uit te leggen.” Verschillende D66-politici waren actief betrokken bij het overtuigen van de lokale gemeenschappen. Daarnaast zijn er op diverse niveaus met verschillende partijen gesprekken over dit onderwerp gevoerd, zowel lokaal, provinciaal als landelijk.

Alle partijen waren het er, ondanks stevige discussies, uiteindelijk over eens dat er een verbinding moest komen met de kust, alleen welke variant was de vraag.
Uiteindelijk is er mede via de burgerinitiatieven en inspraak een breed gedragen plan gerealiseerd. Hoewel de tunneloplossing niet ieders eerste keuze was, en ook duurder, kwam het plan er toch, dankzij doorzettingsvermogen en pragmatische samenwerking tussen voor- en tegenstanders.

Nu de Corbulotunnel er ligt en dagelijks door duizenden automobilisten wordt gebruikt, kijkt Roger met trots terug op het proces. “Wij hebben een startend aandeel gehad en er heel veel tijd in gestopt. Ik heb er enorm veel van geleerd”. Meer dan vier jaar hebben zij zich met dit dossier beziggehouden. Zij hebben wel altijd het gevoel gehad dat zij serieus werden genomen. Hun input werd dan ook bekroond met de provinciale prijs voor ‘Burgerinitiatief van het Jaar’.

Hoewel de tunnel veel problemen heeft opgelost, ziet Roger nog wel verbeterpunten voor de toekomst: “Er is denk ik nog een klein ontwerpfoutje gemaakt. De aansluiting op de A4 richting Den Haag loopt namelijk op piekmomenten nu al vast.” Desondanks ziet hij de Corbulotunnel als een succesverhaal, dat aantoont hoe doorzettingsvermogen en samenwerking leiden tot structurele oplossingen voor grote problemen.

Roger hoopt dat het verhaal van de Corbulotunnel ook toekomstige generaties inspireert om zich in te zetten voor de stad en de regio. “Het is prachtig om te zien hoe burgerinitiatieven, ondanks tegenwind en uitdagingen, een daadwerkelijk resultaat heeft opgeleverd. Maar het is niet altijd makkelijk geweest. Ook al heb je een goede oplossing, hij wordt niet altijd gekozen.”