Brief aan de verkenner

De gemeenteraadsverkiezingen van 16 maart jl. hebben geleid tot een aardverschuiving in politiek Harderwijk. Niet alleen de uitslag, maar ook de lage opkomst toont aan dat er nog een wereld te winnen is in het verbeteren van de relatie tussen inwoners en het bestuur van onze stad. Helemaal nu er over steeds meer zaken in gemeenten wordt besloten. Als lokaal bestuur is het onze belangrijkste taak om de verbinding met en het vertrouwen tussen inwoners en het bestuur de komende jaren weer te herstellen en te laten groeien. Hierbij past een duurzame coalitie die de uitdagingen van onze tijd aanpakt. Als D66 zetten we dan ook in op een goed bestuur in een groeiende stad.

Onze fractie is enthousiast over de manier waarop het formatieproces nu wordt herschikt. D66 is voorstander van een zo transparant mogelijke formatie. Met de openbare en raadsbrede benoeming van de verkenner, het meegeven van zijn opdracht in dezelfde vergadering en de mogelijkheid hier ook weer in het openbaar op te evalueren, is een grote stap vooruit. D66 is groot voorstander van transparantie in het lokaal bestuur. Wij zullen in lijn hiermee deze brief dan ook in het openbaar delen.

De benoeming van een generatiegenoot als verkenner zien wij als een positieve trendbreuk: een jonge, frisse bestuurder die de gesprekken met de fracties voert en samen wil werken aan de zichtbaarheid van de politiek. Gesprekken die wat ons betreft ook zullen leiden tot een fris stadsbestuur.

Vanwege de verkiezingsuitslag past ons bescheidenheid. Het ligt voor de hand dat u als verkenner als eerste in gesprek gaat met de twee winnaars, Harderwijk Anders en Gemeentebelang, voordat u de andere partijen – die allemaal hebben ingeleverd – betrekt in de coalitievorming. Dit gesprek zal op zo kort mogelijke termijn duidelijk maken of er sprake kan zijn van serieuze samenwerking van beide partijen. Onze verwachting is dat deze gesprekken niet zullen leiden tot een werkbare coalitie die de grote opgaven in onze stad constructief aanpakt.

Als D66 willen wij onze verantwoordelijkheid nemen voor een progressieve coalitie, die werk maakt van de grote uitdagingen van onze tijd. De afgelopen acht jaar hebben wij hieraan invulling gegeven als constructieve oppositiepartij. Altijd vanuit de inhoud, nooit op de persoon. Wij zien dat de basis de afgelopen jaren op orde is gebracht. Nu is het tijd voor duidelijke keuzes en ambities in de uitvoering. In de coalitievorming is de inhoud voor ons leidend. We doen het goed, of we doen het niet. Zoals op 4 april al aangegeven, zijn voor ons de woningbouwopgave, de verduurzaming van Harderwijk en kansengelijkheid de drie belangrijkste thema’s voor de komende jaren. Hierover zal het coalitieakkoord duidelijkheid moeten geven. En we zien in deze formatieperiode kansen om onze lokale democratie structureel te verbeteren.

We willen als D66 de randvoorwaarden voor een goed bestuur in een groeiende stad scheppen. Het vele werk dat op ons als lokaal bestuur afkomt – de woningbouwopgave, de transformatie in het sociaal domein, de Omgevingswet en de laatste kans om werk te maken van de verduurzaming van Harderwijk – vraagt in onze ogen om een brede coalitie van 4 partijen en een college van 5 fulltime wethouders. Met uitbreiding van het college moet ook de gemeenteraad als tegenmacht en vertegenwoordiging van onze inwoners verder worden versterkt.

De verschillende verkiezingsprogramma’s vergelijkend, gaat onze voorkeur voor een samenwerking uit naar Harderwijk Anders en de ChristenUnie. Bovendien hebben onze partijen elkaar de afgelopen jaren regelmatig gevonden op de twee belangrijkste thema’s van deze tijd: de woningbouwopgave en de verduurzaming van Harderwijk. Aan de basis van zo’n samenwerking ligt een breed bestuursakkoord op hoofdlijnen, waaraan zowel coalitie- als oppositiepartijen een bijdrage kunnen leveren.

Wat D66 betreft zijn er gezien de verkiezingsuitslag twee coalities mogelijk, die na een eerste verkennend gesprek tussen Harderwijk Anders en Gemeentebelang verder worden onderzocht:

1. HA – CU – CDA – D66
Onze voorkeursvariant is een brede progressief-christelijke samenwerking, die recht doet aan de veelkleurigheid en eigenheid van Harderwijk en Hierden, de Harderwijkers en de Hierdenaren. Een nieuwe, frisse en stabiele coalitie die met positieve energie en creativiteit de grote opgaven van onze tijd kan aanpakken.
 
2. HA – GB – CDA – PvdA
Het alternatief voor de progressief-christelijke samenwerking is de voor de verkiezingen uit nood geboren “VANG-coalitie” van HA en CDA, met steun van GB en PvdA, die beiden een ambivalente stelling hebben ingenomen rond de verkiezingen. Wij verwachten dat een dergelijke ‘one issue-coalitie’ minder stabiel zal zijn dan onze voorkeurscoalitie, omdat er naast het oplossen van het afvalvraagstuk nog veel grotere uitdagingen wachten.

Wat D66 betreft wordt het afvalbeleid (VANG) een vrije kwestie, waaraan zo snel mogelijk invulling wordt gegeven op basis van de raadsmeerderheid die inmiddels is ontstaan. Wanneer een eventuele wijziging van het afvalbeleid onderdeel wordt van de coalitiebesprekingen, zijn meerdere ambtelijke gesprekken en doorrekeningen nodig, inclusief besprekingen met verwerker OMRIN, om weloverwogen afwegingen te kunnen maken. Voor D66 blijft de meest duurzame oplossing het leidende uitgangspunt.

Over de toekomst van het gemeentebestuur zijn wij helder in ons verkiezingsprogramma. We hebben duidelijk voor ogen wat de opgave is die voor ons ligt. Als D66 willen wij de komende vier jaar werken aan een fris stadsbestuur, dat naar buiten gericht is: zichtbaar en benaderbaar in dorp, wijk en stad. Ongeacht de positie die wij als D66 in of na de coalitievorming innemen. Voor deze formatieperiode zetten wij in op transparantie, met een breed bestuursakkoord op hoofdlijnen en een openbare hoorzitting voor nieuw te benoemen wethouders, voorafgaand aan de benoeming.

Wij zien uit naar het vervolg van deze verkenning.